Świerzbiączka

Atopowe zapalenie skóry pojawia się często wraz z uczuleniem na pokarmy, astmą czy katarem siennym. Jest to przewlekłe i nawrotowe schorzenie, rozwijające się na podłożu zaburzeń w układzie immunologicznym, które należy do grupy chorób atopowych.

Inne nazwy choroby: Atopowe zapalenie skóry; AZS;

Przyczyny atopowego zapalenia skóry są słabo znane. Nie można wyróżnić pojedynczego czynnika wywołującego chorobę. AZS jest prawdopodobnie wypadkową wielu czynników działających naraz. Wiele czynników wciąż pozostaje nierozpoznanych, więc usunięcie przyczyn choroby jest trudne lub niemożliwe.

Atopowe zapalenie skóry charakteryzuje się uporczywym i bardzo nasilonym świądem skóry. Z racji wyprysków pojawiających się na skórze choroba ta zwana jest również popularnie egzemą, świerzbiaczką. Atopowe zapalenie skóry mylone jest często z łuszczycą. Wypryski są wynikiem m.in. obniżonego "progu świądowego" oraz nadreaktywnością skóry w odniesieniu do różnorodnych czynników:

Czynniki, które powodują nadreaktywność skóry:

środki drażniące i alergeny - podrażnienie mechaniczne, mydła, rozpuszczalniki, konserwanty, detergenty, wełna, wietrzny klimat, nadmierne pocenie się,
alergeny wziewne - roztocza kurzu domowego (Dematophagoides pteronyssinus), pleśnie, pyłki, sierść zwierząt,
Zobacz również:
drobnoustroje - Staphylococcus aureus, drożdżaki, dermatofity z gatunku Trichophyton,
pokarmy - jajka, mleko, soja, orzechy, ryby, skorupiaki, pszenica,
inne - stres, czynniki psychiczne.

Choroba ma przebieg wieloletni z okresami kiedy objawy są mniej lub bardziej nasilone. W przebiegu choroby mają również udział emocje i psychika chorego, które same nie są przyczyną objawów, ale poprzez wpływ układu nerwowego mogą stać się czynnikiem wyzwalającym objawy u osoby chorej.

W ostrej fazie atopowego zapalenia skóry przeważają takie wykwity skórne, jak ogniska rumieniowe dosyć wyraźnie odgraniczone od skóry otoczenia, na podłożu których występują drobne grudki, pęcherzyki oraz nadżerki. W przypadku podostrego stanu rozwoju AZS cechą charakterystyczną są ogniska rumieniowe, nasilone złuszczenie naskórka oraz przeczosy, czyli uszkodzenie naskórka pod wpływem drapania, najczęściej w kształcie linii. Przeczosy goją się całkowicie i nie zostają po nich blizny.

W przypadku, kiedy dojdzie do rozwoju stanu przewlekłego obserwuje się ogniska tzw. lichenizacji, czyli liszajowacenia.

W przypadku atopowego zapalenia skóry terapia polega głównie na leczeniu objawowym (patrz: objawy atopowego zapalenia skóry), tzw. zaleczaniu.

Jeżeli jest możliwe zidentyfikowanie alergenów i unikanie ich, wtedy dobre efekty można uzyskać eliminując kontakt chorego z alergenami. Niestety bardzo często jest to niemożliwe, z różnych przyczyn: nie można zidentyfikować alergenów, nie można ich unikać, chory uczula się na nowe substancje.

Skuteczne (trwałe) wyleczenie AZS być może będzie kiedyś możliwe dzięki terapii genowej.