Ciąża wśród nieletnich dziewcząt zagrożeniem dla ich zdrowia

Kraje, w których dziewczęta powszechnie są wydawane za mąż przed osiemnastym rokiem życia, mają znacznie wyższy odsetek śmiertelności ciężarnych i noworodków. Takie informacje zostały podane ostatnio w internetowym dzienniku Violence Against Women. Badania prowadzone przez Anitę Raj z University of California oraz Ulrike Boehmer z Boston University School of Public Health są pierwszą tego typu diagnozą, dotyczącą zawierania małżeństw przez dzieci oraz śmiertelności dziewcząt w wyniku komplikacji ciążowych.

Jak pokazują ich wyniki, gdyby zostało zawieranych 10% mniej małżeństw wśród nieletnich, odsetek zgonów wśród kobiet ciężarnych zmniejszyłby się aż o 70%.

- Analizy brały pod uwagę poziom rozwoju państw oraz region świata, w którym się znajdują - mówi Anita Raj. - Kraje, w których dochodzi do przypadków małżeństw z dziećmi, mają wyższy odsetek umieralności zarówno wśród ciężarnych dziewcząt, jak i noworodków oraz nie dostarczają odpowiedniej opieki medycznej kobietom.

Co prawda takie przypadki nie zdarzają się często w Stanach Zjednoczonych, mimo to wyniki badań nie są dla nich bez znaczenia. Ważne są ze względu na informacje, jakie dostarczają na temat ciąży w młodym wieku, bez względu na zawarcie małżeństwa lub nie. Faktem jest, że ciąża w młodym wieku jest niebezpieczna zarówno dla dziewczyny, jak i dla płodu.

Jeśli dziewczyna jest w wieku 17 lat lub młodsza, małżeństwo z nią jest uznawane za małżeństwo z dzieckiem. Powoli odchodzi się już od tego zwyczaju, ale wciąż jest on żywy w regionach takich jak południowa Azja czy Afryka subsaharyjska. W niektórych krajach tych regionów nawet 70% "kobiet" bierze ślub będąc jeszcze dzieckiem.

Według danych United Nations, na świecie ten problem dotyczy ponad 60 milionów kobiet i dziewcząt, a ta organizacja uważa małżeństwo z niepełnoletnią osobą jako pogwałcenie praw człowieka, w tym również prawa do zdrowia.

Badaczki podkreślają, że sytuacja społeczna w danym kraju znacznie wpływa na zawieranie małżeństw wśród niepełnoletnich czy z niepełnoletnimi. Czynniki ogrywające tutaj rolę to życie na wsi, na terenach ubogich, przy małym dostępie do opieki zdrowotnej oraz edukacji. Konflikty zbrojne czy niestabilna sytuacja w kraju mogą jeszcze pogorszyć sytuację.  

Wyjście za mąż w wieku dziecięcym w przypadku trudnej sytuacji w państwie jest uważane za formę ochrony dziecka przez problemami ekonomicznymi oraz gwałtem. Takie postrzeganie niepełnoletniej kobiety wynika z przekonania o jej dostępności seksualnej, kiedy nie jest zamężna. Bieda w kraju oraz konflikty popychają rodziców do wydawania za mąż dziewcząt w bardzo młodym wieku.

Młode żony mogą również doświadczać różnych społecznych problemów, takich jak zmniejszenie dostępu do edukacji czy pracy, jak również ogólne pogorszenie swojego statusu społecznego oraz dyskryminacji ze względu na płeć. Oddziaływanie jest również bardzo silne na zdrowie takiej dziewczyny – duże prawdopodobieństwo, że szybko zajdzie w ciążę, skutkuje większym ryzykiem komplikacji przy porodzie, małą masą noworodka po urodzeniu oraz niedożywieniem niemowlęcia.

Wyniki badań zostały porównane z danymi z 97 krajów na temat ogólnego zdrowia nieletnich ciężarnych i ich potomstwa oraz rozpowszechnienia wirusa HIV. Rodzenie dzieci w młodym wieku okazało się ściśle powiązane z gorszym stanem zdrowia, ale nie wykazało połączenia z nosicielstwem wirusa HIV.

Jednak, według naukowców, takie wyniki badań mogą być spowodowane brakiem dostatecznych dowodów, biorąc pod uwagę złożoność problemu oraz tego, jak traktują tę chorobę różne społeczności.

Autorzy badań twierdzą, że ich odkrycia dowodzą potrzeby zajęcia się sprawą małżeństw wśród dzieci i zapobiegania im. Wiele krajów zmaga się obecne z tym problemem. Podczas gdy na przykład Jemen czy Arabia Saudyjska zastanawiają się, czy zmodyfikować politykę pozwalającą na małżeństwa z nieletnimi dziewczętami, Indie czy Nepal usilnie próbują egzekwować przestrzeganie istniejącego prawa.

Nasza obecna wiedza pozwala przypuszczać, że działania prowadzące do wyeliminowania tych praktyk mogą pomóc w polepszeniu warunków życia i zdrowia kobiet.