Środki znieczulające w ciąży a prawidłowy rozwój mózgu płodu

Badania przeprowadzone na myszach przez neurobiologów z National Center for Toxicological Research w Arizonie w Stanach Zjednoczonych wykazują, że powszechnie stosowane środki znieczulające podczas operacji u ciężarnych kobiet mogą mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój płodu.

Co więcej, w artykule opublikowanym wcześniej tego samego miesiąca na łamach czasopisma Systems Pharmacology, dr Fang Liu oraz dr Cheng Wang opisują skutki uboczne działania podstawowych składników znieczulających takich jak dwutlenek azotu, antagonista receptorowy NMDA oraz izofluran, dla rozwoju mózgu nowo narodzonych szczurów.

Patrząc na mechanizmy, poprzez które połączenie N2O oraz ISO powoduje neurozatrucie w rozwoju mózgu, autorzy badań zasugerowali, że bardzo różnorodne czynniki biorą udział w procesie obumierania komórek nerwowych.

Dlatego też wszelkie interwencje medyczne przeprowadzane podczas okresu ciąży, między innymi zabiegi chirurgiczne, które wymagają zastosowania znieczulenia, są potencjalnym zagrożeniem zarówno dla kobiety ciężarnej, jak i dla rozwoju płodu. Naukowcy wyrażają zaniepokojenie przede wszystkim o stan zdrowia kobiety, jak również o możliwość przedwczesnego porodu.

Co ciekawe, większość z przeprowadzonych w ostatnich latach badań wskazywała na to, że znieczulenia wziewowe nie stanowią takiego zagrożenia.

W przeciwieństwie do wcześniejszych odkryć, teraz wychodzi na jaw, że właściwie kombinacja N20 i ISO zmienia ekspresję genów tkanki mózgowej oraz może być powiązana ze zwiększeniem intensywności obumierania komórek mózgowych, która przejawia się w większej liczbie apoptozy komórek w korze czołowej.

Badacze wysunęli ten wniosek w oparciu o analizy komórkowe oraz dane macierzy. Pokazali oni, że kombinacja N20+ISO daje początek bardzo ważnym zmianom w ekspresji genów oraz obumieraniu tkanek komórkowych u szczurów w okresie po urodzeniu.

Co więcej, mózgi małych szczurów są bardziej podatne na tę mieszankę niż mózgi dorosłych osobników.

A to oznacza, że taka sama kombinacja zastosowana w znieczuleniu u kobiety ciężarnej w klinicznych procedurach, może potencjalnie wpłynąć na tkankę mózgową płodu bądź noworodka, wysnuwają przypuszczenia naukowcy.

Prof. Diego Bonatto z Wydziału Biologii Molekularnej i Biotechnologii na Federal University of Rio Grande do Sul, mówi: odkrycia te to wielki krok do przodu w zrozumieniu tego niezwykłego zjawiska. 

Wcześniejsze badania, z 2003 roku, pokazały, że kontakt z różnymi czynnikami znieczulającymi powoduje neurodegenerację w mózgach nowo narodzonych szczurów.

W 2005 roku zaś badania przeprowadzone przez Duke University Medical Center udowodniły, że umiarkowany kontakt z czynnikami znieczulającymi wziewnymi nie jest szkodliwy dla płodu.