Hormon wytwarzany przez wątrobę ogranicza ochotę na słodycze i alkohol

Amerykańscy naukowcy z medycznego ośrodka badawczego University of Texas Southwestern Medical Center w Dallas, w stanie Texas odkryli, że FGF21 - jeden z produkowanych przez wątrobę hormonów, aktywując ośrodek nagrody w mózgu zmniejsza u ssaków apetyt na słodycze i pociąg do alkoholu.

Po raz pierwszy wykazano, że hormon wytwarzany w wątrobie u ssaków wpływa na preferencje związane ze słodyczami i alkoholem - mówi dr Steven Kliewer, profesor biologii molekularnej i farmakologii w UT Southwestern, który jest jednym z głównych autorów badania. Wyniki pracy naukowców opublikowano 24 grudnia 2015 roku w internetowym wydaniu czasopisma medycznego Cell Metabolism.

Wytwarzanie wspomnianego hormonu - czynnika wzrostu fibroblastów 21 lub FGF21 (ang. Fibroblast Growth Factor) - wiązane jest ze stresem środowiskowym takim jak gwałtowne zmiany diety czy ekspozycja na niskie temperatury. FGF21 produkowany jest również w czasie spożywania przez ssaków węglowodanów.

Ze względu na wyjątkowe działanie FGF21 jest on badany pod kątem możliwości wykorzystania go przy leczeniu otyłości i cukrzycy typu 2. Eksperymenty na transgenicznych myszach pokazały, że hormon ten chroni zwierzęta przed otyłością spowodowaną nieodpowiednią dietą oraz obniża poziom glukozy i trójglicerydów we krwi gryzoni z cukrzycą.

Nasze wyniki dają szansę na to, że regulowanie FGF21 może oddziaływać na preferencje żywieniowe i inne zachowania związane z układem nagrody w ludzi. Hormon mógłby być też potencjalnie wykorzystany w leczeniu alkoholizmu - twierdzi dr Kliewer.

Naukowcy odkryli, że myszy z podwyższonym poziomem FGF21 wykazywały mniejszą ochotę na posłodzoną wodę i rozcieńczony alkohol. Zaobserwowano również u nich znaczny spadek stężenia dopaminy, neuroprzekaźnika, który odgrywa kluczową rolę w mechanizmie układu nagrody.

Aby potwierdzić, że FGF21 działa za pośrednictwem układu nagrody, naukowcy wykorzystali to, że FGF21 dla prawidłowego funkcjonowania musi współpracować z receptorem β-Klotho. U myszy genetycznie niezdolnych do wytwarzania w ośrodkowym układzie nerwowym β-Klotho, przy podwyższonym stężeniu FGF21, efekt preferencji smakowych nie zadziałał.

Powyższe wnioski to kolejny dowód na to, że hormon FGF21 wywiera bezpośredni wpływ na centralny układ nerwowy. Poprzednie badania pokazały między innymi, że FGF21 reguluje metabolizm, powoduje utratę wagi, wpływa na kobiecą reprodukcję i oddziaływuje na rytm dobowy (zegar biologiczny).