Przyczyny raka szyjki macicy

Co roku na raka szyjki macicy w Polsce choruje ok. 4 tysiące kobiet, z czego umiera niemal połowa z nich. Głównie wynika to z dość późnego zgłaszania lub niezgłaszania się kobiet do lekarza na badania profilaktyczne mające na celu rozpoznanie i wychwycenie wczesnych zmian na szyjce macicy. A wiadomo, że im wcześniej rozpozna się problem, tym łatwiej mu zapobiec. Jakie są zatem przyczyny nowotworu szyjki macicy?

Rak szyjki macicy dotyczy ogółem 1,4 miliona kobiet na całym świecie. Statystycznie na tę chorobę zapada rocznie ponad 500 tys. pań, z czego ok. 300 tys. umiera. Jest on drugim nowotworem co do częstotliwości występowania oraz drugą przyczyną wśród zgonów spowodowanych chorobą nowotworową wśród kobiet. Dotyczy przeważnie kobiet w wieku 25-35 lat.

Rak szyjki macicy - przyczyny

Za główną przyczynę nowotworu szyjki macicy uznaje się zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HVP), przenoszonego drogą płciową. 3 na 4 kobiety zostają zarażone tym wirusem. Znanych jest ok. 100 typów wirusa brodawczaka ludzkiego, np. HPV 6 i 11, powodujące zmiany skórne, zaś reszta typów, m.in. HPV 16, 18, 31, 33, 35 to grupa wysokiego stopnia ryzyka, może prowadzić bezpośrednio do rozwoju nowotworu.

Ogółem mówiąc ok. 15 typów wirusa wywołuje raka szyjki macicy, natomiast 30 z nich atakuje błonę śluzową narządów płciowych. Wirus HVP może również przyczynić się do rozwoju innych nowotworów, np. płaskonabłonkowego raka odbytu, przełyku, prącia czy sromu.

Oprócz tego, do innych przyczyn powstania raka szyjki macicy można zaliczyć:

• palenie papierosów – nikotyna i kotynina zawarte w dymie tytoniowym wpływają immunosupresyjnie i toksycznie na geny,
• wczesne rozpoczęcie życia seksualnego (przed 18-tym rokiem życia),
• duża liczba partnerów seksualnych lub ich częsta zmiana,
• zakażenia pochwy, spowodowane m.in. wirusem HIV, wirusem cytomegalii oraz przewlekłymi bakteryjnymi zakażeniami pochwy,
• długoletnia antykoncepcja doustna lub hormonalna,
• liczne ciąże i porody, zwłaszcza w młodym wieku,
• zarażenie chorobami przenoszonymi drogą płciową,
• dieta z niedoborem witaminy A, C i karotenoidów.

Objawy i sposoby zapobiegania

Stan przedrakowy nowotworu szyjki macicy nie daje zazwyczaj żadnych objawów, przez co choroba ta jest niezwykle niebezpieczna. Średni czas jej rozwoju wynosi od 5 do 10 lat i przez długi czas może postępować bezobjawowo. Najczęściej pierwszym sygnałem wskazującym, iż coś jest nie tak, jest krwawienie z pochwy po stosunku lub między menstruacjami, może też ono wystąpić po menopauzie.

Innym objawem raka szyjki macicy to różowawe zabarwienie lub nieprzyjemny zapach wydzieliny pochwowej, a z biegiem czasu pojawiają się również bóle podbrzusza i krzyża, obfite upławy, dłuższe i bardziej obfite krwawienie,  bolesność przy oddawaniu moczu oraz bóle i obrzęki nóg.

Im wcześniej choroba zostanie rozpoznana, tym większe są szanse na jej wyleczenie. Dlatego tak ważne jest, by kobiety w każdym wieku zgłaszały się na badania cytologiczne, których wyniki są podstawami do wykrycia nowotworu szyjki macicy. Dzięki temu można wykryć raka we wczesnym stadium oraz sprawić, by nie stanowił dla nas wyroku śmierci.

Autor: Kinga Siedlik