Leczenie niepłodności u kobiet

Gdy para kochających się ludzi zaczyna starać się o swojego potomka, nie zawsze jest kolorowo. Niemal każda kobieta pragnie mieć dziecko, jednak czasem wiąże się to z niemałymi trudnościami. Mamy wówczas do czynienia z niepłodnością – problemem, który dotyczy około 3 milionów Polaków.

Niepłodność, czyli niemożność zajścia w ciążę diagnozuje się wtedy, kiedy przy regularnym współżyciu seksualnym (2-3 razy w tygodniu) bez stosowania środków antykoncepcyjnych kobieta nie zachodzi w ciążę w ciągu 12-tu miesięcy. Po takim czasie poza granicami Polski rozpoczyna się leczenie, a w naszym kraju – po dwóch latach regularnego współżycia.

Wyróżnia się kilka rodzajów niepłodności: pierwotną (jeśli kobieta nigdy nie była w ciąży), wtórną (jeżeli kobieta była w ciąży, ale nie może zajść w nią ponownie) oraz niemożność donoszenia ciąży – sytuację, gdy kolejne ciąże kończą się przedwczesnym porodem albo poronieniem.

Przyczyny niepłodności kobiet

Przyczyn niemożności zajścia w ciążę należy szukać zarówno w podłożu hormonalnym (25%), jak i wynikającym z innych, niezależnych czynników.

Zaburzenia hormonalne mające wpływ na niepłodność to: nieprawidłowy przebieg lub w ogóle brak owulacji, choroba zwana zespołem policystycznych jajników (objawia się nadmiarem męskich hormonów w jajnikach, które powodują obumieranie pęcherzyków i powstawanie torbieli – cyst) oraz te spowodowane przez nadmierny wysiłek fizyczny, niewłaściwą dietę, znaczną niedowagę lub nadwagę, nadużywanie alkoholu czy stres i napięcie psychiczne wywołane przedłużającym się staraniem o dziecko.

Innymi przyczynami niepłodności mogą być chociażby choroby weneryczne, choroby przysadki mózgowej, tarczycy i nadnerczy, zaburzenia rozwojowe macicy czy ednometrioza (choroba jajowodów) i nowotwory.

Jak leczyć niepłodność u kobiet?

Metody leczenia niepłodności kobiecej można podzielić na trzy grupy.

Leczenie chirurgiczne

Pierwsza to leczenie chirurgiczne:

• usuwanie przegrody macicy (wady wrodzonej, będącej istotną przyczyną poronień lub przedwczesnych porodów – zabieg wykonywany w znieczuleniu ogólnym lub przewodowym i jest skuteczny w 99%),
• leczenie niedrożności jajowodów (zabieg mikrochirurgiczny i tzw. plastyka jajowodów),
• leczenie pęcherzykowatego zwyrodnienia jajników (operacja mająca na celu przywrócenie jajnikom zdolność do produkcji komórek rozrodczych),
• leczenie endometriozy – operacyjne usunięcie ognisk endometrium i późniejsze stosowanie hormonów syntetycznych.

Leczenie hormonalne

Kolejna grupa sposobów leczenia niepłodności to leczenie hormonalne – ściślej mówiąc: stymulacja owulacji. Polega na wyrównaniu poziomu hormonów żeńskich i męskich oraz spowodowanie dojrzewania komórek jajowych. W tym celu bada się również cykl menstruacyjny pacjentki. Leczenie to trwa przez kilka miesięcy.

Techniki wspomaganego rozrodu

Gdy jednak wszystkie powyższe metody zawiodą, wówczas można zdecydować się na jedną z tzw. technik wspomaganego rozrodu. Są one dość kosztowne i nierefundowane przez NFZ, zaś ich skuteczność wynosi ok. 30-35%.

Najpopularniejszym i najprostszym przykładem metody tego typu jest inseminacja, czyli zabieg polegający na wprowadzeniu do jamy macicy specjalnie wybranego, zdrowego nasienia partnera lub dawcy. Dojajowodowe przeniesienie gamet to z kolei technika polegająca na pobraniu dojrzałych komórek jajowych i umieszczeniu ich wraz z plemnikami w jajowodzie, przy uprzednim podaniu pacjentce leków hormonalnych. Podobnym sposobem jest transfer zygot albo zarodków do jajowodów, który różni się od dojajowodowego przeniesienia gamet tym, iż do połączenia gamet zachodzi w probówce (in vitro) i uzyskane zarodki umieszcza się laroskopowo w jajowodach. W ostatniej metodzie, czyli zapłodnieniu pozaustrojowym, do połączenia zygot również dochodzi poza organizmem kobiety, a zarodki umieszczane są bezpośrednio w macicy.

O płodność należy dbać cale życie. Jest to niezbędne, gdy chcemy przekazać to życie dalej. Mimo iż staranie się o potomka może być procesem długotrwałym i skomplikowanym, warto wypróbować różne metody mogące pomóc w rodzicielstwie.

Kinga Siedlik