Biała rzepa - właściwości i zastosowanie

Rzepa to podgatunek kapusty właściwej. Znana jest przede wszystkim z uprawy, ponieważ nigdzie nie rośnie dziko. Warzywo to przywędrowało do Europy z Pakistanu i pojawiło się już w czasach starożytnych w Grecji i Rzymie. Obecnie mniejsze bulwy białej rzepy przeznaczone są jako żywność dla ludzi, natomiast te większe pozbawione są walorów zdrowotnych, dlatego stanowią paszę dla zwierząt.

Biała rzepa na polskim rynku jest bardziej znana i dostępna niż ta czarna. Dość często myli się ją z białą rzodkiewką, jednakże ta druga ma charakterystyczny, podłużny kształt przypominający marchew. Omawiane warzywo posiada ostry i lekko cierpki smak. Rzepa ma białą skórkę, natomiast miąższ zazwyczaj występuje w kolorze jasnożółtym.

Właściwości zdrowotne i zastosowanie białej rzepy

Witamina A

Zaleca się spożywanie dużej ilości rzepy, ponieważ w ten sposób dostarczamy niemałą dawkę witaminy A, która bierze udział w prawie wszystkich procesach zachodzących w organizmie. Dodatkowo ten związek regeneruje nasz naskórek, przyspiesza proces przemiany materii i przede wszystkim poprawia kondycję naszego wzroku.

Witaminy z grupy B

Tiamina, ryboflawina, niacyna, biotyna, kwas foliowy są łatwo rozpuszczalne w wodzie i często wydalane z moczem, dlatego istotne jest ich regularne uzupełnianie. Możemy się o to zatroszczyć spożywając białą rzepę, ponieważ warzywo posiada wszystkie wyżej wymienione związki. W efekcie zapobiegniemy dolegliwościom serca, bólom kończyn, a nawet ich paraliżowi. Regularne dostarczanie witamin z grupy B do organizmu zapewni poprawne funkcjonowanie mózgu, usprawni wytwarzanie energii podczas oddychania oraz wzrost komórek.

Magnez

Magnez uważa się za najcenniejszy z pierwiastków, dlatego, aby ustrzec przed jego niedoborem w organizmie, lekarze zalecają spożywać nie tylko wiele roślin strączkowych, ale również białą rzepę. Magnez zapobiega chorobom serca, stabilizuje pracę układu trawiennego i nerwowego, a nade wszystko jako budulec kości i zębów przeciwdziała osteoporozie.

Pielęgnacja skóry, włosów i paznokci

Obecny w rzepie retinal ma niemałe znaczenie w odbudowie zniszczonych włosów i paznokci oraz ujędrnianiu skóry. Dodatkowo dba o kondycję naszego naskórka i niweluje problem przedwczesnego łysienia, który dotyka dziś wielu ludzi.

Uprawa białej rzepy

Warzywo uprawia się głównie na terenie Europy, a zatem i w Polsce. Biała rzepa nie jest wymagającą rośliną i pod tym względem porównuje się ją do rzodkiewki. Powinno się sadzić warzywo w miejscu półcienistym, ponieważ nie toleruje zbyt wysokiej temperatury i mocnego słońca. Gleba, w której zasiejemy warzywo, musi być żyzna, najlepiej gliniasto-piaszczysta. Jeśli od dłuższego czasu nie padał deszcz, należy koniecznie podlewać białą rzepę, ponieważ nie lubi ona suchego podłoża. Podczas wzrostu warto nawozić ją kompostem i obornikiem. Nasiona powinno się sadzić od kwietnia do sierpnia, a plony można zbierać już po 8 tygodniach. Białą rzepę trzeba przechowywać w chłodnym i suchym miejscu.

Przepisy z białą rzepą

Przepis na błyskawiczną surówkę z białej rzepy

Składniki:

• 1 biała rzepa,
• 3-4 łyżki kwaśnej śmietany/jogurtu naturalnego,
• sól i cukier do smaku,
• koperek do posypania.

Wykonanie:

Rzepę zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Wymieszać ze śmietaną/jogurtem naturalnym, doprawić solą i cukrem. Przed podaniem posypać koperkiem.

Sałatka z białej rzepy

Składniki:

• 1 biała rzepa;
• 1 papryka czerwona;
• szczypior;
• 1 puszka kukurydzy konserwowej;
• 1 jabłko;
• 3 jajka;
• 2-3 łyżki majonezu/jogurtu naturalnego;
• sól, pieprz.

Wykonanie:

Jajka ugotować na twardo, pokroić w kostkę paprykę, jabłko i jaja. Białą rzepę obrać, zetrzeć na grubych oczkach, dodać pokrojony szczypior, kukurydzę, doprawić i wymieszać z majonezem lub jogurtem naturalnym, a następnie doprawić.

Tarta tatin z białej rzepy

Składniki:

• 125 g mąki;
• 100 g masła;
• szczypta soli i trochę wody;
• 5-6 ładnych, raczej młodych rzepek;
• 2-3 łyżki miodu albo syropu z agawy;
• ocet balsamiczny;
• sól i pieprz.

Wykonanie:

Należy rozpocząć od zagniecenia ciasta. Posiekać masło i dodać do niego mąkę. Sól rozpuścić w wodzie i dodać do mąki i masła. Zagnieść, zawinąć w folię i odłożyć w chłodne miejsce na godzinę. Piekarnik rozgrzać do 180 stopni C. Rzepy obrać i pokroić na dość cienkie plastry, podobnie pokroić ziemniaki. Ułożyć je na okrągłej blaszce wysmarowanej masłem, delikatnie posolić, polać miodem, ułożyć kilka kawałeczków masła na plasterkach rzepy i wstawić do piekarnika na 15 minut. Potem wyjąć i skropić plasterki octem balsamicznym oraz świeżo mielonym pieprzem. Z powrotem włożyć do piekarnika na 5-8 minut. Wyjąć ciasto z lodówki i rozwałkować. Jak tylko blaszka z plasterkami rzepy przestygnie, ułożyć na nich ciasto, starannie wciskając brzegi do środka. Wstawić z powrotem do piekarnika na 20-25 minut. Po wyjęciu poczekać, aż lekko przestygnie i przy pomocy talerza przewrócić tatin na drugą stronę. Można podawać z zieloną sałatą z dodatkiem sosu winegret.

Autor: Zuzanna Majeran