Ćwiczenia dobre nie tylko dla ciała, ale i dla umysłu

Każdy na pewno zdaje sobie sprawę z tego, że ćwiczenia są dla nas dobre. Wpływają pozytywnie na kondycję fizyczną, ale nie tylko. Naukowcy przekonują, że codzienna aktywność fizyczna może też polepszyć zdrowie psychiczne. W „Clinical Psychological Science” opublikowano artykuł, w którym przedstawiono wyniki badań na temat wpływu czynników psychospołecznych na odnoszenie przez młodych ludzi w wieku dojrzewania psychicznych korzyści z codziennej aktywności fizycznej.

Dr Karin Monshouwer i jej zespół z Trimbos Institute i VU University Medical Center w Amsterdamie zbadali dwa istniejące wyjaśnienia związku pomiędzy ćwiczeniami i zdrowiem psychicznym.

Hipoteza „obrazu samego siebie” sugeruje, że fizyczna aktywność ma pozytywny wpływ na wagę i budowę ciała, poprzez wiadomości zwrotne otrzymywane od osób z otoczenia (z podkreśleniem wpływu rówieśników).

Dobre oceny wyglądu poprawiają u danego nastolatka obraz samego siebie, a w konsekwencji jego ogólne zdrowie psychiczne.

Drugie wyjaśnienie to hipoteza „interakcji społecznych”. Zakłada, że to społeczne aspekty aktywności fizycznej (relacje i wzajemne wsparcie wśród członków zespołu) prowadzą do pozytywnych efektów aktywności fizycznej dla zdrowia psychicznego.

Monshouwer i jej koledzy przebadali ponad 7000 holenderskich uczniów w wieku od 11 do 16 lat. Uczestnicy badania wypełniali ankiety ukierunkowane na ocenę aktywności fizycznej, problemy zdrowia psychicznego, postrzeganie swojego ciała, uczestnictwo w sporcie zorganizowanym. Badacze zebrali też dane o wieku, płci, miejscu zamieszkania i socjoekonomicznym statusie uczestników.

Naukowcy odkryli, że młodzież nieaktywna fizycznie albo taka, która postrzega swoje ciało źle (jako zbyt grube czy zbyt chude) znajdowała się w grupie wyższego ryzyka zinternalizowanych, wewnętrznych problemów (depresja, lęki itp.) oraz zaburzeń eksternalizowanych, uzewnętrznianych (agresja, nadużywanie środków odurzających itp.).

Nastolatki będące członkami zespołów sportowych znajdowały się natomiast w grupie mniejszego ryzyka.

Rezultaty badań pokazują, że pewne psychospołeczne czynniki, takie jak obraz ciała i społeczne interakcje, mogą pomóc wyjaśnić przynajmniej część związku między fizyczną aktywnością i zdrowiem psychicznym. Naukowcy przyznają jednak, że inne elementy, jak fizjologiczne efekty ćwiczeń, prawdopodobnie również mają wpływ na zdrowie psychiczne.

Doktor Monshouwer uważa, że odkrycia jej zespołu okażą się ważne dla polityków i ludzi odpowiedzialnych za opiekę zdrowotną. Okazuje się bowiem, że ćwiczenia fizyczne mogą być narzędziem zapobiegania zaburzeniom psychicznym u nastolatków.

Naukowcy mają nadzieję, że w przyszłości zostaną przeprowadzone długookresowe badania skupiające się na różnych typach aktywności fizycznej i ich wpływie na zdrowie psychiczne uczestników.