Nieodpowiednia dieta zwiększa ryzyko chorób układu krwionośnego

25–letnie badania prowadzone na północy Szwecji wykazały, że regionalna i państwowa interwencja w dietetykę obywateli, mająca na celu zredukowanie spożycia tłuszczu, obniżyła poziom cholesterolu na pewien czas u mieszkańców tego skandynawskiego kraju, ale dieta nisko węglowodanowa miała mimo wszystko odbicie we wzroście poziomu tego organicznego związku chemicznego w ludzkich organizmach.

Ćwierćwiecze badań pokazało ponadto, że wskaźnik masy ciały ustawicznie wzrastał bez względu na stosowane diety, a zarówno wzrost masy ciała, jak i zwiększony poziom cholesteru są przecież czynnikami powodującymi poważne choroby układu krwionośnego.

W latach 70-tych dostrzeżono, że częstotliwość występowania chorób układu krwionośnego była najwyższa w północnej Szwecji, a liczba Szwedów  zapadających na choroby serca przewyższała znacznie szacunki dla innych krajów, stawiając to państwo w czołówce krajów o dużej ilości pacjentów zmagających się z dolegliwościami układu krążenia.

W 1985 roku ustanowiono w związku z tym specjalny program (VIP) skierowany najpierw do mieszkańców północnej Szwecji, a później do wszystkich obywateli kraju.

Miał on za zadanie wywalczyć lepsze oznaczenia opakowań żywności, a także zadbać o rozpowszechnianie informacji dotyczących spraw zdrowotnych wśród Szwedów. Promował on także pokazy kulinarne zdrowej żywności, badania zdrowotne, doradztwo dotyczące dobrej formy fizycznej i psychicznej człowieka, odpowiednio zracjonalizowane diety; a swoją działalność kontynuuje do dziś.

Projekt korzystał m.in. z danych innego projektu Who Monica, który monitorował czynniki ryzyka chorób układu krwionośnego.

Upływający czas pokazał, że VIP przyniósł zaskakujące rezultaty. Zaobserwowano widoczne zmiany w przyswajaniu tłuszczu i węglowodanów. Obliczono, że do 1992 roku spożycie tłuszczu u mężczyzn spadło o 3%, a o 4% u kobiet.

Ku zadowoleniu naukowców, poziom ten pozostał stabilny aż do roku 2005. Nastąpiły również zmiany w rodzaju przyswajanego tłuszczu: z masła na niskotłuszczowe smarowidła, dzięki czemu poziom cholesterolu u Szwedów obniżył się.

Po 2005 roku poziom spożycia tłuszczu zaczął niepokojąco wzrastać, powracając do stanu sprzed 1986 roku, ale liczba spożywanych węglowodanów zmalała. Wtedy w szwedzkich mediach nastąpiło promowanie diety GI: diety opartej na unikaniu produktów o wysokim indeksie glikemicznym.

Okazało się jednak, że poziom cholesterolu  zaczął ponownie piąć się ku górze - pomimo wprowadzenia lekarstw obniżających ten lipid.

Profesor Ingegerd Johansson, który prowadził badania, skomentował ten fakt stwierdzeniem: „Związek pomiędzy odżywianiem a zdrowiem jest złożony. To dotyczy specyficznych składników żywnościowych, interakcji pomiędzy tymi składnikami, oddziaływania czynników genetycznych oraz indywidualnych potrzeb każdego odżywiającego się".

Podczas gdy nisko tłuszczowa i nisko węglowodanowa dieta może pomagać w krótkoterminowym spadku wagi u człowieka, rezultaty szwedzkich badań pokazują jasno, że bardzo trudno utrzymać długoterminowy spadek kilogramów oraz że dieta niskotłuszczowa, mimo wszystko, prowadzi do zwiększenia poziomu cholesterolu we krwi, co ma poważny wpływ na ryzyko występowania chorób układu krwionośnego.