Uświadamianie seksualne dziecka

Współcześnie, poruszanie tematów związanych z seksualnością przestało być tematami tabu. W domach i szkołach coraz więcej rozmawia się o seksie, zarówno o korzyściach z niego wynikających, jak i ewentualnych konsekwencjach. Kiedy rodzice powinni rozpocząć edukację seksualną swoich dzieci? Jak i gdzie powinni z nimi rozmawiać?

Od najmłodszych lat

To kiedy rodzice rozpoczną edukację seksualną swoich dzieci ma ogromne znaczenie. Nie wystarczy jedna krótka rozmowa na temat „Skąd się biorą dzieci”. Zdobyte informacje kształtują ich światopogląd i pokazują nie tylko znaczenie seksu, ale również to, jaką rolę w świecie pełni kobieta i mężczyzna. Często wydaje się, że uświadamianie dzieci powinno się zacząć wówczas, kiedy rozpoczną naukę w szkole i zaczną rozumieć pewne rzeczy. Nic bardziej mylnego. Edukację zapoczątkować można już w okresie niemowlęcym. Na przykład podczas kąpania warto nazywać narządy płciowe przy użyciu właściwej terminologii i nie krępując się mówić srom czy prącie. Dzięki temu w późniejszym czasie skrępowanie w trakcie rozmowy o genitaliach będzie dużo słabsze.

Co zrobić, kiedy dziecko zaczyna pytać?

Już w wieku trzech lat dzieci zaczynają zadawać przeróżne pytania. Wynika to z ciekawości otaczającego ich świata. Każda przekazana im informacja, będzie miała wpływ na ich rozwój i postrzeganie świata. Oprócz zwykłych pytań typu „Dlaczego trawa jest zielona”, z pewnością dzieci zapragną również wiedzieć dlaczego chłopcy i dziewczynki są inaczej zbudowani. Nie jest to bynajmniej zły objaw. Rodzice w tej sytuacji powinni zachować się naturalnie i tak jak tłumaczyli kolor trawy, z takim samym podejściem powinni wyjaśnić różnice w wyglądzie. Nie trzeba mówić z perfekcyjną dokładnością, gdyż na tym etapie dziecku wystarczy minimum informacji, która zaspokoi jego ciekawość. Zaowocuje to w przyszłości w relacjach między rodzicami a ich pociechami. Obie strony będą umiały swobodnie rozmawiać na tematy związane z seksualnością.

Dziecko prawdopodobnie zapyta również we czesnym okresie swojego rozwoju o to, skąd się biorą dzieci. Opowieści o bocianie zdecydowanie nie powinny mieć miejsca. Małe dzieci przyjmują do swojej głowy wszelkie informacje nie weryfikując ich, z góry zakładając, że są prawdziwe. W późniejszym czasie, kiedy nauczy się rozgraniczać prawdę od fałszu, może poczuć się oszukane. Warto więc powiedzieć jak naprawdę jest, jednak w dosyć łagodny sposób. Na początku wystarczy zakomunikować, iż „dzieci rosną w specjalnym miejscu w ciele mamy, nazywanym macicą”. Taka ilość wiadomości w zupełności na tym etapie wystarczy.

Po jakimś czasie maluch będzie domagał się większej ilości informacji. Będzie interesowało go, jak dziecko dostaje się do środka mamy i jak stamtąd wychodzi. W tym wypadku również delikatnie należy powiedzieć dziecku o nasieniu, które dostaje się do organizmu mamy, a także o macicy z której wydostaje się niemowlę. Nie trzeba od razu wspominać o roli taty w prokreacji. Jeżeli dziecko czuje się usatysfakcjonowane odpowiedzią, z czasem samo zapyta o kolejne rzeczy.

Niespodzianki i krępujące sytuacje

Może dojść do sytuacji, w której pytania mogą przyjąć niespodziewaną formę w najmniej oczekiwanym na to momencie. Dla dzieci naturalnym wydaje się być pytanie o intymne sprawy w supermarkecie, na ulicy czy w towarzystwie znajomych. Wówczas rodzice nie powinni czuć się skrępowani, tylko ze spokojem i naturalnością należy powiedzieć, że o tych sprawach porozmawiają w domu. Pytania związane z prokreacją są dla dzieci jednymi z tysiąca innych, zwykłych pytań. Nie rozumieją jeszcze i nie odczuwają emocji z tym związanych, pragną po prostu zaspokoić swą ciekawość.

Zobacz również:

Co zrobić, jeśli dziecko nie pyta?

Z jednej strony wydawać by się mogło, że jest to sprawą naturalną, że w wieku trzech, bądź czterech lat dziecko nie pyta o to skąd się biorą dzieci, jaką rolę odrywa mama, a jaką tata. Z drugiej jednak, może to nieco niepokoić i doprowadzić do sytuacji w której pociecha w przyszłości będzie zbyt zawstydzona i skrępowana, by zadać intymne pytanie. W takiej sytuacji należy wykorzystać każdy możliwy moment i samemu rozpocząć rozmowę. Na przykład jeśli dziecko zauważy ciężarną kobietę i będzie się jej przyglądać, warto spróbować mu wytłumaczyć, co dana Pani nosi w sobie i jak do tego doszło. Jeżeli dziecko zobaczy, że rodzic nie wstydzi się mówić o takich rzeczach, samo nauczy się pytać.

