Stres w ciąży znacznie wpływa na rozwój dziecka!

Płód w znacznym stopniu odbiera wszystkie bodźce płynące z organizmu matki. Gdy jest ona szczęśliwa i radosna, również dziecko będzie zadowolone, natomiast stres wpływa na nie negatywnie. Płód jest wrażliwy na zmiany hormonalne matki, co nie zawsze jest szkodliwe.

Hormony stresu zawsze będą krążyć w jej krwioobiegu, także w normalnych warunkach, jednak problemy zaczynają się, gdy ich poziom staje się zbyt wysoki. Pod wpływem stresu nasz organizm wytwarza tzw. hormon stresu kortyzol, którego duże stężenie może spowodować wady rozwojowe u płodu. Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ trwale może uszkodzić już narodzone dziecko.

Sytuacje stresowe lub przeżycie ciężkiego, w życiu ciężarnej szoku może doprowadzić do dłuższego porodu, niskiej masy urodzeniowej, lub problemów zdrowotnych po przyjściu na świat dziecka. Do konsekwencji silnie przeżytego stresu podczas ciąży należy również zaliczyć wady serca i układu nerwowego. Stres może wywołać apatię i brak apetytu, co w konsekwencji prowadzi do niedożywienia płodu. Może być również przyczyną przedwczesnych skurczy, a w konsekwencji wcześniejszego porodu.

Skutkiem stresu może być wzrost ciśnienia tętniczego krwi, co niesie ryzyko przedwczesnego odklejania się łożyska. Podczas sytuacji stresowych obniża się poziom odporności organizmu - dziecko może być narażone na infekcje. Wykazano również, że stres może doprowadzi do poronienia we wczesnym stadium ciąży (wysoki poziom adrenaliny może wywołać skurcze macicy). Lekarze przychylają się również do stwierdzenia, że dziecko może urodzić się z rozszczepieniem wargi lub zespołem Downa.

Zobacz również:

Istnieją też dowody na to, że stres w tym czasie zaburza czynności mózgu dziecka w łonie mamy i tuż po narodzeniu, co może być przyczyną m.in. opóźnionego rozwoju zdolności ruchowych. Hormony stresu mogą działać kurcząco na naczynia krwionośne, zmniejszając przepływ krwi u matki, co ogranicza ilość płynącego do dziecka przez łożysko życiodajnego tlenu i substancji odżywczych. Takie maluchy po narodzinach bywają bardziej ruchliwe, rozdrażnione i kapryśne, niż dzieci spokojnych kobiet. Szereg badań wykazał, że sytuacje stresowe mogą wpłynąć na rozwój płodu już w 17. tygodniu ciąży.

Najbardziej niekorzystny jest stres w pierwszym trymestrze ciąży, w okresie tzw. organogenezy, czyli kształtowania się poszczególnych narządów. Wykazano, że wysoki poziom stresu u kobiety w ciąży może wpływać na funkcjonowanie mózgu i zachowanie dziecka. W badaniu przeprowadzonym na 267 ciężarnych kobietach, zbadano ich poziom kortyzolu. Następnie pobrano próbki płynu owodniowego, otaczającego znajdujący się w macicy płód. Okazało się, że w 17. tygodniu ciąży (i później) wyższemu poziomowi kortyzolu we krwi matki odpowiadał jego wyższy poziom w płynie owodniowym - ta korelacja staje się coraz silniejsza wraz z postępem ciąży. Zmierzono również poziom inteligencji u ponad 100 niemowląt i małych dzieci, których matki cierpiały w czasie ciąży z powodu niezwykle dużego stresu. Okazało się, że ich IQ było średnio o około 10 punktów poniżej przeciętnej, a u wielu występował wyższy od przeciętnego poziom niepokoju oraz problemy ze skupieniem uwagi.

Bardzo ważne jest, aby kobieta w czasie ciąży jak najbardziej odcięła się od sytuacji stresowych. Oczywiście łatwiej powiedzieć, niż wykonać, ponieważ sama ciąża może wywoływać najróżniejsze odczucia – poczucie przytłoczenia, szczęście, nerwowość. Ciąża może oznaczać wielkie zmiany emocjonalne u przyszłych matek – od zmian nastroju do ogromnego zaniepokojenia, co może znacznie podnieść poziom stresu u kobiety. Dlatego tak ważne jest wsparcie ze strony rodziny, przyjaciół i pracodawców, które powinno im zapewnić szczęśliwy i zdrowy przebieg ciąży.

Istnieje wiele domowych metod radzenia sobie ze stresem – medytacja, rozmowa z przyjacielem lub małżonkiem, odprężający spacer czy kąpiel. Jednak jeżeli stres jest zbyt duży, a kobieta sama nie potrafi go przezwyciężyć powinna skonsultować to z lekarzem. Przepisze on wówczas odpowiednie, nieszkodliwe dla dziecka leki pozwalające na wyciszenie i uspokojenie. Zalecić może również konsultację u psychologa lub psychiatry.