Rodzinne rozmowy o dietach - komu szkodzą najbardziej?

Nowe badania dowodzą, że nastolatki, którym rodzice wpajają informacje na temat chudnięcia i diet, są bardziej skłonne do niezdrowych zachowań związanych z kontrolą wagi. Tymczasem rozmowy rodzinne na temat zdrowego odżywiania, nie poruszające tematów nadwagi, mniej wpływały na niezdrowe zachowania dzieci, takie jak nadużywanie środków przeczyszczających czy omijanie posiłków – w szczególności pośród młodzieży o większych gabarytach.

Jak mówi Jerica Berge, prowadząca badania na University of Minnesota Medical School in Minneapolis, to ważne, żeby z nastolatkiem rozmawiać o zdrowym odżywianiu nie tylko w kontekście zrzucenia kilogramów, ale przede wszystkim podkreślać skutki zrównoważonej diety dla zdrowia.

Nie od dziś wiadomo, że nakłanianie do diety, podobnie jak rodzicielskie dokuczanie dzieciom odnośnie zbyt dużej wagi, jest dla nastolatków bardzo krzywdzące. Jednak wciąż nie wiadomo, jak rodzice otyłych dzieci powinni rozmawiać z nimi, aby im pomóc. Jerica Berge mówi, że tacy rodzice często przychodzą do niej, pytając: - Co powinniśmy powiedzieć naszemu dziecku?

Berge wraz z zespołem badawczym przeprowadzała ankiety wśród 2800 uczniów gimnazjum i liceum zróżnicowanych pod względem pochodzenia oraz sytuacji socjoekonomicznej, na temat jedzenia, wagi i tematów z nimi związanych. Pytania zostały zadane uczniom, ale również jednemu lub obojgu z rodziców.

28% ankietowanych matek, których dzieci miały wagę w normie, stwierdziło, że rozmawia o zdrowym odżywianiu z dzieckiem, a 33% rozmawia na temat wagi oraz potrzebie zrzucenia kilogramów.

Natomiast wśród matek nastolatków z nadwagą, 15% z nich rozmawia z dzieckiem wyłącznie o zdrowym odżywianiu, a 60% omawia potrzebę zrzucenia kilogramów. Podobne odpowiedzi zostały udzielone przez ojców dzieci.

Badania dowiodły, że stosowanie diet oraz nieprawidłowe zachowania żywieniowe nie zależą od wagi danej osoby, ale od nastawienia rodziców – takie zachowania były powszechniejsze wśród osób, których rodzice skupiali się na kwestiach kilogramów.

Dla przykładu, porównano procent osób z nadwagą, stosujących nieprawidłowe i niezdrowe środki w celu kontrolowania wagi i było to: 64% gdy rodzice rozmawiają o zrzucaniu wagi, 41% kiedy rodzinne rozmowy skupiają się na zdrowym odżywianiu i 53% wśród rodzin, w których nie rozmawia się wcale o diecie i jedzeniu.  

Analogicznie 39% dzieci o normalnej wadze, których matki poruszały tematy chudnięcia, wykazywało niezdrowe zachowania, natomiast w rodzinach, w których podkreśla się bycie zdrowym – jedynie 30%.

Alison Field, która bada wagę i niezdrowe odżywianie w Boston Children's Hospital radzi, żeby być otwartym na rozmowę z dzieckiem, kiedy ono martwi się o swoją wagę i chce ją zmienić. Jednakże dialog z dzieckiem, które w rzeczywistości nie chce omawiać problemu, zapewnie nie będzie owocny.

Ponieważ badanie było jednorazowe, nie jest w stanie wykazać, czy rozmowy w rodzinie były następstwem problemów dziecka z dietą i kontrolowaniem wagi w szkodliwy sposób, czy miały one miejsce wcześniej.

Przyszłe badania będą śledzić nastolatki, które nie wykazują nieprawidłowych zachowań żywieniowych, żeby dowiedzieć się, w jaki sposób rozmowa w rodzinie na temat jedzenia wpływa na dziecko. Niemniej jednak, rodzice powinni unikać rozmów o chudnięciu i skupiać się na korzyściach z bycia zdrowym, a nie szczupłym.

Alison Field dodaje, że rozmowy dotyczące zdrowego odżywiania mogą tylko pomóc, a na pewno nie zaszkodzą. Natomiast Jerica Berge uważa, że to dobra wiadomość dla rodziców dziecka z nadwagą, którzy nie wiedzą jak z nim rozmawiać. Okazuje się, że najlepsze co mogą zrobić, to przekazać dziecku wiedzę o zdrowym odżywianiu, zamiast namawiać do diet.