Antyoksydanty mogą stać się środkami antykoncepcyjnymi!

Płodność, a w szczególności owulacja, ma zależeć, a przynajmniej częściowo, od reaktywnych pochodnych tlenu. Antyoksydanty jednakże, tak zachwalane w walce z niektórymi chorobami, mogą okazać się czynnikami zdolnymi zmniejszyć płodność... a więc, sprzyjać antykoncepcji! Antyoksydanty mają bardzo dobrą reputację i są coraz częściej używane jako argument zwiększający sprzedaż.

Owoce zawierają je w sposób naturalny, ale firmy rolno-spożywcze dorzucają je praktycznie do każdego rodzaju produktów, aby skuteczniej zwabić konsumentów. Substancje te mają mieć pewne korzystne działanie na organizm, spowalniając starzenie komórkowe, a jednak z kolei - mają zakłócać mechanizm owulacji, według pewnego badania, które ukazało się w Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Antyoksydanty chronią przed starzeniem

Oksydacja jest naturalnym procesem, w którym udział biorą conajmniej dwie różne substancje. Czynnik oksydacyjny przechwytuje i zatrzymuje elektrony z tej substancji, która w ten sposób stanie się substancją utlenioną. W niektórych przypadkach wywołuje to tworzenie się wolnych rodników, to znaczy, molekuł chemicznych, bardzo reaktywnych, z faktu wynikającego z obecności elektronów niesparowanych na zewnętrznej warstwie. Te reaktywne pochodne tlenu (reaktywne formy tlenu, RFT, ang. reactive oxygen species, ROS) są tego przykładem.

Mogą więc one zostać skojarzone z niektórymi molekułami i sprowokować reakcje łańcuchowe, prowadzące aż do zniszczenia komórki oraz do spowodowania przedwczesnego starzenia. Aby uniknąć takiego działania tych reaktywnych molekuł, wykorzystuje się antyoksydanty, które reagują odwrotnie i redukują reaktywne formy tlenu, tak, że tracą one swoją reaktywność.

Tak jest w przypadku polifenoli zawartych w czerwonym winie albo w herbacie, ale także w przypadku witaminy C oraz witaminy E, oraz niektórych enzymów, takich jak peroksydaza albo katalaza. Spożycie pokarmów zawierających te substancje jest więc często związane z wynikającym z tego korzystnym działaniem przeciwko nowotworom albo chorobom serca oraz układu krążenia, według badań przeprowadzanych regularnie.

Reaktywna postać tlenu niezbędna dla mechanizmu owulacji

Ale o co konkretnie chodzi z tym działaniem antyoksydantów na procesy naturalne, takie jak płodność? Aby się tego dowiedzieć, naukowcy z Weizmann Institute of Science w Izraelu przetestowali efekt antyoksydantów na owulację.

Kwasy beta-hydroksylowe (BHA), odnajdywane przede wszystkim w gumach do żucia, albo też acetylocysteina, dwa antyoksydanty, zostały więc wprowadzone przez izraelskich badaczy do jajników myszy, a następnie aktywowane przez hormony, które są znane z tego, iż uwalniają proces owulacji (ludzka gonadotropina kosmówkowa). W tych warunkach, liczba komórek jajowych zmniejsza się znacząco w porównaniu do jajników z grupy kontrolnej.

Jeśli antyoksydanty zmniejszają efektywność owulacji, czy reaktywne formy tlenu mogą więc – na odwrót – sprzyjać płodności? Naukowcy przetestowali więc in vitro działanie wody utlenionej na pęcherzyk jajnikowy i wykazali, że wywołuje ona rozwinięcie się komórek pęcherzykowych w sposób podobny do tego, co robi naturalnie hormon luteinizujący (LH), odpowiedzialny za mechanizm owulacji.

Obecność antyoksydantów hamuje również syntezę progesteronu, który jest normalnie aktywowany przez hormon LH, aby utrzymać ciążę. Reaktywne formy tlenu mają więc być niezbędne dla procesu owulacji i mają więc działać jako przekaźniki informacji niesionej przez hormon luteinizujący.

Antyoksydanty mogą zastąpić pigułkę?

Reaktywne formy tlenu mają więc być gwarantem owulacji w dobrej i należytej formie, a antyoksydanty mają bardzo mocno ograniczać ich działanie. Autorzy konkludując precyzują, iż te rezultaty pozwalają rozważać różne perspektywy z punktu widzenia klinicznego.

Przede wszystkim, wręcz pokazują one palcem na możliwe, szkodliwe działanie antyoksydantów na reprodukcję, któremu powinno się przyjrzeć z wielką uwagą.

Po drugie, można rezultaty te przełożyć na praktyczną technikę skutecznej antykoncepcji, jedynej w swoim rodzaju i niehormonalnej. Antyoksydanty jako środki antykoncepcyjne? Pomysł, który jest brany bardzo na poważnie, i który zresztą wkrótce zostanie przetestowany przez tych samych badaczy.