Dieta dr Budwig – zasady i korzyści zdrowotne

Dieta dr Budwig opiera się na uzupełnianiu niedoboru kwasów tłuszczowych omega-3 oraz wyeliminowaniu z jadłospisu produktów przetworzonych, cukru, mięsa i tłustego nabiału. Nie jest to dieta odchudzająca, lecz lecznicza. Jej podstawowymi składnikami są olej lniany oraz owoce i warzywa pochodzące z ekologicznych upraw.

Autorką diety jest Johanna Budwig - doktor fizyki, chemii, farmaceutka, specjalista w dziedzinie tłuszczów. Poprzez ściśle określony sposób odżywiania z powodzeniem leczyła chorych na raka, stwardnienie rozsiane, choroby przewodu pokarmowego, schorzenia dermatologiczne. Za swoje osiągnięcia była siedmiokrotnie nominowana do nagrody Nobla.

Znaczenie kwasów omega-3 w diecie dr Budwig

Kwasy tłuszczowe dzieli się na 3 grupy: wytwarzane przez organizm (jednonienasycone), kwasy, które są syntezowane w organizmie (nasycone) oraz te, które muszą być dostarczane wraz z pożywieniem, czyli wielonienasycone, tzw. NNKT - niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-6 i omega-3).

Szczególne znaczenie dla zdrowia ma druga grupa, w której skład wchodzą: kwas alfalinolenowy - ALA, eikozapenatenowy - EPA oraz dokozaheksaenowy - DHA. Organizm, po dostarczeniu pierwszego z wymienionych kwasów, jest w stanie wytworzyć pozostałe, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie mózgu, układu nerwowego oraz wspierają system odpornościowy.

Kwas tłuszczowy DHA stanowi ważny budulec kory mózgowej, przez co jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania ośrodka wzroku i koordynacji oraz centralnego układu nerwowego. Jego niedobór może powodować osłabienie koncentracji czy nadpobudliwość. Kwasy omega-3 regulują gospodarkę hormonalną, pomagają w leczeniu trądziku oraz normują cykl miesiączkowy, a nawet łagodzą dolegliwości menstruacyjne, tj. bóle głowy, podbrzusza, obrzęki. Ponadto obniżają poziom cholesterolu LDH we krwi i podwyższają poziom HDL, dzięki czemu chronią żyły i tętnice przed miażdżycą, a serce przed zawałem. Wzmocnienie układu immunologicznego, leczenie stanów zapalnych oraz wspomaganie regeneracji organizmu po przebytej chorobie to kolejne przykłady działania kwasów omega-3. Biorą one również udział w regeneracji błony śluzowej układu pokarmowego, przez co wpływają na trawienie. Przy ich udziale produkowana jest serotonina i dopamina, których braki mogą skutkować stanami depresyjnymi. W końcu włosy i paznokcie stają się dzięki nim silne, a skóra jędrna.

Pasta z oleju lnianego i sera podstawą diety dr Budwig

W swojej pracy naukowej dr Budwig skupiła się na roli tłuszczów w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Po przebadaniu krwi pacjentów ustaliła proporcje zawartych w niej kwasów tłuszczowych. Okazało się, że osoby chore miały niedobór NNKT, szczególnie z grupy omega-3, ale po uzupełnieniu braków działanie błon komórkowych poprawiało się, komórki stawały się dotlenione, a w efekcie pacjenci wracali stopniowo do zdrowia. Należało zatem znaleźć sposób, aby dostarczać organizmowi brakujących składników diety w najbardziej przyswajalnej postaci.

Najlepszym źródłem kwasów omega-3 jest olej lniany. Doktor Budwig odkryła, że proteiny siarkowe zawarte w białym serze zwiększają ich przyswajalność, dlatego zalecała pacjentom robienie pasty z chudego twarogu i oleju lnianego. Jej przygotowanie jest bardzo szybkie i łatwe, wystarczy miksować blenderem 125 g chudego sera z 2-4 łyżkami oleju lnianego przez ok. 5 minut. Jako dodatków poprawiających smak można używać owoców lub warzyw. Pastę należy przechowywać w lodówce maksymalnie przez 2 dni i nie można jej podgrzewać, ponieważ straci swoje lecznicze właściwości.

Jaki olej lniany powinien być stosowany w diecie dr Budwig

Olej musi być tłoczony na zimno, nieprzetworzony, przechowywany w ciemnej butelce i w chłodnym miejscu. Zapobiega to utlenianiu się kawasów omega-3, które stanowią o leczniczych właściwościach oleju. Przechowywany w odpowiednich warunkach może być wykorzystywany przez miesiąc. Należy też zwrócić uwagę na jego skład, szczególnie na to, jaka jest zawartość kwasu tłuszczowego alfa-linolenowego (ALA). Czasami na etykiecie może pojawić się informacja o witaminie E (tokoferol) - jest dodawana przez producentów jako konserwant. Również gorzki smak oleju powinien niepokoić, ponieważ oznacza, że użyto starych nasion lub produkt był źle przechowywany i utracił swoje wartości odżywcze. Najlepszym rozwiązaniem jest kupowanie oleju bezpośrednio u producentów lub zaopatrzenie się w domową prasę i tłoczenie go w zaciszu domowym.

Zasady diety dr Budwig

Aby dieta wpływała w widoczny sposób na zdrowie, spożywane produkty muszą być przede wszystkim świeże, nieprzetworzone, najlepiej pochodzące z upraw ekologicznych - chodzi o to, aby było w nich zachowane jak najwięcej składników odżywczych. Dzięki nim organizm oczyszcza się i regeneruje na poziomie komórkowym. Jedzenie powinno być przygotowywane na bieżąco, nie należy odgrzewać potraw. Najlepiej wybierać warzywa i owoce sezonowe. Wskazane jest przebywanie na świeżym powietrzu, na słońcu, nie należy przy tym stosować kremów z filtrem przeciwsłonecznym. Optymalnie dla zdrowia jest spacerować przez pół godziny dziennie.

