Urodzenie wcześniaka obniża samoocenę matki

Termin narodzin dziecka oraz zatrudnienie wiążą się z samooceną matki. Najniższa samoocena występuje u matek skrajnych wcześniaków i matek niezatrudnionych. Najwyższą samooceną charakteryzują się matki, które posiadają zarówno dziecko urodzone w terminie, jak i pracę.

Samoocena kobiet, które urodziły wcześniaka jest obniżona w stosunku do samooceny matek dzieci donoszonych. Taki stan może się utrzymywać nawet do kilku lat po porodzie – informują badacze z sopockiego wydziału Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

Naukowcy porównali samoocenę jawną (uświadamianą przez osoby badane) i utajoną (to znaczy tę nieuświadamianą, bądź ukrywaną przez osobę badaną) grupy matek dzieci urodzonych przed terminem (tzw. wcześniaków) z samooceną matek dzieci urodzonych w terminie (tak zwanych dzieci donoszonych). Sprawdzili także, czy posiadanie pracy bądź brak zatrudnienia wiąże się istotnie z poczuciem własnej wartości matek – zarówno wcześniaków, jak i dzieci donoszonych.

Wyniki badania pokazały, że u matek dzieci urodzonych przed terminem występuje istotnie niższa samoocena – zarówno jawna, jak i utajona – niż u matek dzieci donoszonych. Im wcześniej nastąpił poród, tym niższa samoocena badanych. Badacze wykazali ponadto, że matki posiadające miejsce pracy charakteryzuje wyższa samoocena niż matki niezatrudnione.

Przy uwzględnieniu obu czynników jednocześnie zależność tę można sformułować następująco: w przypadku matek zatrudnionych samoocena jest tym wyższa, im bliżej terminu porodu urodziło się dziecko, natomiast u matek niezatrudnionych samoocena jest z gruntu niska i termin urodzenia dziecka nie ma już z nią istotnego związku. Najwyższą samooceną charakteryzują się natomiast matki, które posiadają zarówno dziecko urodzone w terminie, jak i pracę.

Badaniem objęto grupę 75 matek, w tym 25 matek tzw. skrajnych wcześniaków (urodzonych przed 32 tygodniem życia), 25 matek tzw. wcześniaków umiarkowanych (urodzonych między 33 a 37 tygodniem życia) oraz 25 matek dzieci donoszonych. Wszystkie respondentki posiadały tylko jedno dziecko. Badanie zostało zrealizowane przy pomocy serii kwestionariuszy online przez Agnieszkę Kurandy pod kierunkiem dr Aleksandry Fila-Jankowskiej, psychologa z sopockiego wydziału Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

Rocznie w Polsce rodzi się około 350-360 tys. dzieci, z czego średnio 6 procent wcześniaków (przed 37 tygodniem ciąży). Dzieci urodzone przedwcześnie, wypisane z oddziałów patologii lub intensywnej terapii noworodków, objęte są, poza rutynową opieką lekarza rodzinnego, także opieką specjalistycznych poradni neonatologicznych czy poradni wczesnej stymulacji i oceny rozwoju. Im wcześniej dziecko jest urodzone, tym większe ma problemy ze zdrowiem. Psycholog tłumaczy, że matki wcześniaków są mocno zaniepokojone wszelkimi odchyleniami od norm prawidłowego zachowania się dziecka w danym miesiącu życia. Stale porównują swoje dzieci do tych urodzonych w terminie i mimo wieku korygowanego wciąż widzą, że ich dzieci odbiegają mocno od norm. Wzbudza to długotrwałe poczucie lęku o dziecko i przekonanie matki, że nie jest zdolna prawidłowo wywiązać się z tego „przypisanego kobietom przez naturę” zadania.