Zasady zdrowego żywienia

Dawniej słowo dieta kojarzyło się z koniecznością powrotu do zdrowia, zazwyczaj po hospitalizacji. Współcześnie dieta, pomimo iż merytorycznie oznacza po prostu sposób żywienia, dobry bądź zły, kojarzona jest ze zdrowym stylem odżywiania się.

Znana wszystkim maksyma „jesteś tym co jesz” istotnie sprawdza się w praktyce. Nie tylko w sporcie ale w życiu codziennym prawidłowy model odżywiania ułatwia nasze funkcjonowanie. Nie można oczywiście oczekiwać od diety natychmiastowych efektów. Zdrowe żywienie to proces długotrwały. Za to śmiało można oczekiwać, że właściwe odżywianie będzie procentować na długie lata. Nie musi to przypominać walki z samym sobą. Diety oparte na zmuszaniu się do głodówek przeszły na szczęście do lamusa. Teraz wszystko sprowadza się do smacznego i zdrowego komponowania jadłospisu. Oczywiście pod pewnymi warunkami, które trzeba spełnić. Oto recepta, która przyda się w pogoni za zdrowiem.

1. Patrz co wkładasz do koszyka

Zdrowe odżywianie nie zaczyna się na talerzu ale w koszyku z zakupami. Co to znaczy? Mianowicie to, że najważniejszym kryterium wyboru żywności powinny być wartości odżywcze. Najczęściej informuje nas o tym tabelka z ilością białka, tłuszczu i węglowodanów oraz innych składników. Jeżeli na opakowaniu brakuje takiej tabelki, poświęćmy w domu chwilę na przeczytanie tabeli wartości odżywczych dostępnych w internecie. Czytajmy też ważne informacje i znaki na produktach. Mogą być one szczególnie ważne dla diabetyków i alergików.

2. Unikaj produktów z „samą chemią”

Z pozoru wydawać by się mogło, błaha sprawa. Nic bardziej mylnego. Specjaliści od marketingu stosują bardzo wyrafinowane sztuczki. Opakowania często „przesadnie” zachęca  nas do sprawdzenia zawartych w nim zdrowotnych właściwości, które w rzeczywistości są sztucznym dodatkiem. Zdrowe jedzenie nie potrzebuje napisów sugerujących witalność, zdrowie czy zawartość witamin. Obecnie na rynku do produktów spożywczych dodaje się sporo „ulepszaczy”. Produkty o długiej przydatności do spożycia, gotowe, należy omijać szerokim łukiem.

3. Ogranicz jedzenie na mieście

Starajmy się jeść potrawy przyrządzone w domu. Wtedy mamy stuprocentową pewność, że wiemy co znajduje się na talerzu. Gdy już musisz zjeść na mieście, niech nie będzie to Fast food czy inne „śmieciowe jedzenie”, gdzie do klienta podchodzi się taśmowo i często jada się w pośpiechu, na stojąco.

4. Jedz o stałych godzinach

Spróbujmy ustalić jakiś grafik odżywiania. Nadaj organizmowi swobodne tempo trawienia. Po całodziennym głodzeniu się, nagły, obfity posiłek nie będzie dobrym pomysłem. Reakcja organizmu będzie natychmiastowa: niestrawność i ból brzucha. Rozłóż sobie jedzenie na cały dzień. Niech będzie to około 5 pełnowartościowych posiłków. Nie podjadaj między nimi, a jeśli już musisz, niech będzie to dodatkowa porcja witamin w postaci owoców, warzyw, bądź orzechów.

5. Ustal jadłospis według zapotrzebowania organizmu

Nasz organizm, by prawidłowo funkcjonować potrzebuje niezbędnych składników, witamin i minerałów. Ale każdy z nas jest inny i ma swoje indywidualne potrzeby. Osoby czynnie uprawiające sporty będą potrzebowały więcej białka w diecie. Z kolei dzieciom w okresie dorastania przyda się dodatkowa porcja wapnia. W tym momencie poruszamy najistotniejszy punkt zdrowego żywienia czyli dostosowanie diety do potrzeb organizmu. Weźmy pod uwagę takie czynniki jak: waga, wiek, aktywność fizyczna, wykonywana praca, alergie czy choroby. W odżywianiu ważna jest również pora dnia. Śniadanie powinno stanowić największy zastrzyk energii, natomiast kolacja powinna być lekkostrawnym, skromnym posiłkiem. Pamiętajmy że im bliżej końca dnia tym mniej jemy. Wystrzegajmy się jedzenia przed snem. Zaburzy to trawienie i może powodować kłopoty z zaśnięciem. Pamiętajmy również o zbilansowaniu diety tak, aby węglowodany nie przeważały  na talerzu. Warzywa powinny stanowić minimum jedną trzecią każdego posiłku.

6. Ogranicz używki i słodycze

Nikogo nie trzeba  przekonywać o negatywnym działaniu nadmiaru alkoholu czy papierosów. Co więcej, zbyt częste spożywanie „procentów” prowadzi do osłabienia odporności organizmu i odkładania się tłuszczu, głównie w okolicach brzucha. Podobnie słodycze mają negatywny wpływ na nasz organizm, szczególnie te kupione w sklepie - ciastka,  batony. Jeśli już musimy zjeść coś słodkiego, wybierzmy poza gorzką czekoladą- chałwę bądź sezamki, gdyż w umiarkowanych ilościach korzystnie wpływają na poziom dobrych tłuszczów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania układu krążenia i układu nerwowego.

Reasumując, warto pamiętać o wskazówkach podczas wszystkich wyboru produktów żywnościowych, począwszy od robienia zakupów, a skończywszy na gotowym posiłku. Dzięki zastosowaniu 6 powyższych zasad żywienia nasze zdrowie na pewno będzie na szóstkę.

Autor: Mirosław Korta