Etap przejściowy poprzedzający dietę dr Budwig

Dzięki etapowi przejściowemu zmiana sposobu odżywiania jest dla organizmu łagodniejsza, a funkcje trawienne ulegają regulacji. Doktor Budwig zalecała różne warianty wprowadzenia do diety ze względu na stan zdrowia pacjentów. Najdłuższy etap przejściowy obowiązywał osoby chore, które nie były w stanie spożywać pokarmów stałych, a najkrótszy osoby zdrowe oraz pacjentów niemających problemów z przyswajaniem pożywienia. W tym przypadku przygotowanie do diety trwa 1 dzień. W przeciągu niego należy zjeść 250 g świeżo zmielonego siemienia lnianego lub Linomelu (gotowej mieszanki mleka w proszku, miodu i siemienia lnianego) zmieszanego z sokiem owocowym.

Przykładowy rozkład posiłków w etapie przejściowym diety dr Budwig

Na godzinę przed śniadaniem należy wypić szklankę soku z kiszonki. Pierwszym posiłkiem może być porcja owoców z pastą budwig oraz Linomelem/siemieniem lnianym. Do tego ciepła herbata dowolnego rodzaju. O godzinie 10:00 trzeba wypić świeżo wyciskany sok z marchwi, po dwóch godzinach lampkę szampana z siemieniem lnianym. Na przekąskę proponowana jest sałatka z surowych warzyw z dodatkiem pasty z oleju i sera. Również na obiad o godzinie 12:30 powinno się zjeść porcję warzyw, tym razem mogą być ugotowane, jako dodatek zalecana jest kasza. Na godzinę 15:00 i 15:30 przypadają kolejne porcje Limonelu siemienia lnianego z sokiem owocowym. Propozycja kolacji to kasza gryczana ugotowana w bulionie z warzyw, zjedzona o 18:30. Etap przejściowy zamyka lampka wytrawnego czerwonego wina, wypita o godzinie 20:30.

Jedzenie musi być przygotowane przed podaniem. Podczas dnia przejściowego powinno się wypić od 2,5 do 3 l płynów. Konieczna jest w tym dniu aktywność fizyczna oraz przebywanie na słońcu. Nazajutrz można rozpocząć właściwą dietę.

Co należy jeść na diecie dr Budwig

Codziennie należy zjeść porcję pasty Budwig. Wszystkie rodzaje owoców i warzyw są dopuszczalne, przy czym brokuły i warzywa kapustne w największej ilości. Należy zadbać o to, aby do każdego posiłku zjeść porcję surówek. Ważnym elementem diety są warzywa kiszone, ponieważ oczyszczają organizm z toksyn, poprawiają odporność i wspierają prace układu pokarmowego. Zboża muszą być pełnoziarniste, nieoczyszczone. Ryby są dopuszczalne, ale najlepiej wybierać te oceaniczne, do 25 dkg dziennie. Kefiry, maślanki i jogurty nie mogą być tłuste.

Można stosować tylko olej lniany i kokosowy, okazjonalnie do 2 łyżek oliwy z oliwek, których nie wolno używać do smażenia. W diecie nie powinno zabraknąć również świeżo zmielonego siemienia lnianego, przy czym nie może ono być odtłuszczone, bo to właśnie zawarte w nim kwasy tłuszczowe nadają mu taką wartość zdrowotną.

Należy pić przynajmniej 2,5 l płynów, wykluczając napoje słodzone oraz gazowane. Szczególnie zalecane są soki z kiszonek, przede wszystkim z kapusty. Aby je uzyskać, trzeba wycisnąć warzywa w prasie albo wyciskarce ślimakowej. Picie ich rano na czczo przyniesie najwięcej korzyści. Innym niezwykle ważnym elementem diety jest sok z papai zmieszany ze zmielonym siemieniem lnianym. Dzięki temu połączeniu wzmaga się aktywność składników odżywczych, w szczególności enzymów występujących w papai - papainy, chymopapainy, lizozymy - które działają przeciwgrzybiczo i antybakteryjnie.

Produkty niedozwolone w diecie dr Budwig

Wszelkie produkty zawierające konserwanty, środki wzmacniające smak lub kolor są zabronione. Podobnie warzywa mrożone i z puszki. Jaja i mięso mogą zawierać pestycydy, antybiotyki bądź hormony, ponadto stanowią źródło kwasów tłuszczowych, które wchodzą w reakcje z kwasami omega-3 zawartymi w oleju lnianym, przez co mogą hamować ich działanie, dlatego produkty te muszą być wyeliminowane z jadłospisu. Dr Budwig zakazywała również swoim pacjentom palenia papierosów.

Najczęściej popełniane błędy w diecie dr Budwig

Aby zapewnić jak najlepszą przyswajalność, olej powinien być przyjmowany głównie w postaci pasty Budwig, jeżeli jednak zmiksujemy nieświeży lub zwietrzały olej z tłustym serem, pasta będzie bezwartościowa. Również stosowanie samej pasty bez zachowania pozostałych zaleceń żywieniowych nie przyniesie oczekiwanej poprawy zdrowotnej. Oleje są bardzo kaloryczne, więc jeżeli ich spożycie nie zostanie ograniczone, może doprowadzić do przybrania na wadze, ponadto przez spożywanie różnych olejów zwiększa się prawdopodobieństwo zmiany proporcji przyjmowanych kwasów tłuszczowych i może się się zdarzyć, że kwasów omega-3 wciąż będzie za mało.

Autor: Iwona Kawecka