Właściwości prozdrowotne przetworów owsianych

Skład chemiczny owsa jest różny w zależności od tego o jakim ziarnie mowa. Ziarno owsa świeżo zebrane i nieobłuszczone to ziarno oplewione, otoczone przez łuskę. W czasie przerobu ziarna do celów konsumpcyjnych, pierwszym z zabiegów jest obłuskiwanie – po tym procesie uzyskujemy owies obłuszczony.

Skład chemiczny owsa obłuszczonego, różni się istotnie od tego, które nie zostało jeszcze poddane temu procesowi. A mianowicie, zawartość tłuszczu i białka wzrasta w owsie obłuszczonym o około 40%, a węglowodanów o około 10%. Porównując owies obłuszczony z innymi zbożami, okazuje się że zawiera nawet czterokrotnie więcej tłuszczu, również najwięcej białka, natomiast węglowodanów do 8% mniej.

Różnice w składzie chemicznym miedzy przetworami owsianymi, a surowcem są niewielkie ze względu na równomierne rozmieszczenie składników odżywczych w ziarnie. Ziarno owsa posiada szereg składników o właściwościach prozdrowotnych, dzięki czemu coraz częściej wykorzystywane jest do produkcji żywności funkcjonalnej, czyli takiej, która korzystnie wpływa na stan psychofizyczny człowieka.

Ziarno owsa jest cennym źródłem błonnika pokarmowego o największej pośród wszystkich zbóż zawartości frakcji rozpuszczalnej. Ponadto zawiera wysokie ilości lipidów, które posiadają cenny kwas linolenowy oraz rozpuszczone w nich składniki; takie jak tokoferol, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne. Owies pośród wszystkich zbóż zawiera najmniej węglowodanów, które stanowią jednakże cenne źródło β-glukanów, kiedyś zwanych licheniną, które w połączeniu z mlekiem (wodą) dają charakterystyczny śluz. β-glukany posiadają właściwości żelujące, powodują pęcznienie przetworów owsianych, w wyniku tego tworzą śluzowatą warstwę ochronna w przewodzie pokarmowym.

Owies jest najcenniejszym ze zbóż, dieta składająca się z przetworów owsianych w sposób specyficzny wpływa na zdrowie człowieka zdrowego, ale także chorego. Dieta owsiana zastosowana w żywieniu człowieka zdrowego, sprawia, że organizm jest bardziej odporny na trudne warunki środowiska. Ponadto zwiększa sprawność fizyczną i kondycję, wniosek ten został potwierdzony przez prof. Kuhnau, który badał wpływ diety owsianej na sprawność uczestników ekspedycji do Hindukuszu, Afryki oraz w Andy i Alpy.

Dieta owsiana może być stosowana w przypadku dzieci z nieżytem śluzówki i biegunkami. Próby zastosowania diety owsianej na mniej uzdolnionych dzieciach przeprowadzone w Niemczech wykazały wzrost sprawności intelektualnej u tych dzieci. Dieta owsiana wpływa korzystnie na przemianę materii. Błonnik pokarmowy zawarty w owsie korzystnie wpływa pośrednio na obniżenie poziomu cholesterolu w krwi. Dieta owsiana, ze względu na zawarty w owsie śluz – β-glukan, a także obniżoną zawartość skrobi, może wpływać korzystnie na ludzi chorych na cukrzycę.

Autor:

Karolina Zielińska

dietetyk Naturhouse

pl. Wolnica 13 w Krakowie