Nadciśnienie tętnicze podczas ciąży

Ciąża dla wielu kobiet rozpoczyna całkiem nowy etap w życiu. Jest to jednak okres, w którym niezbędne jest wzmożenie kontroli zdrowia, gdyż właśnie wtedy odpowiadamy nie tylko za własne życie, ale także za życie dziecka.

W całym okresie ciąży niezbędne jest stałe monitorowanie wartości ciśnienia, a w przypadku pojawienia się choroby lub jej trwania już przed poczęciem – skuteczne leczenie. Warto więc wiedzieć, jakie działania powinna prowadzić przyszła mama w czasie oczekiwania na dziecko, aby zapewnić jemu i sobie bezpieczeństwo.

Szacuje się, że nadciśnienie tętnicze jest obecnie główną przyczyną umieralności kobiet w okresie ciąży na całym świecie. Problem ten może dotyczyć ok. 25%1 wszystkich hospitalizacji przed narodzinami dziecka. Kobiety cierpiące na tę chorobę zaliczane są do grupy narażonej na zwiększone ryzyko ciężkich powikłań, takich jak odklejenie łożyska czy niewydolność narządowa.

Docelowo nadciśnienie tętnicze może spowodować bardzo poważne konsekwencje m.i. doprowadzić do wcześniactwa dziecka, opóźnienia rozwoju śródmacicznego oraz – w niektórych przypadkach – nawet jego zgonu.

Podział nadciśnienia tętniczego w ciąży

Dla lekarza prowadzącego terapię pacjentki w ciąży, istotna jest wiedza na temat momentu pojawienia się nadciśnienia tętniczego. Istotne jest to, czy przed ciążą pacjentka chorowała na nadciśnienie (przewlekłe), czy też problem pojawił się w jej trakcie (nadciśnienie ciążowe, stan przedrzucawkowy, rzucawka). W drugim przypadku, problem z reguły ustępuje po rozwiązaniu ciąży.

Zobacz również:

Leczenie niefarmakologiczne

Jeżeli u przyszłej mamy zaobserwuje się ciśnienie skurczowe w przedziale 140-149 mmHg lub rozkurczowe 90-99 mmHg, należy rozważyć zastosowanie leczenia pozalekowego. Stan ten powinien być stale kontrolowany przez lekarza, a pacjentka powinna ograniczyć aktywność fizyczną do minimum, na rzecz odpoczynku i wyciszenia. Działaniem prewencyjnym w przypadku nadciśnienia jest zwykle znaczne ograniczenie spożycia soli oraz zmniejszenie masy ciała.

W przypadku kobiet ciężarnych zalecenia te nie znajdują jednak zastosowania. Niedobór soli u przyszłych mam może nasilać hipowolemię oraz wtórnie pogarszać ukrwienie macicy, a gwałtowny spadek masy ciała może wiązać się z mniejszą masą ciała noworodka i wolniejszym tempem jego wzrostu po porodzie. Jakie zmiany w takim razie wprowadzić, aby były korzystne dla malucha?

Przede wszystkim dieta w ciąży powinna być zdrowa i zbilansowana, czyli dostarczać organizmowi wszelkich niezbędnych składników odżywczych. Należy także unikać dań tłustych i fast food’ów, na rzecz warzyw, owoców, chudego nabiału i zbóż. Kobiety w ciąży powinny wprowadzić do jadłospisu więcej chudego drobiu oraz ryb, a ograniczyć spożycie czerwonego mięsa. Niezmiernie istotne jest także zminimalizowanie sytuacji stresowych,a w zamian zapewnić sobie wcześniej wspomniany odpoczynek i relaks.

Leczenie farmakologiczne

Dla kobiet posiadających ciśnienie o wartościach 140/90 mmHg, których nadciśnienie indukowane jest ciążą oraz tych cierpiących na nadciśnienie przewlekłe z powikłaniami narządowymi, bardzo często zalecane jest leczenie farmakologiczne. O jego intensywności i formie zawsze decyduje lekarz. W pozostałych przypadkach do terapii dołącza się leki wtedy, gdy wartości ciśnienia przekraczają 150/95 mmHg.2