Kiedy kobieta jest płodna?

Kiedy kobieta jest płodna, jej organizm wysyła szereg charakterystycznych sygnałów. Są to przede wszystkim śluz przypominający białko kurze oraz lekko podwyższona temperatura. Pojawiać może się obrzmienie piersi, zewnętrznych narządów płciowych czy specyficzny ból brzucha. O kobiecej płodności świadczy również niewielkie plamienie w środku cyklu czy miękkość szyjki macicy.

Świadomość tego, kiedy kobieta jest płodna, to istotny element planowania rodziny. Znajomość własnego organizmu pozwala również paniom zaobserwować moment, gdy w ciele zachodzą niepożądane zmiany. Dzięki temu możliwe staje się wykrycie ewentualnych schorzeń. Dlatego każda kobieta powinna nauczyć się rozpoznawać u siebie dni płodne.

Zobacz również: pierwsze objawy ciąży

Kiedy kobieta jest płodna - podstawowe informacje

Statystyki dotyczące kobiecej płodności

Czas, kiedy kobieta jest płodna, stanowi jedynie 4% jej życia. Przez większość czasu panie są zatem niepłodne. Wynika to z połączenia trzech faktów: kobieca płodność rozpoczyna się między 12 a 15 rokiem życia, kończy po osiągnięciu około 50 lat, a dni płodne to krótki okres w każdym cyklu miesiączkowym (komórka jajowa żyje przez jedynie 24 godziny).

Płodność kobieca a wiek

Uważa się, że płodność jest największa u pań w przedziale wiekowym 20-29 lat. Potem spada wraz z wiekiem. Szansa na zajście w ciążę maleje po 30 roku życia. Po osiągnięciu 35 lat zwiększa się też ryzyko związane z wystąpieniem wad rozwojowych u płodu. Szacuje się, że wskaźnik niepłodności u kobiet między 40 a 44 rokiem życia wynosi 29%.

Statystyki wynikają z faktu, że z czasem u pań dochodzi do spadku liczby komórek jajowych. Trzydziestolatki mają tylko 12% ogólnego rezerwuaru jajeczek, zaś ich o dekadę starsze koleżanki - 3%.

Menopauza - koniec kobiecej płodności

Menopauza to skutek starzenia się kobiecego organizmu. Wiąże się z zanikiem menstruacji, a więc i dni płodnych. W wyniku tego procesu dochodzi do artrezji (niszczenia) wszystkich komórek jajowych. Średni wiek wejścia w menopauzę to 51 lat, przekwitanie może jednak mieć miejsce nieco wcześniej lub później - między 45 a 50 rokiem życia.

Fazy w cyklu miesiączkowym a kobieca płodność

Cykl menstruacyjny zaczyna się miesiączką, kończy zaś w ostatnim dniu przed następnym krwawieniem. Dzieli się go na trzy niżej opisane fazy.

Faza niepłodności względnej

Długość tej fazy jest zmienna, dlatego nazywa się ją względną. Jeśli kobieta ma krótkie cykle miesiączkowe, komórka jajowa zaczyna dojrzewać tak szybko, że początkowe dni płodne pokrywają się z końcem menstruacji. Zatem odpowiedź na pytanie, ile dni po miesiączce można zajść w ciążę, jest kwestią indywidualną. U pań z krótkim odstępem czasu między krwawienia szansa na ciążę pojawia się nawet w wyniku stosunku podczas krwawienia. Zaś u kobiet z cyklem 28-dniowym menstruacja jest czasem niepłodnym.

Faza płodności, czyli kiedy kobieta jest płodna

W tej fazie dochodzi do owulacji - komórka jajowa wydostaje się z jajnika. Jajeczko może przeżyć w organizmie kobiety jedynie 24 godziny, zatem czas, kiedy kobieta jest płodna, to bardzo krótki okres. Do zapłodnienia dochodzi jedynie w ciągu owej doby, jednakże plemniki mogą w organizmie kobiety przeżyć średnio od 3 do 5 dni, stąd stosunek przed jajeczkowaniem może skutkować ciążą.

Faza niepłodności

To ostatnia faza, o stałej długości (zazwyczaj 14 dni), występująca między obumarciem komórki jajowej a miesiączką. Przewidywany koniec tej fazy pozwala ustalić moment owulacji. Dzień jajeczkowania oblicza się, odejmując od daty, kiedy ma pojawić się okres, 14 dni.

