Kiwano - zastosowanie i właściwości

Coraz częściej na rynek polski wkraczają owoce, o których nawet nie mieliśmy pojęcia, że istnieją. Pierwotnie były uprawiane w krajach afrykańskich lub obu Ameryk, jednak z czasem zaczęto je transportować do Europy. Stąd obok tradycyjnych polskich jabłek w sklepach możemy znaleźć mango, liczi, granat, pomelo, melon, papaję, a nawet mało popularne kiwano, które zaczyna być u nas uprawiane.

„Ogórek afrykański″ albo „ogórek kolczasty″ w niczym nie przypomina naszego tradycyjnego ogórka szklarniowego czy też gruntowego. Jest podłużny, pokryty kolcami i ma pomarańczową skórkę. Środek zawiera zielony miąższ. Smakowo określa się go jako połączenie kiwi i banana, stąd też jego nazwa. Kiwano pochodzi z Afryki i naturalnie występuje w rejonach Kraju Przylądkowego, Sudanu i Jemenu. Natomiast w Nowej Zelandii i Stanach Zjednoczonych ogórek afrykański służy jako roślina ozdobna. Przyjrzyjmy się owocowi, które być może niebawem podbije polski rynek.

Właściwości zdrowotne kiwano

Kiwano - bomba witaminowa

Efekty zdrowotne spożywania kiwano mogą pozytywnie zaskoczyć. Jego wartości odżywcze w 100 g owoców przedstawiają się następująco:

• woda - 88,9 g;
• wartość energetyczna - 44 kcal /183 KJ;
• białka - 1,8 g;
• węglowodany - 7,5 g;
• tłuszcze -1,26 g.

Ponadto owoc zawiera witaminy A, C, B1, B2, B3, B5, B6, B9 i beta-karoten. Witaminy z grupy B wpływają na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, a ich niedobór może doprowadzić do chorób takich jak zapalenie korzonków nerwowych.

Nie należy się obawiać podawania kiwano dzieciom, ponieważ wspomniane witaminy wesprą ich właściwy rozwój. Obecny w owocu kwas foliowy zapewni kobietom bezpieczny przebieg ciąży, a beta karoten, który posiada mnóstwo właściwości korzystnych dla naszego organizmu, ochroni nas przed promieniowaniem UV i zadba o odpowiedni koloryt naszej skóry. Ponadto należy wspomnieć, że kiwano przyśpiesza metabolizm i działa moczopędnie, dzięki czemu pozbywamy się z organizmu niechcianych toksyn (dlatego jego spożywanie poleca się osobom z chorymi nerkami i wątrobą). Dorośli obawiający się chorób krążeniowych również mogą sięgnąć po kiwano, ponieważ pomoże ono w jakimś stopniu w leczeniu miażdżycy i niedokrwistości.

Minerały w kiwano

Kiwano jest źródłem takich składników jak: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, cynk, miedź, sód i mangan. Jego spożywanie pozwala regulować gospodarkę mineralną w naszym organizmie. Kiwano dostarcza manganu, którego niedobór może opóźnić wzrost i rozwój dzieci, osłabić kości, doprowadzić do osteoporozy, a nawet do uszkodzenia błędnika. Ogórek afrykański zawiera dużo potasu, dlatego chcąc uchronić się przed cukrzycą i niewydolnością nerek należy regularnie sięgać po ten owoc.

Działanie kiwano na wzrok

Spożywanie kiwano może polepszyć nasz wzrok. Zawarta w nim witamina A wpływa na właściwą pracę fotoreceptorów siatkówki. Dlatego jej niedobór może skutkować ślepotą zmierzchową, bardzo często spotykaną u kierowców.Aby temu zapobiec lekarze zalecają częste spożycie produktów bogatych w witaminę A.

Działanie odmładzające kiwano

Nie można zapomnieć o wpływie kiwano na urodę. Dzięki dużej zawartości witaminy A kiwano wykorzystuje się do produkcji wyrobów kosmetycznych, takich jak kremy, balsamy i mleczka kosmetyczne. Badania wykazały, że substancje znajdujące się w tym owocu działają przeciwzmarszczkowo, a co najważniejsze, regenerują skórę podrażnioną wskutek opalania. Trzeba dodać, że znane preparaty anti-aging, które działają odmładzająco i upiększająco, bazują głównie na właściwościach zdrowotnych ogórka afrykańskiego.

Ogórek kiwano w kuchni

Kiwano można dodawać do wielu deserów. Warto zaznaczyć, że ten owoc bardzo długo utrzymuje świeżość (aż 6 miesięcy) i nie dość, że w tym czasie się nie psuje, to jeszcze nie traci nic ze swojego smaku. Kiwano je się na surowo, wyskrobując łyżką miąższ ze środka. Można przyrządzić z niego konfitury, dżemy, powidła, kompoty i musy do budyniu lub jogurtu naturalnego. Ciekawym pomysłem jest dodanie owoca do naszych tradycyjnych sałatek, aby nieco urozmaicić ich smak. Napoje z dodatkiem jego miąższu ugaszą pragnienie. Kiwano podaje się jako przystawkę razem z kozim serem, może być ono również składnikiem dania głównego w towarzystwie kurczaka, ryżu i sezamu. Ciekawym pomysłem są naleśniki z kiwano, choć bardzo często podaje się je do potraw z owoców morza lub ryb. Jako że wielu ludzi zachwyca się niepospolitym wyglądem ogórka afrykańskiego, jest on wykorzystywany do dekoracji posiłków, przystawek i deserów.

Kiwano w naszym ogródku

Mówi się o tym, że ogórek afrykański może być hodowany w polskich szklarniach, a nawet w gruncie, ponieważ nie ma wielu wymagań (poza wysoką temperaturą). W związku z tym nasiona powinno się sadzić na przełomie kwietnia i maja, kiedy nie ma już zagrożenia przymrozków, a temperatura sięga 25-30 stopni Celsjusza. Należy pamiętać, że minimalna temperatura gleby, do której zasadzamy, nie może spaść poniżej 15 stopni Celsjusza. W odpowiednich warunkach klimatycznych kiwano wypuszcza liczne pędy, zupełnie jak ma to miejsce w przypadku ogórków gruntowych. Gleba musi być cały czas spulchniona i nawodniona oraz należy regularnie usuwać chwasty. Na szczęście kiwano jest mało podatne na wszelkie choroby i szkodniki dzięki grubej skórce. Na pierwsze zbiory trzeba czekać około 3 tygodni od zasadzenia, ale najlepiej zebrać kiwano w sierpniu i wrześniu, gdy owoc uzyska charakterystyczny pomarańczowy kolor. Najważniejsze jest, aby zdążyć ze zbiorem ogórków afrykańskich przed jesiennymi przymrozkami i przechowywać je w temperaturze pokojowej.

Autor: Zuzanna Majeran