Rak piersi - na czym polega mastektomia?

W miniony wtorek aktorka Angelina Jolie wyznała na forum "Mój medyczny wybór" na łamach New York Times, że przeszła podwójną mastektomię w celu zmniejszenia grożącego jej ryzyka raka piersi. Wiadomość, ogłoszona przez znaną na całym świecie gwiazdę, ma szeroki zasięg. Angelina Jolie podjęła taką decyzję po sprawdzeniu grożącego jej ryzyka zachorowania na raka piersi i jajników, które wynosiło 85%.

37-letnia dziś gwiazda straciła matkę, która zmarła na raka piersi w wieku 56 lat. Badania genetyczne wykazały, że również u aktorki występowała promująca nowotwór mutacja genu BRCA1.
   
Dzięki mastektomii ryzyko zachorowania na raka piersi zmalało do 5% i gwiazda może być spokojniejsza o przyszłość, a dzieci Angeliny nie muszą się obawiać, że pewnego dnia stracą matkę z powodu choroby nowotworowej. Po tej operacji przeprowadzono u aktorki rekonstrukcję piersi.
   
Termin mastektomia przeraża. Przez wiele lat pozostawał tematem tabu, gdyż dotyczył najbardziej kobiecej części ciała płci pięknej. Obecnie pojęcie to staje się bardziej przystępne społecznie i mniej przerażające.

Decyzja o mastektomii, polegającej na usunięciu piersi, nie jest łatwa. W czasie tej operacji usuwane są gruczoły sutkowe, skóra piersi, brodawki sutkowe wraz z otoczkami.
   
Wyróżnia się trzy typy mastektomii. Prosta (usunięcie całej piersi), radykalna zmodyfikowana (usunięcie piersi, węzłów chłonnych pachowych oraz wewnętrznej tkanki piersi) i radykalna (usunięcie piersi, węzłów chłonnych pachowych oraz wewnętrznych tkanek piersi łącznie z niektórymi mięśniami piersiowymi).

Mastektomia bilateralna polega na usunięciu obu piersi. Taka operacja byłaby konieczna u 30% - 40% przypadków, w zależności od typu nowotworu i ryzyka nawrotu choroby.
   
Blizna po operacji jest niewielka, lekarze starają się, aby nie była widoczna na dekolcie. W przypadku zachorowania na raka, mastektomia i rekonstrukcja piersi (jednoczasowa lub odroczona) są refundowane. W innym przypadku honoraria chirurgów są dosyć wysokie, co utrudnia dostęp do operacji.
   
Istnieje wiele metod rekonstrukcji piersi, od implantu do wyspowych płatów skórno-mięśniowych, które zwykle pobiera się z grzbietu lub brzucha pacjentki. Zastosowany rodzaj rekonstrukcji zależy od rodzaju nowotworu. Pacjentka poddana terapii chemią musi zaczekać od 6 miesięcy do 1 roku, zanim podda się temu zabiegowi.
   
Piersi są niezwykle ważne dla wizerunku własnego kobiety. Biorąc pod uwagę wzrost liczby zabiegów kosmetycznego powiększenia piersi w celu poprawienia wyglądu, można sobie łatwo wyobrazić, jakie urazy psychiczne pociąga za sobą amputacja tej części ciała. Ponadto piersi pełnią ważną rolę biologiczną - produkują mleko dla noworodków.
   
Przez całe życie kobiety gruczoły piersiowe rozwijają się pod wpływem hormonów - estrogenów i progesteronu. Rak piersi zaburza tę równowagę. Związany jest on z mutacją genów BRCA1 i BRCA2. Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem, dlatego w Polsce przeprowadza się co dwa lata bezpłatną mammografię przesiewową u kobiet w wieku 50 - 69 lat.
   
Picie alkoholu, palenie papierosów i nadwaga są czynnikami ryzyka. W 1992 r zachorowalność na raka piersi wynosiła w Polsce około 17% ogółu zachorowań na nowotwory złośliwe a umieralność około 14%. W 1996 roku wystąpiło w Polsce około 8500 nowych zachorowań na raka sutka, a zmarło ponad 5000 kobiet z tym nowotworem.

Obecnie można wyleczyć 3 z 4 wcześnie zdiagnozowanych przypadków tego raka. Niezwykle ważne jest zatem regularne badanie piersi, a wszelkie podejrzane objawy, takie jak zmiany rozmiaru, grubości, twarde guzki lub wycieki z brodawki sutkowej, należy niezwłocznie zgłosić do lekarza.