Wstrząs urazowy

Wstrząs jest zespołem zaburzeń ogólnoustrojowych powstałych pod wpływem urazu, którego siła przekracza granicę zdolności wyrównawczych organizmu. Wstrząs cechuje się obniżeniem ciśnienia tętniczego wskutek zmniejszenia objętości krwi krążącej lub osocza w stopniu, który zmniejsza przepływ krwi przez naczynia włosowate, a w następstwie prowadzi do niedostatecznego utlenowania tkanek. Występuje ogólne załamanie się sił życiowych organizmu.

Wstrząs często powodują m.in.:

obfity krwotok z ran i uszkodzeń wewnętrznych,
ciężkie urazy o typie zmiażdżenia z utratą dużej ilości krwi i osocza do tkanek,
złamania kości długich, zwłaszcza kości udowej (mechanizm utraty krwi i osocza jest w tych przypadkach podobny jak przy zmiażdżeniach),
rozlegle oparzenia

Objawy:

Świadomość chorego jest zachowana, w początkowym okresie wstrząsu, bezpośrednio po urazie, chory może być podniecony, ale nieco później staje się otępiały, obojętny, nie interesuje się swoim losem i otoczeniem.
Skóra jest blada z odcieniem sinawym, chłodna, często pokryta potem, tętno jest przyspieszone, zwykle słabo wyczuwalne.
Ciśnienie tętnicze krwi szybko obniża się. Wraz ze spadkiem ciśnienia tętniczego krwi może dojść do rozszerzenia źrenic i zniesienia ich reakcji na światło w następstwie niedokrwienia i niedostatecznego utlenowania mózgu
Zobacz również:

W miejscu zdarzenia należy:

zapewnić choremu zupełny spokój,
ułożyć go płasko z nisko położoną głową, ewentualnie unieść kończyny dolne,
nie poruszać chorego bez potrzeby,
chorego nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej,
we właściwy sposób udzielić pierwszej pomocy, łącznie z opanowaniem ewentualnego krwotoku zewnętrznego, nałożeniem opatrunku i unieruchomieniem,
zabezpieczyć chorego przed utratą ciepła,
wezwać karetkę pogotowia ratunkowego, najlepiej karetkę reanimacyjną (R) w celu przewiezienia chorego do najbliższego szpitala.