Nadżerka to nie wyrok! Czym tak naprawdę jest to schorzenie?

Coraz więcej kobiet w różnym wieku cierpi na schorzenia związane z narządami płciowymi. Jedne są niegroźne, łatwe do wyleczenia, natomiast inne prowadzą często na salę operacyjną. Ważne, aby kobieta była w pełni świadoma, co może jej zagrażać.

Jednym ze schorzeń, o którym często kobiety mają mylne pojęcie jest nadżerka. Dlaczego mylne? Ponieważ uważane jest za pierwsze stadium raka szyjki macicy, choć w rzeczywistości tak nie jest. W artykule zostaną przedstawione najważniejsze informacje dotyczące tego tematu, objawów nadżerki i walki z nią.

Nadżerka to potoczna nazwa dla zmian zachodzących w pochwowej części szyjki macicy. Fachowa nazwa choroby to eryktoplakia. Polega ona na ubytku tkanki nabłonkowej z tej części narządów płciowych kobiet – wygląda to, jak niewielka plamka o czerwonym zabarwieniu. Nazwa dla tej choroby pojawiła się już w XIX w. i obecnie jest ona łatwo wykrywalna podczas rutynowego badania ginekologicznego.

Schorzenie to dotyka przeważnie kobiet aktywnych seksualnie w wieku od 25 do 35 roku życia, jednak zdarza się, że zostaje ona wykryta również u pacjentek, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia. Dolegliwość ta może również spotkać kobiety, które stosują tampony higieniczne, spermicydy, kapturki naszyjkowe lub krążki dopochwowe. Czynnikami, które mogą ułatwić pojawienie się choroby są: poronienia, porody i związane z tym mechaniczne uszkodzenia nabłonka szyjki macicy, jak również antykoncepcja hormonalna, ryzykowne zachowania seksualne oraz częste zmiany partnerów.

Nadżerka nie jest groźną chorobą, nie powoduje żadnych dolegliwości, a jedyną zewnętrzną oznaką mogą być obfite upławy, odznaczające się niekiedy przykrym zapachem. Dodatkowo wystąpienie plamień po stosunku, między miesiączkami, pieczenie, świąd okolic intymnych, bóle po stosunku. Należy jednak pamiętać, że jej nieleczenie, podobnie jak innych chorób, może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Sama nadżerka nie jest rakiem. Należy to podkreślić, ponieważ wiele kobiet błędnie utożsamia tą chorobę z nowotworem. Często nie jest ona wykrywana podczas pierwszego stadium, ponieważ wiele kobiet, szczególnie młodych, wstydzi się wizyty u ginekologa, krępuje je obnażenie ciała przed obcą osobą – przez to leczenie trwa dłużej i może być bardziej nieprzyjemne.

Zobacz również:

Sama nadżerka nie jest groźna i rzadko rozwija się w stan przednowotworowy, tzw. dysplazja. Należy jednak być ostrożnym, ponieważ zaniedbana choroba może po kilkunastu latach przerodzić się w raka szyjki macicy.

Wyróżniamy 3 rodzaje nadżerki:

a) właściwa – przypomina owrzodzenie; wywołana urazami mechanicznymi i infekcjami, które atakują drogi rodne,

b) rzekoma – na skutek choroby, nabłonek prawidłowy jest zastąpiony nabłonkiem nieprawidłowym, tzw. walcowatym. Na ten typ choroby zapada najwięcej kobiet. Główną przyczyną pojawiania się tego rodzaju nadżerki są zmiany hormonalne związane z cyklem płciowym. Ryzyko zachorowania może też zwiększyć zażywanie antykoncepcji hormonalnej,

c) wrodzona – pojawia się głównie u kobiet, które odbyły wiele stosunków płciowych. Ten rodzaj charakteryzuje zaczerwienienie szyjki macicy przy zakończeniu zewnętrznej jej części. Do tego typu choroby także często prowadzi stosowanie hormonalnej antykoncepcji.

Wyróżniamy dwie metody wykrycia nadżerki. Aby prawidłowo zdiagnozować jej rodzaj niezbędne jest przeprowadzenie cytologii – nabłonek pobrany z szyjki macicy, zostaje zbadany laboratoryjnie. Często zleca się również badanie mikroskopijne, tzw. kolposkopie.

W zależności od pacjentki, zalecane są różne środki prewencyjne lub leczenie. Wybór najlepszej opcji terapeutycznej zależy od wyniku badania cytologicznego, kolposkopowego lub histopatologicznego. Znaczenie ma również rozległość zmiany, jej etiopatogeneza, wiek pacjentki i wywiad położniczy. W przypadku młodych kobiet, u których nadżerka jest niewielka, niektórzy lekarze są zdania, że nie wymagają one leczenia, jedynie obserwację.

Niekiedy wystarczy wyeliminować czynnik powodujący stan chorobowy (globulki, kapturki, tampony), a środowisko szyjki macicy samoczynnie powróci do stanu równowagi. Z samoistnym wyleczeniem erytroplakii spotykamy się również u młodych kobiet, u których powstanie tego rodzaju zmian ma najprawdopodobniej podłoże hormonalne. W przeciągu roku aż 60% wykrytych przypadków znika samoistnie.

W przypadku bardziej zaawansowanych form nadżerki zalecane są: elektrokoagulacja, środki chemiczne, kriokoagulacja, fotokoagulacja. Powikłania po stosowaniu tych metod leczenia występują niezwykle rzadko. Jedynie brak dbałości pacjentki i zaniedbanie higieniczne może doprowadzić do niepożądanych rezultatów takich, jak: dłuższe gojenie, silne bóle lub krwawienie. Należy pamiętać, że jest to choroba, która może powracać, dlatego tak ważna jest ciągła kontrola narządów płciowych pod względem nawrotu schorzenia.

Obecnie, również w czasie ciąży, nadżerka nie jest groźną chorobą, można ją usunąć, a w niektórych przypadkach zaleca się jedynie stosowanie leków przeciwzapalnych. Jeżeli nadżerka została wykryta tuż przed staraniem się o dziecko, należy jak najszybciej przerwać te zabiegi na czas leczenia choroby. Po zakończeniu leczenia nie ma przeciwwskazań do zajścia w ciążę.

Zabieg usunięcia nadżerki wpływa na aktywność seksualną kobiet. Zaleca się, aby w czasie rehabilitacji pozabiegowej zachować wstrzemięźliwość przez 3 – 4 tygodnie, ze wskazaniem, aby współżycie rozpocząć w 7 do 14 dni po następnym krwawieniu miesiączkowym. W przypadku kobiet leczonych zachowawczo lub przy pomocy technik opartych na zamrożeniu powierzchownej warstwy nabłonka szyjki macicy nie istnieją jakieś szczególne zalecenia dotyczące konieczności powstrzymywania się od współżycia. Decyduje pacjentka. W przypadku krioterapii uciążliwym następstwem leczenia może być wzmożona ilość wodnistej wydzieliny z pochwy, która może powodować problemy natury higienicznej.

Obecnie coraz częściej słyszy się o chorobach narządów płciowych, na które mimo rozwoju medycyn, zapada coraz więcej kobiet. Dlatego tak ważne jest, aby regularnie przeprowadzać profilaktyczne badania ginekologiczne. Im szybciej zostanie wykryte zagrożenie, tym łatwiejsze będzie leczenie i powrót do zdrowia.