Witamina D oraz kwasy tłuszczowe omega-3 mogą pomóc w leczeniu choroby Alzheimera

Zespół naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego sprecyzował, jak witamina D3 i kwasy tłuszczowe omega-3 mogą usprawnić usuwanie z mózgu płytek amyloidowych, występujących u ludzi cierpiących na chorobę Alzheimera. W badanu pilotażowym, opublikowanym w czasopiśmie Journal of Alzheimer's Disease, badacze wskazali kluczowe geny i sieci regulowane przez witaminę D3 oraz jeden z kwasów tłuszczowych omega-3 (DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy), które mogą pomóc kontrolować zapalenie oraz usprawnić niwelowanie niebezpiecznych płytek.

Poprzednie prace laboratoryjne zespołu pozwoliły wyjaśnić najważniejsze mechanizmy, umożliwiające witaminie D3 likwidowanie beta-amyloidu - nieprawidłowego białka tworzącego płytki amyloidowe. Nowe badanie rozszerza te ustalenia, a ponadto zwraca uwagę na rolę kwasu DHA.

„Nasze badanie rzuca dodatkowe światło na potencjalną rolę substancji odżywczych, takich jak witamina D3 i kwasy omega-3 w zwiększaniu odporności koniecznej do walki z chorobą Alzheimera”, powiedział autor badań, dr Milan Fiala, naukowiec z David Geffen School of Medicine na Uniwersytecie Kalifornijskim (UCLA).

Naukowcy wykorzystali w badaniu próbki krwi zarówno pacjentów chorych na Alzheimera, jak i ludzi zdrowych, by następnie odizolować z nich makrofagi - komórki odpowiedzialne za odporność organizmu, które mają zdolność do pożerania beta-amyloidu oraz innych groźnych elementów pojawiających się w ciele człowieka.

Zespół zaatakował te komórki beta-amyloidem i do niektórych z nich dodał aktywną formę witaminy D3, nazywaną kalcytriolem, a do innych - aktywną formę kwasu DHA (resolvin D1), po to, by móc ocenić, jaki mają one wpływ na zapalenie i wchłanianie beta-amyloidu.

Wnioski z badania są następujące: zarówno kalcytriol, jak i resolvin D1 poprawiają zdolność makrofagów chorych pacjentów do pożerania beta-amyloidu. Co ciekawe, badacze zaobserwowali, że każda cząsteczka odżywcza wykorzystuje inne receptory, by to osiągnąć.

Naukowcy spostrzegli, że makrofagi chorych pacjentów charakteryzują się zróżnicowaną ekspresją genów zapalnych w porównaniu z osobami zdrowymi oraz znaleźli dwa oddzielne wzory transkrypcji genów i tym samym wyróżnili dwie grupy badanych. Grupa 1 miała zwiększoną transkrypcję genów zapalnych, podczas gdy grupa 2 wykazywała zmniejszoną transkrypcję.

„Dalsze badania mogą pomóc nam określić, czy te dwa wzory transkrypcji genów zapalnych umożliwiają rozróżnienie dwóch etapów albo dwóch typów choroby Alzheimera” – powiedział autor badania, Mathew Mizwicki z Geffen School of Medicine na UCLA.

Chociaż naukowcy odkryli, że kalcytriol i resolvin D1 znacznie poprawiają usuwanie beta-amyloidu przez makrofagi u pacjentów w obydwu grupach, zaobserwowali też różnice w skutkach działania owych substancji na geny zapalne.

W grupie 1 makrofagi prowadziły do spadku aktywacji zapalnej, zaś w grupie 2 makrofagi wykazały wzrost genów zapalnych IL1 oraz TLRs w momencie, gdy dodano kalcytriol albo resolvin D1.

Jak mówi Fiala, różnice te pewnie mają związek z odżywianiem pacjentów i/lub z metabolicznymi niedostatkami witaminy D3, DHA i kwasu eikozapentaenowego (EPA).

Jego zdaniem możemy odkryć, że należy ostrożnie wyważać suplementację witaminy D3 i kwasów omega-3 w przypadku każdego pacjenta, by móc przyczyniać się do skutecznego usuwania beta-amyloidu. To jest pierwszy krok do zrozumienia, jakie formy odżywczych substancji i u których pacjentów mogą oddziaływać najlepiej.

Według Fiali, aktywna (nieutleniona) forma DHA używana w tym badaniu, może działać lepiej niż inne dostępne na rynku formy DHA, które na ogół nie są zabezpieczone przed utlenianiem, co powoduje nieraz, że cząsteczka przestaje być aktywna.