Leczenie przeciwpadaczkowe podczas ciąży

Większość kobiet chorujących na epilepsję pomyślnie przechodzi ciążę i rodzi zdrowego malucha. Istnieje jednak niebezpieczeństwo pojawienia się wad przedurodzeniowych, które związane są z zażywaniem leków przeciwpadaczkowych.

Dlatego przed podjęciem decyzji o powiększeniu rodziny należy skontaktować się z lekarzem, by dowiedzieć się, w jaki sposób zminimalizować wszelkie ryzyko związane z wystąpieniem u dziecka wad płodowych.
Średnio 1 kobieta w ciąży na 200 pacjentek zmaga się z padaczką. Jeśli w trakcie ciąży przyszła mama stosuje się do zaleceń lekarza i choroba jest kontrolowana, zaburzenie w żaden sposób nie wpływa na prawidłowy rozwój dziecka i nie występują powikłania.

Leczenie

Przed rozpoczęciem starań o potomka należy wcześniej spytać o radę neurologa. Co najmniej na 3 do 6 miesięcy przed zajściem w ciążę kobieta powinna zmniejszyć dawki przyjmowanych lekarstw, które minimalizują możliwość wystąpienia u niej napadów padaczkowych. Zwiększa to szansę na urodzenie zdrowego dziecka. Lekarz może przychylić się do prośby o odstawienie leków jeśli pojawiające się napady są małe i częściowe oraz jeżeli nie są zagrożeniem dla kobiety i dziecka. Nie należy zapominać, iż każdą decyzję o odstawieniu leków trzeba skonsultować z lekarzem.

W trakcie ciąży przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych może być przyczyną wystąpienia wad wrodzonych u malucha. W trakcie ostrych ataków zmniejsza się ilość tlenu transportowanego do dziecka. Napady padaczkowe, które występują sporadycznie, nie powodują większego zagrożenia. Warto pamiętać o przyjmowaniu kwasu foliowego. Ta substancja pozytywnie wpływa na obniżenie ryzyka występowania zmian płodowych i tworzy otoczkę ochronną przez innymi przyjmowanymi medykamentami. Najczęściej występującymi wadami u dzieci, których mamy cierpią na padaczkę to:

rozszczep wargi i podniebienia,
rozszczep kręgosłupa
wady serca
wrodzone zniekształcenie stopy

Wpływ lekarstw na rozwój dziecka

Nie istnieją lekarstwa przeciwpadaczkowe, które byłyby stuprocentowo bezpieczne dla nienarodzonego dziecka. Stopień prawdopodobieństwa wystąpienia wad płodowych jest związany z ilością przyjmowanych leków. Według badań u kobiet, które przyjmują jeden rodzaj leków, możliwość pojawienia się wad płodowych wynosi ok 6%. W przypadku większych dawek zagrożenie może wzrosnąć nawet do 20%. Nie jest to powód do niepokoju, gdyż średnie występowanie nieprawidłowości w rozwoju dziecka w okresie ciąży nie przekracza 3%. Mimo wszystko warto skonsultować się ze swoim lekarzem i poprosić o zmianę sposobu prowadzenia choroby, jeżeli zażywasz więcej niż jeden lek przeciwpadaczkowy.

Zobacz również:

Dziedziczenie choroby

Stopień ryzyka odziedziczenia przez dziecko epilepsji jest zależny od typu choroby. Prawdopodobieństwo wystąpienia padaczki u dziecka wynosi 5 na 100 i jest z reguły niewielkie. Podobnie jest w przypadku objawów, jakie mogą wystąpić u dziecka po ostawieniu przez matkę leków. Ujawniają się one pod postacią powtarzających się drgawek czy drżenia rąk.

Zagrożenia w pierwszych tygodniach ciąży

Stan błogosławiony nie wpływa na częstotliwość występowania ataków padaczki. Jeżeli jednak nie podejmie się środków zapobiegawczych przed poczęciem, wówczas liczba napadów padaczkowych może się zwiększyć. Innym powodem może być po prostu nierozważne i lekkomyślne odstąpienie od przyjmowania leków z obawy przed pojawieniem się wad płodowych u dziecka. Największy niepokój budzi u przyszłych mam wystąpienie u dziecka wad cewy nerwowej. Należy podkreślić, iż po przekroczeniu siedmiu tygodni cewa nerwowa zostaje zamknięta i prowadzenie leczenia po tym okresie już nie zapobiegnie rozwojowi wady. Najpoważniejsze nieprawidłowości pojawiają się we wczesnym okresie ciąży, dlatego niewskazane jest przerywanie leczenia. Ponadto u kobiet cierpiących na epilepsję, z racji występujących porannych wymiotów i niedogodności związanych zaburzeniami snu powodujących zmęczenie, liczba napadów może się zwiększyć.

Karmienie

Zażywanie leków przeciwpadaczkowych nie zmusza do rezygnacji z karmienia piersią mimo, iż w mleku będzie znajdować się niewielka ilość leku. Jest ona na tyle mała, że nie będzie powodować żadnych nieprawidłowości. Jest mniejsza niż wtedy, kiedy jeszcze nie doszło do narodzin, dziecko znajdowało się w macicy i przyjmowało substancję odżywcze w organizmie matki.

Bezpieczeństwo

Aby zapobiec pojawiającym się utratom świadomości w trakcie ataku, należy podjąć szczególne środki ostrożności. Przede wszystkim zamiast kąpieli lepiej wybrać szybki prysznic najlepiej wtedy, kiedy w mieszkaniu znajduje się jeszcze jedna osoba mogąca udzielić niezbędnej pomocy. Również podczas kąpieli malucha ważne jest, by ktoś drugi czuwał nad kobietą i dzieckiem. W trakcie karmienia bezpiecznie jest usiąść na podłodze wśród rozłożonych poduszek. Niezbędne jest także uważne obchodzenie się z butelką pełną gorącej wody oraz sprawdzanie, czy grzejnik i kuchenka są pod nadzorem.

Antykoncepcja

Przyjmowanie niektórych leków przeciwpadaczkowych może obniżać skuteczność zażywanych tabletek antykoncepcyjnych zawierających estrogen. Aby poradzić sobie z tym problemem, niezbędna jest zmiana tabletek antykoncepcyjnych zawierających zwiększoną dawkę estrogenu. Podobnie jest w przypadku pigułek z progesteronem. Są takie leki przeciwpadaczkowe, jak valproate czy gabapentin, które nie powodują większych problemów. W razie wątpliwości można wypróbować innych metod antykoncepcji jak kalendarzyk czy spirala.