Choroba Plummera

Choroba Plummera, zwana też wolem guzkowym nadczynnym jest chorobą hormonalną i występuje u osób, które już miały zmiany chorobowe w obrębie tarczycy. Najczęściej dotyka kobiet w wieku 45-60 lat. W obrębie tarczycy objawia się powiększeniem i stwardnieniem gruczołu wraz z pojawieniem się na nim guzków, które są wyczuwalne dla lekarza podczas badania palpacyjnego. Guzki te wydzielają hormony tarczycy, prowadząc do nadczynności tarczycy.

Działanie tarczycy u zdrowych osób>

W normalnych warunkach wydzielanie hormonów tarczycy jest regulowane przez przysadkę mózgową, a konkretnie wydzielany przez nią hormon tyreotropowy (TSH). Wraz z krwią dostaje się on do komórek tarczycy, które wyposażone są w jego receptory. Po wychwyceniu wiadomości hormonalnej komórki tarczycy uaktywniają się, wzrastają ich możliwości wychwytywania jodu i tarczyca zaczyna wytwarzać własne hormony. Wraz ze zmniejszeniem się ilości TSH we krwi, aktywność tarczycy stopniowo zmniejsza się.

Działanie tarczycy przy chorobie Plummera

W tym schorzeniu praca tarczycy jest zaburzona. Guzki powstałe na tarczycy są źródłami ektopowymi, prowadzą samodzielną produkcję hormonów tarczycy. Wydzielne przez nie hormony nie są w żaden sposób kontrolowane lub hamowane, hormon tyreotropowy przysadki nie ma wpływu na pracę guzków na tarczycy. W związku z tym organizm jest pod stałym wpływem hormonów tarczycy, przez co pojawiają się objawy typowe dla nadczynności tarczycy.

Przyczyny choroby Plummera

Najczęstszą przyczyną ujawnienia się choroby jest leczenie niedoboru jodu. Duże dawki jodu stosowane w terapii prowadzą do nadmiernej aktywności tarczycy, powstania guzków i konsekwentnie, nadmiernej aktywności hormonalnej tarczycy. Powodem mogą być też środki farmakologiczne zawierające jod lub w cieniujące środki radiologiczne.

Zobacz również:

Na chorobę Plummera zapadają jedynie osoby, które już mają wole. Obecnie jest to rzadko występująca choroba, głównie ze względu na dostarczanie odpowiedniej ilości jodu w diecie, głównie w soli jodowanej.

Objawy choroby Plummera

Pierwsze objawy choroby Plummera pojawiają się najczęściej po 40. roku życia i dotyczą metabolizmu i wszystkich narządów na które wpływ mają hormony wydzielane przez tarczycę. Schorzenie postępuje powoli i stopniowo dotyka coraz większej części organizmu. Wśród najczęstszych objawów można wymienić:

ciągłe uczucie zmęczenia,
zmniejszenie wagi, pomimo odpowiedniej diety,
wzmożony apetyt,
uczucie gorąca,
zaburzenia rytmu serca (przyspieszone bicie serca, migotanie przedsionków, wystąpienie lub zaostrzenie choroby niedokrwiennej serca, bóle w klatce piersiowej),
biegunki,
zaburzenia cyklu miesiączkowego i płodności,
osłabienie siły mięśni,
zmniejszona gęstość kości i wzrost prawdopodobieństwa wystąpienia osteoporozy,
widoczne powiększenie tarczycy,
wyczuwalne guzki tarczycy,

Leczenie choroby Plummera

Leczeniu należy koniecznie poddać każdy stwierdzony przypadek choroby Plummera. Początkowo stosuje się lecznie farmakologiczne, które samodzielnie nie jest w stanie zlikwodować schorzenia, ale służy do zmniejszenia objawów. Bezpośrednio na chorobę można działać na dwa sposoby. Pierwszym jest operacyjne usunięcie tych części tarczycy, które nie odpowiadają bezpośrednio za jej funkcje. Lekarze starają się unikać tego zabiegu, wykonuje się go jedynie w przypadkach, gdy wole jest na tyle duże, że uciska inne narządy lub przy ryzyku przekształcenia się wola w nowotwór złośliwy. Drugą metodą jest leczenie jodem radioaktywnym. Jest stosowane dużo częściej niż zabiegi operacyjne, jednak nie może być stosowane u kobiet ciężarnych i karmiących matek.

Choroba Plummera dotyka głównie osób, które ukończyły 40. rok życia i mają już wole. Schorzenie wywołuje nadmierna podaż jodu i prowadzi do powstania na tarcycy guzków produkujących w niekontrolowany sposób hormony tarczycy. Daje to objawy charakterystyczne dla nadczynności tarczycy. Leczenie można prowadzić radiojodem lub przez zabieg operacyjny, przy którym usuwa się chorobowo zmienone części tarczycy. Na szczeście choroba ta nie jest powszechnym problemem ze względu na odpowiednią ilosć jodu w diecie współczesnych ludzi.

Agnieszka Muciek - Szewczyk