Klimakterium

Szczególną postacią niedoczynności jajników są dolegliwości okresu przekwitania (czyli klimakterium) warunkowane naturalnym wypadaniem hormonalnej czynności jajników.

Objawy:

Zaburzenia hormonalne mogą powodować tzw. uderzenia gorąca, z towarzyszącymi zlewnymi potami. Często po takim ataku pojawia się nieprzyjemne uczucie zimna. Mogą wystąpić wahania ciśnienia tętniczego krwi, zawroty głowy, kołatanie serca, uczucie mrowienia palców rąk i stóp, drętwienie kończyn i obrzmienie stawów. Pochwa staje się mniej wilgotna i mniej elastyczna. Bardziej sucha staje się również skóra i wszystkie błony śluzowe. Czasem pojawiają się dolegliwości ze strony pęcherza moczowego, łącznie z nie trzymaniem moczu.

Nie u wszystkich kobiet w okresie klimakterium występują te same objawy. Niektóre kobiety nie odczuwają żadnych dolegliwości, a tylko u niewielu dolegliwości są bardzo dokuczliwe. Wiele kobiet odczuwa te dolegliwości jako „znośne" i potrafi nauczyć się z nimi normalnie egzystować. Podkreślić należy, że są one zjawiskiem naturalnym, a nie chorobowym i tylko w bardzo dokuczliwych przypadkach wymagają pomocy lekarskiej.

Towarzyszące ryzyko:

Zaburzenia hormonalne zwiększają ryzyko występowania chorób układu sercowo-naczyniowego.
Osteoporoza

Zaznaczyć należy, że według endokrynologów zajmujących się zaburzeniami hormonalnymi okresu przekwitania kobiet (klimakterium) wspomniane wyżej oraz inne subiektywnie odczuwane i obiektywnie stwierdzane objawy związane z przekwitaniem mogą występować w mniejszym lub większym nasileniu w okresie na 6 lat przed ustaniem miesiączkowania do 6 lat po ostatniej miesiączce. Innymi słowy okres przekwitania u kobiet (i związane z tym objawy) może trwać ok. 12 lat. U kobiet o wzmożonej reaktywności i labilności wegetatywnej oraz psychofizycznej przedmiotowe objawy manifestują się i są odczuwane w większym stopniu niż u pozostałych kobiet.

Zobacz również:

Rozpoznanie niedoczynności hormonalnej jajników opiera się na:

całokształcie danych klinicznych,
analizie cyklu miesiączkowego,
cytologicznych badaniach wymazów pochwowych,
określeniu stężenia hormonów w płynach ustrojowych.

Zmiany psychiczne

Wszystkie zmiany, jakie zachodzą w organizmie kobiety w okresie przekwitania, wywierają znaczny wpływ na jej samopoczucie psychiczne. Wiele kobiet skarży się na bezsenność, uczucie osłabienia, bóle głowy, a także depresyjny nastrój lub uczucie rozdrażnienia. Okres przekwitania przypada w czasie nasilenia stresów, które nawet bez występującego wówczas przestrojenia hormonalnego nie byłyby łatwe do opanowania.

Zmiany fizyczne

Zmienia się budowa ciała. Podczas kiedy dla mężczyzn pojawienie się zmarszczek nie stanowi zwykle problemu, wiele kobiet odczuwa dotkliwie zmiany elastyczności skóry, włosów, a także pojawiające się tu i ówdzie zaokrąglenia ciała.

Leczenie niedoczynności hormonalnej jajników jest możliwe za pomocą zastępczego stosowania odpowiednich preparatów farmakologicznych.

Wspomnieć też należy, że u kobiet, u których tzw. pierwsza miesiączka wystąpiła stosunkowo późno, a więc które przeżyły później okres pokwitania, ostatnia miesiączka, i tym samym objawy przekwitania, występuje zazwyczaj wcześniej. Zatem ogólny okres miesiączkowania jest u tych kobiet wyraźnie krótszy niż u tych, u których pierwsza miesiączka wystąpiła relatywnie wcześnie.
Dokuczliwe objawy przekwitania ("uderzenia" gorąca, czyli tzw. wary, zaczerwienienia twarzy, duszność, bóle głowy czy wzmożoną pobudliwość nerwową) można dodatkowo łagodzić i zwalczać:

stosując lekką, przewiewną odzież,
przebywając dużo na świeżym powietrzu,
zażywając łagodne preparaty uspokajające,
stosując częste kąpiele (higieniczne, mineralne, radonowe, pływanie) i natryski chłodną wodą, a w okresie pomenopauzalnym (po ostatniej w życiu miesiączce) także i borowinowe.