Grypa A (H1N1): rzut oka na szczepienia w zeszłym roku oraz na szczepienia w tym sezonie

Blisko 60% Kanadyjczyków w wieku od 12 lat i więcej nie zaszczepiło się przeciwko wirusowi grypy A (H1N1) w czasie ostatniego sezonu grypowego, według danych zebranych w zbiorowych ankietach dotyczących zdrowia społeczności kanadyjskich, przeprowadzanych przez Statistique Canada w 2010 roku. Blisko 75% respondentów, którzy się nie zaszczepili, nie sądzili po prostu, że było to niezbędne. Trzynaście procent z nich potwierdziło, że nie mieli czasu iść się zaszczepić, 7% nie zaszczepiło się z obawy przed szczepionką.

Szczepionka antygrypowa 2010-2011

Koniec pandemii, ogłoszony w sierpniu 2010 roku, sprowadził wirusa H1N1 do rangi prostego wirusa grypy. Wchodzimy teraz w okres postpandemiczny, ale to nie oznacza, że wirus H1N1 całkowcie zniknął, sprecyzowała generalna dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), pani Margaret Chan. Na bazie doświadczeń z pandemiami w przeszłości, możemy spodziewać się tego, że wirus H1N1 przyswoi sobie zachowanie wirusa grypy sezonowej i będzie stale krążył jeszcze przez kilka lat.

W czasie okresu postpandemicznego, może się zdarzyć, że zaobserwujemy jeszcze okresowe wysokie poziomy przenoszenia się wirusa H1N1, dotyczące zazwyczaj lokalnych ognisk zapalnych, mniej lub bardziej groźnych. To dlatego Światowa Organizacja Zdrowia poprosiła władze medyczne wszystkich krajów o integrację szczepu A (H1N1) ze szczepionką przeciwko grypie sezonowej w sezonie grypowym 2010-2011.

Każdego roku, regularna szczepionka przeciwgrypowa zawiera trzy szczepy wirusa najbardziej zdolne do wywołania grypy danego roku. Szczepionka trójwalentna, która jest w tym momencie przygotowywana na ten senzon grypowy, będzie zawierać więc hemaglutyninę szczepu A (H1N1).

Na tę chwilę, 5 z tych trójwalentnych szczepionek przeciwko grypie sezonowej zostały zatwierdzone w Kanadzie. Dwie z nich zostaną użyte przez władze publiczne w ramach programu sezonowego wzmacniania odporności. Chodzi tutaj o szczepionkę Fluviral firmy GlaxoSmithKline oraz o szczepionkę Vaxigrip produkowaną przez Sanofi Pasteur. Każda dawka zawiera 15 μg hemaglutyniny z każdego z trzech szczepów wirusa grypowego (dwa typu A oraz jeden typu B). Żadna ze szczepionek trójwalentnych na sezon 2010-2011 nie zawiera adiuwantu (substancji pomocniczej). Wszystkie szczepionki są produkowane metodą hodowli w jajach płodowych kury i dlatego mogą zawierać maleńką ilość pozostałości protein jaja.

W Quebeku, kampania wzmacniania odporności zaczyna się 1 listopada 2010 i szczepionka zostanie zaoferowana darmowo tej części populacji, która jest oceniona jako najbardziej narażona na ryzyko komplikacji w przypadku grypy.

Są to:

dzieci o 6 do 23 miesiąca życia,

osoby cierpiące na niektóre choroby przewlekłe, takie jak choroby serca, płuc czy nerek, a także cukrzyca, rak, astma; oraz takie, które mają osłabiony system odpornościowy,

osoby, które cierpią na śmiertelną otyłość (wskaźnik BMI powyżej 40),

osoby, które ukończyły 60 lat, otoczenie osób z grupy ryzyka, czyli otoczenie dzieci poniżej 6 miesiąca życia, tak samo jak pracownicy służb zdrowia.

Wszyscy inni, którzy pragną chronić się przeciwko grypie, mogą otrzymać szczepionkę na swój koszt.

Czy Światowa Organizacja Zdrowia wyolbrzymiła zagrożenie?

3 czerwca 2010 roku, prestiżowy dziennik brytyjski British Medical Journal (BMJ) opublikował artykuł wstępny, który zaszokował wszystkich. Artykuł ten, pióra redaktor naczelnej British Medical Journal, Fiony Godlee, zatytułowany był: „Grypa pandemiczna oraz konflikt interesów”.

Redaktor naczelna w swoim artykule kazała zauważyć, że wysokość kosztów publicznych oraz prywatnych korzyści wynikających z decyzji podejmowanych przez Światową Organizację Zdrowia, w pełni usprawiedliwiała stawianie sobie pytań, czy proces decyzyjny tej organizacji był rzeczywiście niezależny i wolny od wpływów oraz nacisków wywieranych przez producentów szczepionek. Fiona Godlee kontynuuje myśl ujawniając, że sytuacja była mocno wątpliwa, ponieważ niektórzy eksperci, którzy doradzali Światowej Organizacji Zdrowia w czasie pandemii, pełnili zarazem funkcje attache handlowego w firmach farmaceutycznych, które sprzedawały leki antywirusowe oraz szczepionki.

Niedawno, Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy opublikowało z kolei raport krytyczny w stosunku do kontroli pandemii sprawowanej przez Światową Organizację Zdrowia. Czy chodziło o prawdziwą pandemię? Czy Światowa Organizacja Zdrowia wyolbrzymiła niebezpieczeństwo? Decyzje podejmowane przez Światową Organizację Zdrowia dotyczące pandemii, czy były one podejmowane w celu zwiększenia korzyści przemysłu farmaceutycznego? Jakie są mechanizmy, które pozwalają zapobiec konfliktowi interesów?

Świadoma faktu, że te pytania oraz oskarżenia miały w efekcie podminować jej wiarygodność, Światowa Organizacja Zdrowia zapewniła ogólną populację, że została właśnie wprowadzona pewna liczba zmian administracyjnych oraz prawnych. Zmiany te mają na celu wzmocnić procedury, które mierzą w potencjalne konflikty interesów, mogące wpłynąć na opinie ekspertów pracujących dla Światowej Organizacji Zdrowia. Organizacja także jest zdecydowana jeszcze bardziej wzmocnić te procedury oraz czuwać nad tym, aby je stosowano bardziej dokładnie i systematycznie.

10 sierpnia 2010 roku, Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła koniec pandemii grypy A(H1N1), która zaczęła się w czerwcu 2009 roku.

W Quebeku, ostatnia hospitalizacja miała miejsce w lutym 2010 roku, a aktywność wirusa była oceniana jako zerowa w lipcu 2010. W Kanadzie, naliczono 8 678 hospitalizacji oraz 428 zgonów w okresie od 28 kwietnia 2009 roku do 3 kwietnia 2010 roku. W porównaniu, grypa sezonowa oraz związane z nią powikłania może wywołać śmierć od 2 000 do 8 000 Kanadyjczyków rocznie. Kanadyjska Kampania zapobiegająca pandemii kosztowała conajmnie 1 000 000 000  dolarów, z których 400 000 000 dolarów poszło na same szczepionki.