Pełzakowica

Pełzakowica jest chorobą wywołaną przez jednokomórkowego pasożyta, zwanego pełzakiem okrężnicy, który zazwyczaj przebywa u człowieka w jelicie grubym. Pełzak okrężnicy żywi się czerwonymi płytkami krwi i komórkami gospodarza oraz m.in. bakteriami i grzybami, które znajduje w treści przewodu pokarmowego. Pasożyt żyje zazwyczaj w świetle jelita grubego, opanowuje przestrzenie międzykomórkowe ścian jelita, ale czasami wędruje też do innych narządów, np. do wątroby, gdzie wywołuje ropnie niebezpieczne dla zdrowia.

Inne nazwy choroby: Czerwonka pełzakowa;

Człowiek pełzakiem czerwonki może zarazić się spożywając żywność zakażoną cystami (np. owoce) lub pijąc zarażoną wodę. Nosicielami cyst pasożyta są też owady, np. muchy i osy, które mają dostęp do odkrytych ścieków, ustępów, kloak i innych brudnych miejsc. Cysty są odporne na działanie soku żołądkowego, więc nie ulegają strawieniu. Po połknięciu przemieszczają się na koniec jelita cienkiego lub na początek jelita grubego, gdzie ich otoczka się rozpuszcza i uwalnia małą postać pasożyta. Wtedy pierwotniaki zaczynają bardzo szybko się namnażać i przemieszczać do jelita grubego. W tym momencie są jeszcze praktycznie nieszkodliwe i nie-chorobotwórcze dla człowieka, gdyż żywią się przeważnie bakteriami i grzybami z treści w przewodzie pokarmowym. Ta mała forma pasożyta może żyć i rozmnażać się w ustroju ludzkim przez długie lata, bez żadnych objawów choroby, ale zarażony człowiek jest groźnym nosicielem, ponieważ raz na jakiś czas pewna ilość postaci małych pasożyta zmienia się w cysty i zostaje wydalona z kałem. Czasami, gdy panują warunki osłabiające organizm człowieka, postaci małe pełzaka okrężnicy przekształcają się w postać dużą, która jest chorobotwórczym pasożytem, poważnie zagrażającym zdrowiu człowieka. Pojawia się wtedy czerwonka pełzakowa, czyli ostra lub przewlekła postać jelitowa pełzakowicy. Postaci duże pasożyta przenikają do nabłonka błony śluzowej jelita, w

Zobacz również:

w przestrzenie podnabłonkowe i śródmięśniowe i wchłaniając krwinki czerwone uszkadzają naczynia włosowate. Zaczynają tworzyć się owrzodzenia i ropnie, pojawiają się krwotoki z przewodu pokarmowego, możliwe jest zakażenie bakteryjne. Pasożyty mogą także docierać krążeniem wrotnym do wątroby, wywołując tam ropnie, albo przez żyłę główną dolną, prawy przedsionek i komorę prawą do płuc, tworząc ropnie płuc.

Wyróżniamy postać jelitową, jelitowo-wątrobową oraz jelitowo-wątrobowo-płucną pełzakowicy, w zależności od tego, gdzie się umiejscowiły pasożyty.

Objawy

Zależą od stopnia inwazji, zjadliwości i umiejscowienia pełzaków oraz od wtórnych zarażeń.

Zmianom miejscowym spowodowanym przez pasożyty towarzyszą inne objawy: bóle, wzdęcia, kaszel, plwocina z ropą, szybko postępujące osłabienie, odwodnienie, niedokrwistość, mdłości, bóle głowy, rozlana bolesność brzucha (szczególnie wzdłuż jelita grubego), przetoki około odbytu, bolesne parcie na stolec, powiększenie wątroby, bóle wątrobowe, stany podgorączkowe lub gorączka, dreszcze i wysypki alergiczne.