Niedobór żelaza w okresie prenatalnym i pierwszych miesiącach po urodzeniu ma znaczący wpływ na nasze zdrowie w dorosłym życiu

Naukowcy z University of Illinois opublikowali badania, w których obserwowano nowo narodzone prosięta - rozwój ich mózgu oraz procesy poznawcze, kształtujące się wraz z dojrzewaniem. Badania te dotyczyły wpływu diety o różnym stężeniu żelaza na psychikę i zdrowie zwierząt. "Niedobór żelaza stanowi podstawę wielu chorób na całym świecie" – twierdzi Rodney Johnson, dyrektor Wydziału Nauk Żywieniowych. "Dzieci, które nie mają diety bogatej w żelazo we wczesnym etapie swego życia (6-12 mies.), mogą mieć problemy z procesami kognitywnymi."

Profesor dodał również, że ten problem dotyczy też USA. Dzieci, których matki są otyłe, znajdują się w grupie większego ryzyka, jeśli chodzi o niedobór żelaza. Co więcej, liczba dzieci otyłych wzrasta, a nadwaga czy otyłość to ewidentne czynniki niedoboru żelaza.

Johnson wraz z pozostałymi autorami badań przeprowadził eksperyment na 2-dniowych noworodkach świń, karmiąc je jedną z trzech wcześniej opracowanych diet. Dieta grupy kontrolnej zawierała dużą ilość żelaza, druga – niewiele poniżej normy, trzecia była uboga w ten pierwiastek.

Mózg prosiąt urósł prawie połowę swej wielkości w pierwszych 4 tygodniach życia. W ciągu następnych 8 tygodni, naukowcy zauważyli, że mózg prosięcia ma podobne tempo wzrostu, w jakim rozwija się mózg człowieka.

Po 4 tygodniach prof. Johnson zaczął testować zdolności poznawcze świń w labiryncie w kształcie litery T. Prosięta tresowano przy użyciu wizualnych wskazówek z zewnąrz labiryntu. Zwierzęta miały za zadanie odnaleźć nagrodę - mleko - która znajdowała się cały czas w jednym miejscu i kierunku.

Prosięta z grupy kontrolnej nie miały problemu z wykonaniem tego zadania, za to te, które były poddane diecie z deficytem żelaza, nie nauczyły się wykonywać wyznaczonego im zadania. Jedynie 50% badanych zwierząt z tej grupy potrafiło dotrzeć do wymaganego punktu. Druga grupa, spożywająca pokarm o niskim stężeniu żelaza, wykazywała umiarkowaną zdolność poznawczą.

W drugiej fazie badań miejsce nagrody w postaci mleka zostało zmienione na przeciwległe. Prosięta zostały przetestowane ponownie w celu oceny nauki "cofania", ażeby sprawdzić czy poradzą sobie w zupełnie  nowej dla nich sytuacji.

"Zmieniliśmy zasady tak, by prosięta zmieniły swą strategię myślenia" – wyjaśnił Johnson. "Tego typu zadanie jest o wiele bardziej wymagające. Ponadto wyniki eksperymentu okazały się być podobne do poprzednich. Prosięta z grupy kontrolnej nie miały problemów z wykonaniem eksperymentu – pozostałe grupy miały z tym większe trudności."

Naukowcy zbadali poziom żelaza w różnych obszarach mózgu. Obniżony poziom tego pierwiastka zaobserwowano w hipokampie, regionie mózgu pełniącego istotną rolę w zdolnościach postrzegania przestrzennego, uczenia się i pamięci.

"Nasze badania ukazują nowy model wpływu niedoboru substancji odżywczych w naszym organizmie w okresie prenatalnym oraz we wczesnych miesiącach naszego życia na zdrowie i na kształtującą się inteligencję" - twiedzą badacze. Dodają też, że badania wykonywane na prosiętach są prostsze w przeprowadzeniu niż na innych zwierzętach, ponieważ po urodzeniu można je wcześnie odsunąć od matki.

Nie są to jedyne badania przeprowadzone w ostatnim czasie przez naukowców z University of Illinois - w najbliższym czasie opublikowane zostaną wyniki badań, w których sprawdzano skutki infekcji wirusowej powodującej zapalenie płuc w okresie ciąży i w późniejszym życiu prosiąt.


red. Justyna Dykas