91 leków na raka piersi w końcowym etapie rozwoju

W październiku, z okazji obchodów miesiąca walki z rakiem piersi, międzynarodowe, innowacyjne firmy farmaceutyczne należące do Amerykańskiego Stowarzyszenia Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych (PhRMA) ogłosiły raport oraz listę prawie 900 szczepionek i leków na choroby nowotworowe, nad którymi obecnie pracują.

Z dokumentu wynika, że na końcowym etapie rozwoju, czyli w fazie badań klinicznych lub oczekiwania na ocenę Agencji ds. Żywności i Leków (FDA), znajduje się 91 leków na raka piersi, który pozostaje najczęstszym nowotworem wśród kobiet.

Co roku na świecie odnotowuje się 10‒12 milionów przypadków raka. W Polsce nowotwory złośliwe są najczęstszą przyczyną zgonu wśród kobiet w wieku poniżej 65 lat. Wśród tych nowotworów pierwsze miejsce zajmuje rak piersi2. Choroba ta dotyka blisko 330 tysięcy mieszkanek Europy rocznie. W Polsce co roku rejestruje się niemal 10 000 nowych zachorowań i liczba ta stale rośnie. Średnio na nowotwór złośliwy piersi zapada jedna na 12 Polek.

Niewiele kwestii budzi w pacjentach więcej lęku i obaw o przyszłość niż rozpoznanie u nich choroby nowotworowej. Obecnie dzięki możliwościom wczesnego wykrywania oraz nieustannemu pojawianiu się nowych, coraz bardziej skutecznych leków – coraz częściej możliwe jest zapanowanie nad rozwojem choroby, a nawet jej pokonanie. Niezwykle ważna jest profilaktyka i wczesne wykrycie choroby (regularne samobadanie piersi oraz badania przesiewowe), ponieważ rak rozpoznany we wczesnym stadium daje większe szanse wyleczenia.

Co istotne, obok postępu medycznego dokonuje się też stopniowy postęp w postrzeganiu społecznym samej choroby – aktywna działalność wielu osób – pacjentek z rakiem piersi – daje dowód na to, że z chorobą można i trzeba walczyć, a ona sama nie kojarzy już się tak jednoznacznie ze śmiertelnym wyrokiem, jak to miało jeszcze miejsce w poprzedniej dekadzie.

Wiele ze szczepionek i leków, które powstają w laboratoriach innowacyjnych firm farmaceutycznych to nowe, niezwykle zaawansowane technologicznie metody walki z chorobą, podczas gdy inne są wynikiem innowacyjnych badań mających na celu odkrywanie nowych zastosowań dla istniejących terapii.

Postęp w walce z chorobami nowotworowymi ma szczególne znaczenie w sytuacji, gdy Polska i inne państwa Unii Europejskiej stoją przed wspólnym wyzwaniem, jakim jest starzenie się społeczeństwa oraz rosnące koszty opieki medycznej, jak również ograniczone środki publiczne przeznaczone na służbę zdrowia. Regularny i stały dostęp do innowacyjnych rozwiązań w diagnostyce i leczeniu pozostaje decydującym czynnikiem, dzięki któremu ludzie dłużej pozostaną zdrowi i sprawni, a tym samym w większym stopniu będą przyczyniać się do rozwoju społeczno-ekonomicznego.

Leki przeciw nowotworom znajdujące się w końcowej fazie rozwoju obejmują 240 leków stosowanych w leczeniu guzów litych, ponad 100 leków przeciw białaczce, a także 98 leków na raka płuc, który co roku powoduje śmierć około 240 tysięcy osób w Europie i jest najczęstszą przyczyną zgonów wśród chorób nowotworowych. Trwają również prace nad 80 lekami na raka prostaty, który każdego roku zabija na Starym Kontynencie ponad 70 tysięcy mężczyzn, oraz 55 lekami na nowotwór jelita grubego, czyli trzeci najczęściej spotykany nowotwór, występujący równie często u kobiet i u mężczyzn.

Międzynarodowe, innowacyjne firmy farmaceutyczne pracują obecnie nad zaawansowanymi metodami walki z nowotworami, które obejmują m. in.:

• lek wpływający na przemiany metaboliczne komórek nowotworowych poprzez pozbawianie ich energii pochodzącej z glukozy;
• lek, który ma na celu wywołać silną reakcję układu odpornościowego skierowaną przeciwko czerniakowi (nowotworowi złośliwemu skóry);
• potencjalny lek pierwszego wyboru (podawany pacjentom w pierwszej kolejności, przed zastosowaniem jakiejkolwiek innej metody leczenia), pierwszy w nowej klasie leków, który ma za zadanie zidentyfikować określone komórki nowotworowe i zniszczyć je, a następnie pobudzić do działania układ odpornościowy pacjenta, aby sam pokonał pozostałe komórki nowotworowe;
• terapię wykorzystującą nową nanotechnologię, która ułatwia przyswajanie leku przez pacjenta, co pozwala na pokonanie ograniczeń związanych z istniejącymi metodami leczenia.

Zaangażowanie innowacyjnych firm farmaceutycznych oraz prowadzone prace badawcze przyniosły już znaczący postęp w walce z rakiem, co doprowadziło do ograniczenia liczby zgonów spowodowanych przez choroby nowotworowe w ostatnich latach. Statystyki medyczne pokazują, że od 1993 do 2004 roku liczba śmiertelnych przypadków wśród chorych na nowotwory spadła o połowę. Średnio co roku umieralność na raka zmniejsza się o 2,1%.

Pomimo dokonanego postępu, rak pozostaje jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Europie. Setki nowych leków, które mogą potencjalnie zapobiegać nowotworom oraz skutecznie leczyć pacjentów chorych na raka, powstających obecnie w laboratoriach innowacyjnych firm farmaceutycznych, dają nadzieję pacjentom, ich bliskim i całemu społeczeństwu.