Krewetki – rodzaje, wartości odżywcze i porady dotyczące przyrządzania

Skłonność do próbowania nowych smaków często popycha nas w kierunku składników zupełnie egzotycznych, niewystępujących w naszym regionie i kręgu kulturowym. Zwykle nietypowe produkty wzbogacają naszą dietę nie tylko w nowe smaki, ale również w wiele wartości odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Jednym z takich artykułów spożywczych są krewetki - znane na polskim rynku już od jakiegoś czasu i cieszące się coraz większą popularnością. Posiadają oprócz nieocenionych walorów smakowych również bogactwo składników odżywczych i mineralnych. Najwięcej wartości mają, kiedy są kupowane świeże, jednak jeśli nie mamy do takich dostępu, z powodzeniem możemy używać również mrożonych.

Charakterystyka krewetek

Istnieje wiele gatunków krewetek. Część z nich, zamieszkująca słodkie wody śródlądowe, nie jest wykorzystywana w kuchni. Do głównych gatunków poławianych w celach spożywczych należą krewetki Granella - występujące głównie w morzach europejskich, skąd też ich duża popularność właśnie na tym kontynencie. To jedne z najmniejszych dostępnych na rynku krewetek - gatunek ten dorasta maksymalnie do 9 cm długości. Nieco większe, bo osiągające do 16 cm są krewetki Pandaletka (krewetka północna), które poławia się głównie w krajach skandynawskich ze względu na fakt, że ich naturalne środowisko życia stanowi północna część Oceanu Atlantyckiego. Natomiast największym i najbardziej popularnym gatunkiem jest krewetka tygrysia (Black Tiger) osiągająca nawet 33 cm długości. Występuje w wodach Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego.

Wartości odżywcze krewetek

Krewetki, jak większość owoców morza, zawierają mnóstwo składników odżywczych. Bogate w łatwo przyswajalne białko oraz nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, są także cennym źródłem witamin (B3, B6, B12, PP) i minerałów (selenu, jodu, wapnia, fosforu, miedzi, magnezu i potasu).

Korzyści dla naszego zdrowia wynikające z jedzenia krewetek to przede wszystkim wzmocnienie układu odpornościowego (dzięki selenowi, który ma silne właściwości przeciwutleniające). Zawarty w tych skorupiakach jod wspomaga prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Co więcej, krewetki są także niskokaloryczne i lekkostrawne.

Niestety, posiadają one także dużo cholesterolu. Mimo iż znajduje się on głównie w ikrze, osoby mające wysoki poziom tego składnika we krwi powinny ograniczyć konsumpcję krewetek lub spożywać je w towarzystwie produktów redukujących poziom cholesterolu, takich jak cebula, czosnek czy oliwa z oliwek.

Na co warto zwrócić uwagę przy zakupie krewetek?

Ponieważ krewetki są składnikiem egzotycznym, niezbyt charakterystycznym dla naszego regionu, warto przed zakupem poświęcić trochę uwagi ich pochodzeniu i wyglądowi.

Krewetki świeże

Największe walory smakowe mają świeże krewetki, jednak ze względu na konieczność sprowadzania skorupiaków z krajów tak odległych jak Tajlandia, Japonia czy Stany Zjednoczone, w Polsce są one rzadkością. Dlatego podczas zakupu warto przyjrzeć się jakości i świeżości tych owoców morza.

Przy określaniu jakości krewetek w pierwszej kolejności powinniśmy kierować się ich zapachem. Jeśli wyczuwalna jest nieprzyjemna woń - nie nadają się one do spożycia.

Kolejne kryterium to stan skorupki - im intensywniejszy kolor i bardziej lśniący pancerz, tym świeższe są skorupiaki. Niezwykle istotne, by ciało krewetki przylegało do skorupki. Jeśli mięso nie jest z nią złączone, a co więcej, widoczne są ciemne przebarwienia na pancerzyku - krewetki są po prostu zepsute.

Warto zwrócić uwagę również na kolor - krewetki różnią się barwą w zależności od gatunku - surowe są najczęściej jasnobrązowe, kremowe lub niebieskie. Różowe stają się dopiero po obróbce termicznej.

Istotną kwestią jest również to, skąd pochodzą krewetki, które zamierzamy kupić. O ile w Japonii i Stanach Zjednoczonych hodowle zwykle są objęte kontrolą i muszą stosować się do określonych wytycznych dotyczących ilości krewetek, środowiska ich życia oraz środków, które można stosować, aby utrzymać właściwy stopień higieny i wyeliminować choroby, o tyle krewetki hodowane w Tajlandii, Chinach czy Ekwadorze najczęściej produkowane są masowo, przetrzymywane w okropnych warunkach i faszerowane antybiotykami.

Krewetki mrożone

Najbardziej rozpowszechnione na polskim rynku i dostępne w większości sklepów są mrożone krewetki. Jak ocenić ich świeżość? Przede wszystkim należy przyjrzeć się pokrywającej je warstwie lodu (glazurze) - jej nierównomierne rozłożenie, brak przejrzystości lub nadmierna grubość może oznaczać, że krewetki były nieprawidłowo mrożone lub przechowywane w nieodpowiednich warunkach chłodniczych.

Krewetek nie powinno się rozmrażać w temperaturze pokojowej. Najlepszym sposobem jest włożenie ich do lodówki lub zimnej wody, aby proces rozmrażania następował stopniowo - pozwoli to zachować walory smakowe oraz składniki odżywcze. Można je również obgotować w wodzie z dodatkiem przypraw (jednak nie dłużej niż 2-3 minuty).

Krewetki w kuchni

Krewetki stają się coraz bardziej popularnym produktem w kuchni głównie ze względu na bogactwo wartości odżywczych, unikalny smak i szerokie spektrum możliwości użycia. Są składnikiem dań ciepłych, makaronów, sałatek, ale używa się je również jako przekąski podane solo lub przyrządza w postaci koktajli.

Podstawowe zasady przyrządzania krewetek

Krewetki mogą być przyrządzane zarówno w skorupkach, jak i bez nich. Najczęściej skorupiaki w pancerzykach wykorzystuje się do dań, w których występują one solo, ewentualnie jako główny składnik i wykwintny ozdobnik sałat. Przed przystąpieniem do obróbki termicznej świeżych krewetek konieczne jest wyczyszczenie ich odwłoków.

Jednak jeżeli przygotowujemy dnie główne, którego składnikiem są krewetki, najczęściej używamy tych obranych. Skorupiaki pozbawia się pancerzyków się najczęściej gołymi rękami (jest to bardziej efektywne niż obieranie za pomocą noża). Na początku usuwa się głowę, następnie kilka skorupek, po czym trzymając korpus, ściąga się go razem z ogonem. Czasem, przez wzgląd na walory estetyczne lub charakter potrawy, nie usuwa się ogonów. Krewetki mrożone najczęściej są już obrane, a czasem nawet po wstępnej obróbce termicznej.

Głowy, pancerze i ogony krewetek są niejadalne, jednak często używa się ich do gotowania wywarów lub bulionów.

Autor: Małgorzata Nowak