Neurologiczne zaburzenia u dzieci z in vitro – prawda czy fałsz?

Dzieci urodzone z zapłodnienia in vitro wykazują większe prawdopodobieństwo posiadania problemów z rozwojem neurologicznym, niż ich rówieśnicy. Jednak co tak naprawdę jest odpowiedzialne za to podwyższone ryzyko? Według badań niska waga po urodzeniu, przedwczesny poród oraz problemy z rozwojem mózgu łączą się z leczeniem niepłodności – w tym także z in vitro i innymi zaawansowanymi technikami zapłodnienia.

Zabiegi in vitro manipulują zarodkiem poza organizmem kobiety i z tego względu istnieje prawdopodobieństwo zmian w rozwoju dziecka. W związku z tym leczenie niepłodności u przyszłych rodziców również odgrywa wielką rolę w kształtowaniu płodu. Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie Archives of Disease of Childhood wykazują, że to nie bezpłodność sama w sobie jest odpowiedzialna za neurologiczne różnice wśród dzieci w wieku dwóch lat.

Badanie zostało przeprowadzone w grupie 209 dzieci, których matki starały się od dłuższego czasu zajść w ciążę. Odkryto, że same techniki przeprowadzonych badań w leczeniu bezpłodności nie są powiązane z podwyższonym ryzykiem. W eksperymencie uczestniczyli rodzice, którzy zostali uznani za bezpłodnych lub nie byli w stanie zajść w ciążę po 12 miesiącach niezabezpieczonego stosunku. Wśród zebranych rodziców były osoby, które starały się o dziecko od półtora roku do trzynastu lat.

Wszystkie dzieci, które osiągnęły wiek dwóch lat, zostały poddanie badaniom związanym z łagodnymi problemami neurologicznymi i rozwojowymi. Między innymi brano pod uwagę rozwój ruchowy, postawę, napięcie mięśni oraz tzw. koordynację ręka-oko. Siedemnaście dzieci spośród 209 wykazały lekkie problemy neurologiczne. W szczególności były to dzieci rodziców, którzy starali się o dziecko przez bardzo długi czas. Wyliczono także średnią czasu starania się o dziecko przez pary, których dzieci nie wykazywały problemów neurologicznych. Mediana wynosiła 2,8 lat.

Zobacz również:

Rodzice dzieci z łagodnymi problemami neurologicznymi średnio starali się o dziecko 4,1 roku. Badania pozwoliły postawić diagnozę: im dłużej para stara się o dziecko tym większe prawdopodobieństwo problemów neurologicznych u niego. Pary, które długi czas starały się zajść w ciążę były obciążone aż o 30% większym ryzykiem posiadania dziecka z problemami – nawet przy uwzględnieniu innych czynników wpływających na ryzyko (takich jak np. wiek rodziców, ich poziom edukacji, itd.).

Wyniki badań sugerują, że to nie samo leczenie bezpłodności (z in vitro na czele) powoduje nieprawidłowości, lecz dłuższy czas walki z niepłodnością. Naukowcy przeprowadzający badanie podkreślają jednak, że odnotowane zmiany w rozwoju są drobnymi problemami, które nie mają większego wpływu na ogólny rozwój bądź zachowanie dziecka.

- Brak optymalnego stanu neurologicznego nie oznacza problemów w życiu codziennym. Wskazują one na zwiększoną wrażliwość na problemy rozwojowe, takie jak uczenie się i problemy z zachowaniem. Wyniki naszych badań nie mają znaczenia na poziomie indywidualnego dziecka, lecz mają znaczenie dla ogółu ludzkości - mówi autorka badania oraz profesor rozwoju neurologii w Beatrix Children’s Hospital na University of Groningen Medical Center w Holandii - Mijna Hadders-Algra. Ma nadzieję, że specjaliści będą mieli to na uwadze dając porady przyszłym rodzicom.

Wierzy także w rozpowszechnienie świadomości jaki wpływ na rozwój dziecka ma zwlekanie z ciążą. - Czas oczekiwania na ciążę można zminimalizować przez redukcję wieku matki w chwili kiedy decyduje się na poczęcie dziecka. Jest to problem polityczny jak i społeczny. Na przykład w Holandii, wiek, w którym kobiety rodzą pierwsze dziecko ciągle wzrasta. Można powiedzieć, że mądra kobieta planuje ciążę w odpowiednim czasie - mówi Hadders – Algra. - Wyniki bieżących badań powinny tworzyć politykę zdrowia reprodukcyjnego. W Wielkiej Brytanii National Health Service zmieniła wytyczne, aby umożliwić kobietom rozpoczęcie zabiegów in vitro po dwóch latach od pierwszej nieudanej próby zajścia w ciążę, a nie po trzech. Zmieniono także górną granicę wieku kobiet – od 39 do 42 lat. Biorąc pod uwagę rozrost badań w tej tematyce, ich wyniki będą szeroko dostępne w celu lepszego informowania lekarzy oraz zainteresowanych. Dzięki temu wytyczne będą mogły zostać dużo lepiej dostosowane ze względu na ryzyko ale także korzyści in vitro dla rodziców jak i dla dziecka.

Autor:

Aleksandra Kozłowska