Szyjka macicy w ciąży

Ciąża jest dla kobiety czasem licznych zmian, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych. Wraz z kolejnymi tygodniami ciąży zmienia się całe ciało, w tym również szyjka macicy. Zmiana w wyglądzie szyjki macicy w ciąży, a szczególnie w ostatnim trymestrze, pozwala na określenie czy poród jest już blisko, czy jeszcze czeka nas kilka dni lub tygodni oczekiwania na ten wielki dzień.

Pod wpływem zmian hormonalnych szyjka macicy w ciąży zaczyna się zmieniać już w pierwszych tygodniach jej trwania. Zachodzące zmiany wykorzystuje się do rozpoznania ciąży. Niestety część kobiet w czasie ciąży cierpi na niewydolność szyjki macicy. Przypadłość ta ma kilka przyczyn i może stwarzać duże ryzyko dla zdrowia i życia dziecka.

Zmiany w wyglądzie szyjki macicy w ciąży

W trakcie co miesięcznego badania w gabinecie ginekologicznym lekarz powinien ocenić stan szyjki macicy. Zbyt wczesne skracanie się szyjki macicy w ciąży powoduje zakwalifikowanie kobiety do grupy ryzyka, związanej z możliwymi komplikacjami, takimi jak poronienie czy przedwczesny poród.

Szyjka macicy na początku ciąży

Już w pierwszych tygodniach ciąży szyjka macicy staje się bardziej elastyczna, rozpulchniona i zasiniona. Śluz staje się gęsty i zaczyna gromadzić się w szyjce macicy, tworząc naturalną barierę chroniącą przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. W normalnym przebiegu ciąży czop śluzowy jest wydalany tuż przed porodem. Czasem towarzyszy temu zjawisku lekkie krwawienie.

Szyjka macicy w trzecim trymestrze ciąży

W ostatnich tygodniach ciąży szyjka macicy zaczyna się skracać i rozszerzać, co jest efektem przygotowywania się ciała kobiety do porodu. Zmiany w wyglądzie szyjki macicy są jednym z podstawowych objawów zbliżającego się rozwiązania.

Niewydolność szyjki macicy w ciąży

Niewydolność i skracanie się szyjki macicy spowodowane jest między innymi wadami wrodzonymi, wcześniejszymi urazami szyjki i zaburzeniami hormonalnymi. Niekorzystny wpływ na funkcjonowanie szyjki macicy w czasie ciąży mogą mieć zabiegi ginekologiczne, w tym także aborcja.

Skracanie się szyjki macicy najczęściej stwierdza lekarz na podstawie badania ginekologicznego i badania USG.

Zapobieganie przedwczesnemu skracaniu się szyjki macicy w ciąży

Gdy skracanie szyjki macicy następuje zbyt wcześnie, niejednokrotnie konieczna okazuje się interwencja medyczna. Współcześnie stosuje się takie rozwiązania jak założenie specjalnego krążka, zwanego pessarem, lub szwu dookoła szyjki.

Założenie szwu wymaga interwencji chirurgicznej, co z kolei wiąże się z kilkudniowym pobytem w szpitalu. Zabieg jest wykonywany pod narkozą. Według statystyk 80%-90% ciąż kończy się rozwiązaniem między trzydziestym siódmym a trzydziestym ósmym tygodniem ciąży.

Rak szyjki macicy w ciąży

Inwazyjny rak szyjki macicy jest jedną z przyczyn zaburzających prawidłowy rozwój ciąży. W czasie ciąży nowotwór najczęściej występuje w początkowym stadium (przedinwazyjnym). Rak szyjki macicy objawia się krwawieniem z dróg rodnych, upławami i bólem, które mogą być błędnie interpretowane jako inne nieprawidłowości w przebiegu ciąży.

Podstawowymi badaniami wykluczającymi nowotwór jest cytologia szyjki macicy. Diagnostyka kobiet ciężarnych z nieprawidłowym wynikiem badania standardowo zostaje rozszerzona o kolposkopię.

Natomiast diagnostyka obrazowa powinna zostać wykorzystana tylko i wyłącznie do określenia stopnia zaawansowania zmian nowotworowych. Promieniowanie jonizujące jest wyjątkowo szkodliwe w ciąży, dlatego takie badania jak RTG, scyntygrafia czy tomografia komputerowa powinny zostać zastąpione badaniem USG lub rezonansem magnetycznym.

Autor: Barbara Olszar