Dlaczego kobiety cechuje otyłość brzucha po 50 roku życia?

W okresie menopauzy, kiedy kończy się wydzielanie hormonów u kobiet, uaktywnia się enzym wywołujący odkładanie się tłuszczu. Dystrybucja tłuszczu w okresie pokwitania zmienia się w ciele kobiety: jest go mniej w okolicy ud lub pośladków, za to jego nadmiar obserwuje się okolicy brzucha. Jest to początek tego, co lekarze nazywają otyłością brzuszną.

Jest to rażąca niesprawiedliwości, ale wkrótce może się to zmienić.

Amerykańscy naukowcy opublikowali w ostatnim numerze międzynarodowego przeglądu Diabetes dowód na istnienie enzymu ALDH1A1 u myszy, który prawdopodobnie jest kluczem do rozwiązania tej zagadki.

Po usunięciu tego enzymu u genetycznie zmodyfikowanej myszy, nawet u samicy karmionej bogatą i tłustą dietą nie zaobserwowano wzrostu wagi.

Rozróżnia się dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: ta, która gromadzi się dokładnie pod skórą, czyli tkanka tłuszczowa podskórna, uważana za mniej niebezpieczną dla zdrowia; i ta, występującą w głębi wnętrza brzucha, czyli tkanka tłuszczowa trzewna, która odgrywa rolę w wielu chorobach, szczególnie cukrzycy, chorobach układu krążenia i niektórych chorobach nowotworowych (okrężnicy, piersi).

Przed menopauzą, działanie enzymu odpowiedzialnego za otyłość trzewną jest hamowane przez hormony żeńskie.

W czerwcu, prof. Jorge Plutzky i jego zespół z Harvardu (Stany Zjednoczone) podkreślił również w Nature Medicine, że można brać pod uwagę implikacje terapeutyczne enzymu ALDH1A1 w plastyczności adipocytów, komórek, które gromadzą tłuszcz.

Pod wpływem tych rewelacji, naukowcy z Uniwersytetu w Ohio "wszczepili" w brzuch myszy enzym przyspieszający spalanie tłuszczu.

Ale, czy w ogóle możliwa byłaby tego typu ekstrapolacja - od myszy do kobiety?

Dr Ulyana Ziouzenkova, profesor żywienia na Uniwersytecie Ohio (Stany Zjednoczone), kierująca badaniami, wyraża swój optymizm na łamach Figaro: z jednej strony, enzym ALDH1A1 występuje w ten sam sposób zarówno u myszy jak u kobiet. A z drugiej strony, kobiety otyłe posiadają nadmiar tego enzymu w stosunku do kobiet o normalnej wadze.

"Ograniczenie kalorii"

Schematycznie, organizm ma dwie opcje spalania tłuszczu zawartego w żywności: zniszczenie albo przechowanie. Zespół prof. U. Ziouzenkovej odkrył, dlaczego samice spalają mniej tłuszczu w okresie menopauzy.

Po zakończeniu procesu hamowania przez ALDH1A1, komórki adipocytowe rozpoczynają odkładanie tłuszczu zamiast go spalać, wyjaśnia dr Juliane Berdah, ginekolog, endokrynolog i dietetyk w Paryżu. Dotyczy to szczególnie zmiennych miejsc magazynowania tłuszczu, który z wiekiem łatwej rozkłada się na poziomie pasa, jamy brzusznej.

A jak to wygląda u mężczyzn?

Oni z kolei produkują stopniowo, ale coraz więcej podskórnego tłuszczu w okolicy brzucha. Dlatego też z wiekiem charakteryzuje ich otyłość trzewna, zwłaszcza kiedy lubią tłusto zjeść i brak im aktywności fizycznej. Enzymy z rodziny ALDH nigdy nie są u nich neutralizowane, z powodu braku estrogenów.

Wszystkim zależy na odnalezieniu medykamentu, który pozwoli zrzucić tłuszcz z brzucha, zatem prowadzone prace są interesujące, jednak musimy być rozsądni, ponieważ badania prowadzimy dopiero na myszach, zauważa dr Juliane Berdah, która przypomina, że aktywność fizyczna pozwala pozbyć się tłuszczu trzewnego.

Inna kwestia zauważona przez eksperta: ALDH1 to enzym, który znajduje się wszędzie w organizmie, dlatego nie wiadomo, co się może stać, jeżeli usiłuje się zablokować enzym na poziomie jamy brzusznej.

Podobne obawy ma prof. Jean-Michel Lecerf, z Instytutu Pasteura i CHRU w Lille: istnieje wiele innych systemów enzymatycznych, hormonalnych i metabolicznych wpływających na otyłość.

Zagadnienie jest interesujące, jeśli chodzi o zwalczanie otyłości brzusznej, ale nie należy przedwcześnie wyciągać wniosków. Na razie szczególnie zaleca się ograniczenie kalorii i podjęcie aktywności fizycznej.

Ćwiczenia fizyczne, główny atut

Nadmierny przyrost wagi nie jest nieunikniony. Kobiety mają tutaj dobry powód, aby nie unikać regularnych ćwiczeń fizycznych.

Związane z wiekiem zmiany w organizmie kobiety są do uniknięcia, dzięki utrzymywaniu regularnej aktywności, wyjaśnia dr Berdah.

Badania  wykazały, że okresie menopauzy kobiety, które w dalszym ciągu uprawiają grę w tenisa, są szczuplejsze i bardziej umięśnione od tych, które prowadzą siedzący tryb życia. Zachowują swoją wagę, masę mięśniową i sylwetkę.

W tym badaniu, kobiety prowadzące siedzący tryb życia, mają 8 kg nadwagi i jest to tłuszcz zlokalizowany jedynie w okolicy brzucha.

Regularna aktywność ruchowa nie tylko skutkuje efektem poprawy morfologii. Zmniejsza również ryzyko choroby sercowo-naczyniowej, osteoporozy, a także pomaga zapobiegać nowotworom piersi...