Rola szkoły w uświadomieniu seksualnym dzieci

Szkoła może znacznie pomóc i ułatwić sytuację rodziców. Wówczas rozmowy w domu będą stanowiły jedynie uzupełnienie pozyskanych wcześniej informacji w placówce. Na początku bardzo często dzieci dostają w szkołach małe zwierzątka tj. świnki morskie, czy króliki pod opiekę. Mogą dzięki temu obserwować jak funkcjonują, rozmnażają się, rodzą czy karmią potomstwo. Na etapie piątej klasy rozpoczynają się rozmowy o fizjologii człowieka. Jest to niezwykle ważne, ponieważ dużo dziewczynek w tym czasie wchodzi w okres dojrzewania i chce wiedzieć, dlaczego i co dokładnie dzieje się z ich ciałem. W późniejszym etapie edukacji następuje uświadomienie dzieci o duchowym i emocjonalnym związku dwojga ludzi. Ważne jest, aby pociechy przechodziły stopniowo przez wszystkie etapy, a rozmowy w domu były zsynchronizowane z programem w szkole.

Jak rozmawiać z nastolatkami?

Rozmowy z nastolatkami przebiegać powinny nieco inaczej, niż z małymi dziećmi. Jest to czas, w którym wielu rodziców boi się, że ich dzieci rozpoczną współżycie seksualne zbyt wcześnie. Rozmowy jednak nie powinny przybierać formy kazania, a raczej szczerej i swobodnej pogawędki. Warto uświadomić dziecku, że seks jest częścią związku partnerskiego i odgrywa w nim dużą rolę. Zbliża ludzi do siebie i potęguje w nich uczucia. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na znaczenie wstrzemięźliwości. Według przeprowadzonych badań, promowanie jej znacznie zmniejszyło ilość nieplanowanych aktów seksualnych. Nauka o seksualności nie powinna ograniczać się tylko do jednej, bądź dwóch rozmów. Biorąc pod uwagę, że we współczesnym świecie wszędzie spotykamy się z seksualnością, można potraktować np. filmy czy reklamy jako pewną formę edukacji.

Rozmowy o zagrożeniach wynikających ze współżycia są równie ważne, jednak rodzice nie powinni tylko na tym się skupiać. Dziecko powinno wiedzieć o antykoncepcji czy chorobach wenerycznych, jednak informacje te powinny być przekazywane w takich ilościach, aby nie spowodowały w przyszłości lęku przed współżyciem.

Dziewczynki i dojrzewanie

Dziewczynki wchodzą w okres dojrzewania ok dziesiątego roku życia. Matki powinny wytłumaczyć im, czym jest menstruacja, oraz jakie zmiany zachodzą w ciele i organizmie dziewczynki. Idealnym prezentem w tej sytuacji jest pierwsza paczka podpasek. Dziecko poczuje się wówczas rozumiane i samo zacznie zadawać pytania. Warto wyjaśnić, na czym polega miesiączka, dlaczego się pojawia i jak delikatna staje się wówczas kobieta. W tym czasie zaczynają również rosnąć piersi i pojawia się owłosienie pod pachami, oraz w okolicach narządów płciowych. Ważne jest, aby pokazać dziewczynce jak się depilować aby nie podrażnić skóry i wytłumaczyć, kiedy powinna zacząć to robić.

Chłopcy i dojrzewanie

Proces dojrzewania należy również omówić z chłopcami. Rozpoczyna się on u nich około dwunastego roku życia. Ważne jest, aby wytłumaczyć, że erekcje i zmazy nocne to naturalna sytuacja. Zmazy nocne, które polegają na wytrysku nasienia podczas snu, często spowodowane są przez sny o erotycznym zabarwieniu. Warto porozmawiać z dzieckiem o odczuwanym prze niego pragnieniu masturbacji i wzmożonym podnieceniu aby wiedziało, że jest to zupełnie normalne zjawisko, które z wiekiem przechodzi.

Dziecko i masturbacja – jak o tym rozmawiać?

Już między czwartym, a ósmym miesiącem życia niemowlęta zaczynają poznawać swoje narządy płciowe. Gładzą je i dotykają, ponieważ sprawia im to przyjemność. Między osiemnastym, a trzydziestym miesiącem dochodzi do częstszej masturbacji, ponieważ dzieci zaczynają interesować się różnicami w budowie między chłopcem a dziewczynką. Jeżeli nie doszło do zabronienia, w wieku trzech lat masturbacja bardzo często służy rozładowaniu napięcia, stresu, bądź strachu. Wraz z przybywającym wiekiem dzieci zaczynają odczuwać potrzebę intymności, dlatego w wieku szkolnym zaczynają masturbować się w ukryciu. Jest to dla nich rzecz naturalna, przynosząca im pociechę i odprężenie. Jeżeli nie zdarza się to zbyt często, nie jest to wówczas powód do zmartwień. Warto jednak w delikatny sposób porozmawiać z dzieckiem o tym jak powinno radzić sobie z wzmożonym podnieceniem i co najważniejsze, nie wolno narzucać mu limitów, bądź zakazów masturbacji. Może to wówczas wywołać lęk i strach u dziecka, które będzie się bało pytać rodziców o sprawy intymne.

Seksualność jest wrodzona i stanowi część naszej natury. To jak się przejawia i jak sobie z nią radzimy ma silny związek z wiedzą i wartościami, które wynosimy z domu. Dlatego tak ważne jest, aby edukację seksualną rozpoczynać już od najmłodszych lat. Jeśli dziecko od początku widzi, że żadne tematy w domu nie stanowią tabu, będzie umiało w przyszłości swobodnie rozmawiać na tematy związane z seksem i co więcej, zainteresowanie sprawami erotycznymi nie będzie obsesyjne, ponieważ nie będzie tłumione.

Autor: Sara Guzik