Ciąża: zanieczyszczenie rtęcią i jej wpływ na płód

Likwidacja zanieczyszczenia rtęcią i zmniejszenie prenatalnej ekspozycji na toksyczną metylortęć (MeHg) może uratować dla Unii Europejskiej 10 000 mln euro rocznie, pokazują nowe badania opublikowane w ogólnodostępnym czasopiśmie BioMed Central Environmental Health. Szacuje się, że między 1,5 a 2 mln dzieci w UE rodzi się każdego roku z ekspozycją na MeHg powyżej bezpiecznej granicy 0.58µg/g, a 200 000 powyżej zalecanej przez WHO maksymalnej dawki 2.5µg/g.

Chociaż pewne ilości rtęci występują naturalnie w środowisku, na przykład z erupcji wulkanicznych lub pożarów lasów, to w większości są generowane przez spalanie paliw kopalnych. Morska i słodka woda biokoncentruje MeHg, w rezultacie głównym źródłem zagrożenia dla ludzi jest jedzenie ryb.

Zespół naukowców z całej Europy posłużył się danymi z DEMOCOPHES – z projektu badającego narażenie na chemikalia w środowisku - aby oszacować jaki wpływ MeHg ma na ludzi.

Próbki włosów pobrane od kobiet i ich dzieci, zebrane z 17 krajów europejskich, wykazały, że ok. 1 866 000 dzieci rodzi się w Europie narażonych na toksyczne poziomy MeHg. 232 000 z nich jest narażonych na ogromnie niebezpieczny poziom toksyczności, pięć razy wyższy.

Jednak nie każde dziecko w Europie jest zagrożone w równym stopniu. Po analizie poszczególnych krajów okazało się, że dzieci urodzone w Portugalii i Hiszpanii były najbardziej narażone na MeHg, a najmniej na Węgrzech.

Długotrwała styczność z MeHg u ludzi wpływa na rozwój mózgu, co prowadzi do niższego ilorazu IQ, a w konsekwencji do niższego potencjału zarobkowego.

Długoterminowe koszty dla społeczeństwa liczy się patrząc na spadek zarobków przypadających na osobę, choć ocena ta nie bierze pod uwagę innych aspektów oddziaływania toksyn w mózgu czy ryzyka chorób układu krążenia u osób dorosłych.

Prof Philippe Grandjean wyjaśnia, że jeśli przeliczymy na punkty IQ skutki, jakie ma MeHg na rozwój mózgu, wówczas korzyści z kontrolowania zanieczyszczenia MeHg równa się 700 000 punktów IQ rocznie, a monetarnych korzyści 8.000 do 9.000 mln euro rocznie dla całej UE.

Na ograniczeniu ekspozycji na MeHg głównie skorzysta południowa Europa.

Kiedy MeHg już powstanie, krąży w środowisku przez tysiące lat, narażając ludzi i inne gatunki na potencjalnie toksyczne poziomy przez wiele pokoleń.

Wypowiadając się na temat badań dr Elsie Sunderland powiedział, że łagodzenie szkód powodowanych przez metylortęć wymaga współpracy na globalną skalę w dziedzinie polityki. Negocjacje prowadzone przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska wciąż trwają.