Omdlenia w ciąży

Prawie każdej kobiecie kojarzą się z początkiem przebiegu ciąży, ale pojawiają się także w trzecim trymestrze jej trwania. W organizmie przyszłej mamy przez cały czas zachodzą poważne zmiany. Na niektóre reaguje zawrotami głowy, dusznościami, a nawet omdleniami. Czy przyczyn jest więcej?

Ciąża to czas wielu zmian w organizmie kobiety. Zmiany dotyczą również układu sercowo – naczyniowego, które mogą prowadzić do zawrotów głowy, duszności i omdleń. Ostatnie trwają jedynie przez kilka sekund, po czym następuje samoistny powrót świadomości. Wiele kobiet czekając na dziecko, odczuwa także obrzęki nóg, zaburzenia rytmu i kołatanie serca. Dlaczego tak jest?

Zmiany w układzie sercowym i naczyniowym

Po pierwsze naczynia krwionośne są znaczenie rozszerzone i w organizmie kobiety znajduje się nawet o 50 procent więcej krwi niż przed ciążą. Rozszerzają się również naczynia wieńcowe. Serce pracuje bardzo intensywnie, musi przepompować więcej krwi, dlatego częstość jego akcji rośnie. Wraz z przebiegiem ciąży zwiększa się szczególnie jego lewa komora, a następnie po rozwiązaniu wraca do swojej pierwotnej wielkości. Wszystko po to, by usprawnić przepływ krwi do dziecka. Do serca matki wraca ona bardzo powoli, dlatego ciśnienie krwi ciężarnej znacznie spada, mniej krwi dostaje się do mózgu i jest to pierwsza przyczyna zawrotów głowy i omdleń.

Wahania ciśnienia

Przy prawidłowym przebiegu ciąży, ciśnienie krwi stopniowo maleje i najniższą wartość osiąga mniej więcej w połowie ciąży. Im bliżej rozwiązania, tym ciśnienie coraz wyższe, aż ostatecznie wraca do poziomu sprzed ciąży. Jeżeli nasz układ sercowo – naczyniowy nie jest w stanie dostosować się do tych zmian, to wtedy również może pojawić się ryzyko omdlenia.

Gwałtowana zmiana położenia

Jedną z najczęstszych przyczyn omdleń jest zbyt szybkie wstawanie. Kiedy energicznie zmienimy swoją pozycję, równie szybko spadnie nasze ciśnienie. Krew ma tendencję do gromadzenia się w dolnych częściach nóg i jeżeli nagle wstaniemy, to krew nie zdąży wrócić do serca. Nie dotrze do niego wystarczająco dużo krwi od nóg i nasz organizm daje o tym znać zawrotami głowy.

Niewłaściwe odżywanie

Innym powodem występowania omdleń w ciąży jest zbyt niski poziom cukru we krwi, niedożywienie lub odwodnienie. Poprzez nieregularne posiłki organizm dostaje zbyt niską dawkę cukru, co również może przyczynić się do niepożądanych dolegliwości.

Ciało kobiety przez cały czas przystosowuje się do nowej sytuacji, dlatego omdlenia mogą wynikać również z anemii. Organizm nie jest dotleniony, jeżeli ilość czerwonych krwinek, które dostarczają tlen do mózgu ewidentnie się zmniejszyła. Kobiety cierpiące na anemię w ciąży są zdecydowanie bardziej narażone na omdlenia. Ich dieta nie zawiera wystarczającej ilości żelaza, dlatego w pierwszej kolejności należy zadbać o regularność posiłków i uzupełnienie niedoborów.

Złe ułożenie do snu

Zawroty głowy i omdlenia kojarzone są najczęściej z pierwszymi tygodniami ciąży, ale nikt nie wykluczył, że mogą się pojawić w drugim i trzecim trymestrze. Leżenie na plecach, przy powiększającej się macicy może spowalniać krążenie w nogach. Masa dziecka zaczyna uciskać żyłę główną dolną i może tylko nasilić ten problem, przyspieszyć akcję serca i wywołać nudności.

Omdlenia wazowagalne i inne przyczyny

Opisywane omdlenia mogą wystąpić także na skutek przesunięcia przepony, nacisku macicy na duże naczynia krwionośne, przegrzania organizmu (np. podczas gorącej kąpieli), nadmiernego wysiłku lub silnego lęku. Rzadziej mówi się (ale to nie powód, by im nie zaradzać) o omdleniach wazowagalnych podczas kasłania, oddawania moczu czy wypróżniania.

Sposoby na omdlenia w ciąży

Przyczyn omdleń w ciąży jest bardzo wiele, podobnie jak i przeciwdziałań, które mogą skutecznie pomóc w tego typu objawach.

Kiedy czujemy, że kręci nam się w głowie i może dojść do omdlenia koniecznie zmieńmy swoją pozycję. Powoli usiądźmy lub połóżmy się. Umieśćmy głowę między kolanami, a najlepiej jeśli położymy się na lewym boku (nie na plecach), z prawą ręką uniesioną do góry. Przepływ krwi do serca i mózgu będzie przebiegał wtedy o wiele sprawniej.

Unikamy spania na plecach. W tym stanie lekarze zalecają polegiwanie i zasypianie na boku, najlepiej na lewym. Nie dojdzie do spowolnienia przepływu krwi i ciśnienie utrzyma się na właściwym poziomie.

Przede wszystkim unikamy nagłych zmian pozycji. Nie ma znaczenia czy siadamy czy wstajemy, bo za każdym razem powinnyśmy to robić bardzo powoli, bez gwałtownych ruchów. Uważamy, kiedy podnosimy się z łóżka lub wychodzimy z wanny.

Jeżeli mamy problemy z cukrem, anemią czy niedożywieniem to koniecznie musimy zadbać o naszą dietę. Jemy regularnie, częściej i mniejszymi porcjami. Pijemy dużo niegazowanej wody mineralnej. Dbamy o to, by posiłki były bogate przede wszystkim w białko. W razie potrzeby miejmy zawsze przy sobie małe przekąski, by posilić się nimi kiedy nie przebywamy w domu.

Unikamy gorących kąpieli. Nie chcemy doprowadzić do przegrzania organizmu, dlatego ulgę i bezpieczeństwo przyniosą nam na pewno chłodniejsze strumienie wody.

Kiedy jest nam duszno, dbamy o dopływ świeżego powietrza. Otwieramy okno, wychodzimy ze środka pomieszczenia na zewnątrz, rozluźniamy ubranie. Nosimy tylko taką odzież, w które czujemy się wygodnie i swobodnie.

Pamiętaj o kontakcie ze specjalistą

Jeżeli zauważysz, że objaw omdlenia zdarza ci się coraz częściej i żadne sposoby na jego zaradzenie nie pomagają, to koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Zapamiętaj przy jakiej okazji najczęściej dochodzi do krótkiej utraty świadomości i poinformuj o możliwych przewlekłych chorobach, na które cierpisz. Obserwuj, czy podczas omdleń nie pojawia się krwawienie, silny ból głowy lub brzucha, zaburzenia widzenia czy palpitacje.

W przypadku wystąpienia któregokolwiek objawu, wizyta w gabinecie lekarskim będzie tą najważniejszą. Może to być początek problemu, który zagraża i tobie i dziecku. Upadek przy omdleniu jest równie niebezpieczny, może skończyć się tylko złamaniem ręki lub aż wstrząśnieniem mózgu. Przyszła mama powinna szczególnie dbać o siebie i o maluszka, dlatego tak ważna jest porada lekarska w każdym niepokojącym przypadku.

Autor: Justyna Biernacka