Przykładowa procedura obliczania dni płodnych wygląda następująco: przewidywana na 25 listopada miesiączka oznacza, że owulacja nastąpi 11 listopada. Jeśli nie planujemy ciąży, od stosunku warto powstrzymać się 5 dni przed datą owulacji i dla pewności 3-4 dni po niej (gdyby termin jajeczkowania się przesunął).

Po czym rozpoznać, kiedy kobieta jest płodna?

Dni płodne u kobiety a zmiany śluzu

Sygnałem kobiecej płodności jest śluz, wyglądem i konsystencją przypominający białko jaja kurzego. Rozciągliwy, przejrzysty i śliski występuje, kiedy szansa na zajście w ciążę jest największa. Śluz płodny pełni ważną funkcję - pozwala przerwać plemnikom w organizmie kobiety do czasu owulacji (jednak nie dłużej, niż 3-5 dni).

Kiedy kobieta jest płodna, towarzyszy jej uczucie mokrości u przedsionka pochwy. Czasem to specyficzne wrażenie nie występuje, jednak śluz można zaobserwować np. podczas oddawania moczu.

Nie każdy rodzaj śluzu jest tym płodnym. Mętna i lepka maź pojawia się przed owulacją. Stopniowo zmienia ona swoją przejrzystość i konsystencję, aby z czasem stać się przezroczysta i ciągliwa jak kurze białko.

Jak zmienia się temperatura, kiedy kobieta jest płodna

Jajeczkowanie można rozpoznać po skoku temperatury ciała. Jest on gwałtowny, ale niewielki - wynosi około 0,2 stopnia Celsjusza. Za te zmiany odpowiada progesteron - hormon, którego poziom znacznie wzrasta tuż po owulacji. Podwyższona temperatura ciała utrzymuje się aż do momentu pojawienia się krwawienia.

Mierzenie temperatury wymaga dokładności i przeprowadzania tej czynności w odpowiednich warunkach. Najlepiej robić to każdego ranka, po przebudzeniu (zaleca się pomiary o tej samej godzinie), na czczo, leżąc jeszcze w łóżku. Kobiety, które pracują na nocną zmianę, powinny mierzyć ciepłotę swojego ciała po minimum 3 godzinach odpoczynku w pozycji leżącej i koniecznie o stałej godzinie.

Inne objawy kobiecej płodności

Wiadomo już, jak określić okresy płodne i niepłodne na podstawie obserwacji śluzu i temperatury. Istnieją jednak inne sygnały świadczące o wysokiej szansie na zajście w ciążę. To, kiedy kobieta jest płodna, pomagają niejednokrotnie stwierdzić nieprzyjemne dolegliwości. Nie występują one u całej populacji pań, zazwyczaj też nie pojawiają się wszystkie na raz. O kobiecej płodności świadczą:

• piersi napięte, o wrażliwszych niż zazwyczaj brodawkach;
• powiększenie narządów płciowych (często po jednej stronie - jajnika, z którego uwalnia się komórka jajowa);
• tzw. ból owulacyjny (ból o średnim natężeniu po jednej stronie podbrzusza);
• plamienie owulacyjne (niewielka domieszka krwi w śluzie);
• miękka szyjka macicy (mówi się, że w dotyku przypominająca wargę).

Jak przewidzieć, kiedy kobieta jest płodna?

Określić, kiedy kobieta jest płodna, pozwala połączenie obserwacji sygnałów wysyłanych przez ciało z obliczeniem terminu owulacji i czasu dni płodnych. Taka metoda, przy prawidłowo przeprowadzonych oraz regularnych pomiarach temperatury i śluzu pozwala stosunkowo dokładnie wyznaczyć okres, kiedy występuje największa szansa na zajście w ciążę. Warto notować terminy dni niepłodnych i płodnych oraz krwawienia nie tylko ze względu na planowanie potomstwa czy zapobieganie zapłodnieniu. Kalendarzyk miesiączkowy to sposób na kontrolowanie własnego stanu zdrowia.

Obserwacja objawów owulacji jest szczególnie istotna w przypadku nieregularnych cyklów miesiączkowych. Wtedy skok temperatury czy zmiana konsystencji śluzu będzie pewniejszą wskazówką, że doszło do jajeczkowania, niż mechaniczne obliczenie daty owulacji.

Polecamy: sprawdź czy jesteś w ciąży