Leki przeciwpadaczkowe w ciąży szkodliwe dla rozwoju płodu?

Dzieci, których matki w okresie ciąży przyjmowały leki przeciwpadaczkowe (walproinian sodu) są bardziej narażone na takie choroby jak autyzm czy inne, związane z zaburzeniami neurorozwojowymi, jak sugerują badania opublikowane online w Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry.

Autorzy przeprowadzili swoje badania w północno – zachodniej Anglii, na próbie 528 ciężarnych kobiet, których termin porodów wypadał między rokiem 2000 a 2004.

Tylko mniej niż połowa kobiet ciężarnych (243) miała epilepsję, 34 z nich brało leki przeciwpadaczkowe w czasie ciąży. 59 z nich zażywało karbamazepinę, 36 - walproinian, 41 – kombinacje różnych leków, a 15 - inne leki.

Rozwój psychoruchowy dzieci był oceniany w wieku 12 miesięcy, 3 i 6 lat. Pod uwagę były brane także relacje kobiet odnośnie tego, czy kiedykolwiek kontaktowały się ze specjalistami w sprawie rozwoju, zachowania, edukacji czy zdrowia dziecka.

Pełne dane z tych trzech ocen dotyczyły 415 dzieci. W sumie, u dziewiętnastu z nich została zdiagnozowana choroba neurorozwojowa przed osiągnęciem 6. roku życia, w tym u trojga wystąpiły również anomalie fizyczne.

U dwanaścioroga zdiagnozowano autyzm, w tym u jednego połączony z ADHD (ang. attention deficit hyperactivity disorder). Troje miało samo ADHD, a kolejne cztery dyspraksję, chorobę objawiającą się obniżoną koordynacją ruchową i wzmożoną niezdarnością.

Neurorozwojowe problemy są dużo częstsze wśród dzieci, których matki były chore na epilepsję (7,46%), w porównaniu do tych, u których nie wystąpiła choroba (1,87%).

Dodatkowo dzieci, których matki zażywały w czasie ciąży walproinian (pojedynczo lub z innymi lekami), miały większe prawdopodobieństwo wystąpienia chorób neurorozwojowych niż te, których matki brały inne leki związane z chorobą.

Kiedy wszystkie dane zostały przeanalizowane i ustalono czynniki wpływu, badania ukazały, że dzieci, które były eksponowane na działanie walproinianu w życiu płodowym, miały sześciokrotnie większe prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń neurorozwojowych. Te dzieci, których matki poza walproinianem przyjmowały inne leki, były narażone dziesięciokrotnie bardziej.

Więcej niż 1 na 10 dzieci (12%, 6 z 50), których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży, miały neurorozwojowe problemy, podobnie jedno na siedem (15%, 3 na 20) z tych, których matki przyjmowały walproinian z innymi lekami.

Żadne dziecko, którego matka miała epilepsję i nie przyjmowała leków, nie miało zaburzeń neurorozwojowych. Jednak, naukowcy ostrzegają, że ta próba osób badanych była wyjątkowo mało liczna.

Chłopcy byli 3 razy częściej diagnozowani z neurorozwojowymi zaburzeniami niż dziewczynki, nie znaleziono natomiast żadnych istotnych powiązań pomiędzy wiekiem czy ilorazem inteligencji kobiety, długością ciąży czy typem epilepsji.

Autorzy badań podkreślają, że inni naukowcy wskazują na potencjalnie szkodliwe efekty walproinianu na rozwój płodu oraz że wyniki z obecnych badań odsyłają do badań wstępnych. Jednak postawienie ostatecznego wniosku wymaga jeszcze dodatkowych badań, ostrzegają.

„Jeżeli walproinian sodu jest metodą leczenia, kobiety powinny uzyskać na jego temat tyle informacji, ile możliwe, by móc świadomie podjąć decyzję, a dzieci, których matki przyjmują leki w czasie ciąży, powinny być dokładniej monitorowane”, piszą autorzy.

„Jednak w żadnym wypadku, kobiety nie powinny przerywać przyjmowania przypisanych leków ze strachu przed ich szkodliwym wpływem na płód”, ostrzegają naukowcy.


red. Katarzyna Topolska