Związek pomiędzy ilością dzieci w rodzinie a stopniem śmiertelności potomstwa

Jak się okazuje, dzieci pochodzące z niewielkich rodzin mają tylko nieco wyższe szanse na dożycie dorosłości w środowisku charakteryzującym się wysoką śmiertelnością. Badania, których obiektem były matki i dzieci na terenie subsaharyjskiej Afryki, miały pomóc w zrozumieniu, dlaczego nawet wśród najbardziej płodnych populacji świata liczba dzieci na jedną kobietę rzadko przekracza ośmioro.

Badania prowadzone przez zespół naukowców z UCL Anthropology oraz University of Bristol kwestionują popularną teorię antropologiczną mówiącą, że dobór naturalny wyznacza pewien górny limit rozrodczości, aby zachować równowagę pomiędzy rozmnażaniem a przeżywalnością dzieci.

Zbyt duża liczba potomstwa może bowiem sprawić, że matka nie będzie w stanie należycie zadbać o każde z nich. Badania wykazują również, dlaczego w bogatszych i bardziej rozwiniętych społeczeństwach poziom dzietności maleje.

Opublikowany niedawno raport, był zestawieniem informacji pozyskanych od ponad 150 tysięcy matek i ich dzieci, pochodzących z 27 krajów subsaharyjskiej Afryki. Dane obejmowały liczbę narodzin, stopień śmiertelności, ochronę zdrowia i status społeczno–ekonomiczny.

Uzyskane informacje pozwoliły na określenie - gdzie i kiedy zbyt wysoki stopień rozrodczości naraża dzieci na niebezpieczeństwo.

Uogólniając, wyniki potwierdzają tezę, że wśród rodzin wielodzietnych częściej odnotowywane są przypadki zgonów potomstwa. Dotyczy to zwłaszcza młodych matek i tych, które na dzieci zdecydowały się stosunkowo wcześnie.

Co więcej, w przypadku bliźniąt lub rodzeństwa urodzonego w krótkich odstępach czasu, prawdopodobieństwo wczesnej śmierci również wzrasta. Pomimo tego, związek pomiędzy wysoką dzietnością a śmiertelnością jest mniejszy, niż się spodziewano, gdyż w ostatecznym rozrachunku, im więcej dzieci zostanie wydanych na świat, tym więcej przeżyje.

- W krajach najbiedniejszych, nawet jedno na czworo dzieci może umrzeć przed osiągnięciem piątego roku życia, ale wpływ liczby rodzeństwa na prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci jest niewielki. Należy wziąć pod uwagę fakt, że rodzice pochodzący z tych krajów sami są zazwyczaj biedni i cierpiący na różne choroby, przez co nie są w stanie zapewnić swoim dzieciom należytej ochrony przed powszechnymi determinantami śmiertelności, takimi jak malaria, biegunka, czy infekcje dróg oddechowych. Nasze badania sugerują, że ograniczanie liczby dzieci, aby móc lepiej zadbać o każde z nich, tylko nieznacznie wpływa na zwiększenie stopnia ich przeżywalności  – mówi jeden z autorów.