Dieta może pomóc w kontroli napadów u pacjentów z padaczką

Najnowsze badania uczonych z McGill University i University of Zurich wskazują na bezpośredni związek pomiędzy metabolizmem w komórkach mózgowych i ich zdolnością do wysyłania informacji. Badania te mogą wyjaśnić, dlaczego u wielu chorych napady padaczki mogą być kontrolowane poprzez odpowiednio dobraną dietę.

Odkrycia, opublikowane w czasopiśmie Nature Communications wskazują, że metabolizm kontroluje procesy, które hamują aktywności mózgu, które biorą udział drgawkach. Badania odkrywają związek pomiędzy tym, jak komórki mózgowe produkują energię i jak te same komórki wysyłają informację - procesy, które neurolodzy często uznają za różne i niezależne.

„Inhibicja w mózgu jest powszechnie stosowana w praktyce klinicznej”, zauważa Derek Bowie, autor badania z Canada Research Chair in Receptor Pharmacology na McGill University. Dodaje: „Na przykład, leki, które łagodzą lęk, znieczulają, a nawet kontrolują padaczkę działają poprzez wzmocnienie inhibicji mózgu. Te metody farmakologiczne mogą mieć swoje wady, ponieważ pacjenci często skarżą się na nieprzyjemne skutki uboczne.”

Eksperymenty pokazały nieoczekiwany związek pomiędzy tym, jak mitochondria komórek mózgowych wytwarzają energię, a tym jak te same komórki wysyłają informację. Komórki mózgowe łączą te dwie niezależne funkcje za pomocą małych przekaźników chemicznych, zwanych reaktywnymi postaciami tlenu (ROS), które zazwyczaj łączone są z sygnalizacją śmierci komórek. Dotychczas ROS były znane ze swojej roli w chorobach wieku podeszłego, takimi jak choroba Alzheimera czy Parkinson. Nowe badania pokazują, że odgrywają ważną rolę również w zdrowym mózgu.

Odkrycia stały się możliwe dzięki współpracy pomiędzy laboratorium profesora Bowie w McGill's Department of Pharmacology and Therapeutics i zespołem badawczym, kierowanym przez dr Jean-Marca Fritschy, profesora farmakologii na University of Zurich, obecnego dyrektora Neuroscience Center Zurich (ZNZ). Naukowcy postawili sobie długoterminowy cel, aby zrozumieć, dlaczego napady padaczki, zwłaszcza u dzieci, mogą być leczona za pomocą wysokotłuszczowej, niskowęglowodanowej diety zwaną dietą ketogenną.

Pomysł, że dieta może pomóc kontrolować napady padaczki został odkryty już w starożytnej Grecji. Od 1920 do 1950 roku dieta ketogeniczna była powszechnie stosowana w leczeniu pacjentów z padaczką. Wraz z wprowadzeniem leków przeciwdrgawkowych w 1950 roku, leczenie dietą popadło w niełaskę. Jednak, ponieważ leki przeciwdrgawkowe nie działają u od 20 do 30 procent pacjentów, nastąpił powrót do stosowania diety ketogennej.

Prof. Bowie wyjaśnia: „Ponieważ nasze badania pokazują, że komórki mózgowe mają własne środki do wzmocnienia inhibicji, nasza praca wskazuje na potencjalne nowe sposoby, aby kontrolować szereg istotnych schorzeń neurologicznych, w tym padaczki.”

Marcin Wądołowski