Czy diety restrykcyjne są nadużywane?
W dzisiejszych czasach coraz więcej osób stosuje diety restrykcyjne. Czy są one jednak w pełni zdrowe i bezpieczne? Czy może są tylko modą marketingową, mającą na celu wypromować danego autora lub przynieść zyski ze sprzedaży jego książki?
Konieczność czy droga do ograniczeń?
Odchudzanie jest niemalże koniecznością dzisiejszej cywilizacji – otyłość jednym z jej największych problemów, z którym zmagają się zarówno osoby młode, jak i dorosłe. Młodzież zazwyczaj informacji szuka w Internecie, co nie jest dobrym posunięciem, gdyż każda dieta powinna być stosowana pod okiem dietetyka. Jednymi z najpopularniejszych w ostatnich czasach diet są diety restrykcyjne, w których dochodzi najczęściej do ograniczenia pewnego składnika – ograniczenie to może dotyczyć pewnych produktów, np. mięsa (w diecie wegetariańskiej), ale też poszczególnych składników odżywczych i ich proporcji. Pytanie, czy to rzeczywiście jest konieczne, czy jest tylko niepotrzebną drogą do ograniczeń?
Dieta niskowęglowodanowaDieta ta polega na ograniczeniu ilości spożywanych węglowodanów, a więc zaleca się całkowitą rezygnację z produktów skrobiowych lub tych, które zawierają cukier. Produkty zawierające dużą ilość węglowodanów, a więc np. pieczywo, ziemniaki, makarony są zastępowane pokarmami bogatymi w tłuszcz albo w białko. Celem stosowania tej diety jest zredukowanie produkowanej insuliny. Największą jej zaletą jest to, że sprzyja ona utracie masy tłuszczowej bez wpływu na tkankę beztłuszczową. Jednak krytycy, szczególnie American Heart Association, wskazują na to, że szybka utrata masy ciała w okresie inicjacji jest zależna od efektu diuretycznego – w pierwszym tygodniu wydalamy dużo moczu i tracimy wodę z organizmu, przez co chudniemy. Następuje wtedy efekt zadowolenia i stosujemy tą dietę dalej. Odległymi konsekwencjami korzystania z tej diety jest ograniczenie spożycia energii, wzrost stężenia cholesterolu, skłonność do kamicy nerkowej, a także osteoporozy (szczególnie u kobiet, które wchodzą w etap menopauzy).
Zobacz również:
Jednak jeśli ktoś już chce stosować dietę, to o wiele korzystniejsza jest właśnie dieta niskowęglowodanowa niż niskotłuszczowa, gdyż jest większa skuteczność w spadku masy ciała, szczególnie w stosowaniu na okres 6 miesięcy.
Dieta białkowa – dieta Dukana
Jest to jedna z najpopularniejszych diet odchudzających, stworzona przez francuskiego lekarza Pierre'a Dukana. Według niego kluczem do uzyskania szczupłej sylwetki jest spożywanie protein oraz ograniczenie ilości węglowodanów i tłuszczy. Najważniejszą cechą protein jest to, że posiadają one zdolności odchudzające i szybko pomagają zgubić zbędne kilogramy, codzienna dieta powinna więc zawierać dużo białka. Składa się ona z kilku faz, a dopiero po ich przejściu będzie można zauważyć efekty.
Białko jak najbardziej jest potrzebne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak jak się okazało dieta wysokobiałkowa jest jak najbardziej szkodliwa i w ogóle nie wskazana do stosowania. Najbardziej odczuwalnymi na początku efektami jest śmierdzący oddech i zaparcia. Po dłuższym stosowaniu dieta ta może nawet uszkadzać nerki na stałe. Co jest również ważne, dieta wysokobiałkowa nie zmniejsza ryzyka chorób serca u kobiet szczupłych, ale zwiększa podwójnie to ryzyko u kobiet otyłych.
Diety restrykcyjne – zalety i wady
Zaletą tych diet jest przede wszystkim względnie szybka utrata masy ciała, najczęściej bez ubytku na beztłuszczowej tkance ciała. Kluczem diet restrykcyjnych, które są efektywne, jest zmniejszenie podaży energii. Niektóre z nich, jak np. dieta wegetariańska i wegańska zmniejszają ryzyko chorób krążenia, nadciśnienia tętniczego, pewnych postaci raka, osteoporozy czy chorób nerek. Z drugiej jednak strony, niektóre z tych diet prowadzą do zwiększenia ryzyka zachorowań, jak np. dieta wysokobiałkowa. I właśnie powikłania chorobowe w przyszłości są jedną z największych wad tych diet to, że zmiany w masie ciała często są tylko tymczasowe, najczęściej zachodzi efekt jojo. Dlatego też diety powinno się stosować tylko w przypadkach, gdy jest to konieczne i pod stałą opieką dietetyka. W innych przypadkach zaleca się po prostu zdrowe odżywianie i aktywność fizyczną, co jest najlepszą metodą na zdrową i szczupłą sylwetkę.
Autor:
Dorota Bucka
****
Na podstawie wykładów pod moderacją prof. dr hab. n. med. Janusza Książyka – "Czy diety restrykcyjne są nadużywane?"
Komentarze do: Czy diety restrykcyjne są nadużywane?