Zaburzenia hormonalne w okresie dzieciństwa

To nieprawda oczywiście, że każda niska osoba, każdy zły uczeń, każda nerwowa dziewczynka i każdy otyły chłopiec mają problemy hormonalne. Choroba hormonalna bowiem to więcej niż tylko jeden objaw. Jednak jeśli zauważamy, że nasze dziecko rośnie podejrzanie za wolno albo w nietypowy sposób jest otępiałe powinniśmy się niezwłocznie zgłosić do lekarza.

Czym tak naprawdę są hormony?

Wszelkie fizjologiczne zmiany oraz wiele procesów metabolicznych wstępujących u wszystkich żywych organizmów, regulowane są przez pewne związki chemiczne, (produkowane przez sam organizm) - zwane hormonami. Ich funkcją jest regulacja czynności narządów wewnętrznych poprzez hamowanie lub pobudzanie zachodzących w tkankach, procesów biochemicznych.

Czasami jednak zdaża się, że nie pracują one tak, jak powinny. Do najczęstszych chorób wywałanych zakłóceniami w funkcjonowaniu hormonów są zaburzenia nadnerczy, które wynikają z ich funkcjonowania i polegają na niewystarczającym lub nadmiernym produkowaniu hormonów. Zaburzenia mogą dotyczyć rdzenia nadnerczy, który produkuje hormon zwany adrenaliną.

Nierzadko mamy też do czynienia z niedoczynnością tarczycy, której towarzyszą często subtelnie wyrażone objawy podmiotowe powiązane ze spowolnionym tempem reakcji katabolicznych, m.in. zwiększenie masy ciała, uczucie zmęczenia, osłabienie, senność, trudności w koncentracji, zaburzenia pamięci, stany depresyjne, łatwe marznięcie, uczucie chłodu, przewlekłe zaparcie, sucha, zimna, blada, nadmiernie rogowaciejąca skóra – jako wyraz zmniejszonego przepływu krwi i zahamowania czynności gruczołów łojowych i potowych, obrzęki podskórne, łamliwe włosy, czasem przerzedzenie brwi, czy zmieniony głos (pogrubienie strun głosowych).

Zobacz również:

Obniżone wydzielanie hormonów tarczycy zwalnia wzrost i rozwój umysłowy dziecka. Pojawiają się u niego objawy typowe dla schorzenia – może być ono ospałe, mieć suchą skórę, szorstkie włosy, niski głos i obrzmiałą twarz. Zbyt mała ilość hormonów przyczynia się do otyłości, ponieważ podstawowa przemiana materii – tempo, w jakim organizm zużywa energię w czasie spoczynku – jest poniżej normy. Odpowiednia dawka leków zawierających hormony tarczycy przynosi nadzwyczajną poprawę.

Nie można jednak wszystkiego brać za objaw nieprawidłowości hormonalnych. Dla przykładu w wielu przypadkach w latach poprzedzających osiągnięcie dojrzałości płciowej chłopcy mają nadwagę, a ich prącie wydaje się mniejsze niż w rzeczywistości, ponieważ pulchne uda są w porównaniu z narządami płciowymi bardzo duże, a warstwa tłuszczu u podstawy prącia może ukrywać aż trzy czwarte jego długości. Większość tych chłopców w okresie dorastania rozwija się pod tym względem normalnie, a wielu traci zbędne kilogramy.

Leczenie zaburzeń hormonalnych polega zazwyczaj na podawaniu odpowiednich leków. W przypadku niedoczynności tarczycy obowiązuje suplementacja L-tyroksyny (L-T4) w indywidualnie dobranej dawce dobowej, rozpoczynając od dawek małych, a leczenie jest długotrwałe, zwykle dożywotnie.

Zaburzeniom hormonalnym niestety nie da się zapobiec. Dlatego warto uważnie obserwować swoje dziecko, tak, by jak najwcześniej zgłosić lekarzowi niepokojące objawy. Rozpoznanie choroby ułatwi mu życie, a odpowiednie leczenie uwolni od wielu problemów.

Autor:

Gabriela Godek