Owoce, warzywa, pestycydy: jak to tak naprawdę wygląda?

Podczas gdy specjaliści zalecają konsumowanie pięciu porcji warzyw i owoców dziennie, zastosowanie pestycydów w rolnictwie budzi polemiki. W rzeczywistości, niektóre pestycydy są znane z tego, iż są toksyczne dla człowieka. A więc, czy konsumpcja owoców i warzyw może być niebezpieczna? Jakie są korzyści? Jakie jest ryzyko? I czy te korzyści przeważają nad ryzykiem?

Co to są pestycydy?

Pestycydy to substancje chemiczne albo mikroorganizmy powszechne w rolnictwie, które są używane w celu zapobiegania proliferacji organizmów szkodliwych. Pośród pestycydów najpowszechniej używanych w rolnictwie znajdujemy:

- środki grzybobójcze, opracowane specjalnie tak, aby hamowaly rozwój grzybów pasożytniczych w roślinach;

- środki insektobójcze, opracowane, jak nazwa wskazuje, do zabijania insektów;

- środki chwastobójcze, używane w celu niszczenia roślin niepożądanych.

Działanie niepożądane i reglamentacja

Badania wykazały groźny potencjał niektórych pestycydów dla człowieka. Ujawniają przede wszystkim przypadki chorób degeneracyjnych, działanie na układ hormonalny, działanie kancerogenne, tak samo jak i podrażnienia skóry, oczu i płuc.

Zastosowanie pestycydów jednakże jest przedmiotem prawdziwej kontroli. W Europie, to europejska agencja ds. bezpieczeństwa sanitarnego żywności (EFSA, European Food Safety Authority) odpowiada za badania nad produktami fitofarmaceutycznymi, czyli nad kategorią pestycydów.

Agencja ta zajmuje się ewaluacją ryzyka związanego z pestycydami i dostarcza raport do Komisji Europejskiej, który pozwala na zdecydowanie o potencjalnym wprowadzeniu na rynek danego produktu fitofarmaceutycznego.

Pestycydy w liczbach

Produkty fitofarmaceutyczne są przedmiotem reglamentacji nazywanej LMR (Limite Maximale de Résidus, maksymalna granica pozostałości), poza którą sprzedaż jest zakazana. Celem jest ochrona konsumenta tak, aby nie zjadał on substancji aktywnych w ilościach większych niż dzienna dawka dozwolona.

Mimo tych reglamentacji, bardzo ścisłych trzeba przyznać, niektóre rezultaty w dalszym ciągu niepokoją. W 2008 roku, przeanalizowano 70 000 próbek z 27 państw członkowskich Unii Europejskiej. Jak się okazało, 3,5% z nich przekraczało LMR ustaloną przez Unię Europejską. Winogrona pozostają najbardziej skażonymi owocami – 75% próbek prezentowało pozostałości po pestycydach.

We Francji, obserwatorium ORP (Observatoire des Résidus de Pesticides, zajmujące się obserwacją pozostałości po pestycydach) opublikowało w październiku 2010 roku raport, który pokazał, iż w 2006 roku, na 4749 próbek owoców i warzyw, świeżych bądź przetworzonych, pochodzących również z upraw biologicznych, 6% prezentuje niezgodne z normą poziomy pozostałości po pestycydach.

Jak uniknąć pestycydów?

Od 2006 roku, poziom owoców i warzyw niezgodnych z normami bardzo wyraźnie się zmniejszył (2% w 2009 roku). A więc, o wiele lepiej jest jeść produkty bio, które zresztą są coraz bardziej dostępne. Doradza się również staranne mycie i obieranie owoców i warzyw, które można obrać, mimo że duża część witamin często jest zawarta w odrzucanej przez nas skórce.