Sposoby na wzmocnienie paznokci

Paznokcie są wspaniałym odzwierciedleniem stanu naszego zdrowia. Ocena podstawowych cech płytki paznokciowej jest niezbędnym elementem właściwego postępowania diagnostycznego. Zwrócić uwagę należy między innymi na kształt. Prawidłowa płytka powinna być owalna. Zdarza się, że u niektórych osób paznokcie są tzw. rakietowate, co jest uwarunkowane genetycznie.

Płytka paznokciowa może być również wklęsła w centralnej części lub przeciwnie – wypukła, co może sugerować niewydolność krążenia i choroby serca. Nie bez znaczenia jest także zabarwienie. U osób zdrowych paznokcie są koloru różowego z wyraźnym białawym półksiężycem w okolicy wału paznokciowego. Kolor zmienia się na przykład w chorobach zakaźnych (grzybica, drożdżyca, pleśnica), infekcjach pałeczką ropy błękitnej, łuszczycy, anemii, łysieniu plackowatym, a także w wyniku zmian pourazowych. Na zabarwienie płytki może wpłynąć również palenie papierosów oraz stosowanie ciemnych lakierów do paznokci. Często na paznokciach osób chorych pojawia się charakterystyczne pobruzdowanie. Zmiany podłużne najczęściej występują u osób starszych, na skutek chorób krążenia obwodowego. W łuszczycy natomiast na płytce paznokciowej pojawiają się punkcikowate zagłębienia. Pobruzdowanie poprzeczne może z kolei powstać w wyniku takich schorzeń, jak: grzybica proksymalna, drożdżyca, infekcja bakteryjna wału paznokciowego, a także w zaburzeniach krążenia obwodowego. Jego przyczyną może być eównież nieumiejętne wykonywanie manicure. Istotną cechą paznokci jest też ich połysk. W chorobach przebiegających ze świądem paznokcie są nadmiernie połyskliwe, natomiast w łuszczycy i grzybicy płytka jest szorstka i matowa.

Objawem chorobowym może być także ścieńczenie płytki paznokciowej, które może występować w liszaju płaskim i łysieniu złośliwym. Ścieńczenie paznokci może być też związane z niedokrwieniem, zaburzeniami neurologicznymi lub nadczynnością tarczycy. Pogrubienie paznokci występuje z kolei głównie u osób starszych i związane jest z uciskiem obuwia lub zaburzeniami krążenia żylnego. Okazuje się, że zmianie może ulec nawet przyleganie płytki do łożyska. U osób dużo piszących na klawiaturze lub mających nawyk nerwowego stukania paznokciami o blat może dojść do oddzielenia się paznokcia od łożyska od strony wolnego brzegu płytki. Częstym problemem jest też częściowe oddzielanie płytki paznokciowej, które występuje np. w zakażeniach grzybiczych i bakteryjnych, łuszczycy, chorobach tarczycy, cukrzycy.

Zobacz również:

Wspomniane wyżej schorzenia powodujące zmiany w wyglądzie paznokci wymagają na ogół odpowiedniego leczenia prowadzonego przez specjalistę. Ważne jest bowiem leczenie choroby podstawowej, która leży u podstawy problemów z paznokciami.

W wielu przypadkach można jednak zacząć od samoleczenia. Najczęstszym problemem jest bowiem łamliwość i rozdwajanie paznokci spowodowane nadmiernym wysuszeniem płytki i/lub niedoborem żelaza i witamin. Także podłużne wyżłobienia mogą być związane z niedoborami, np. żelaza, witamin A, B6, B7, C).

Najważniejsze jest zatem uzupełnienie diety w odpowiednie składniki. Szczególnie istotne jest zadbanie o właściwą podaż witamin. W diecie należy zwiększyć przede wszystkim udział witamin z grupy B. Wpłyną one korzystnie na przemianę materii i oczyszczą organizm z toksyn oraz korzystnie wpłyną na wygląd skóry, włosów i oczywiście paznokci. Naturalnym źródłem tych witamin są między innymi drożdże, wątroba, mięso i nasiona zbóż. Duży wpływ na stan paznokci mają także witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (zwłaszcza witaminy A i E), gdyż zapobiegają nadmiernemu przesuszeniu paznokci, które jest przyczyną ich rozdwajania i kruchości. Największe ilości witaminy A znajdziemy w rybach morskich, wątrobie i tłuszczach roślinnych. Witamina E występuje z kolei w kiełkach zbóż, jajach, kaszach, nieoczyszczonych produktach zbożowych oraz podobnie jak witamina A w olejach roślinnych. Nie można zapomnieć także o witaminie D, która jest niezbędna do prawidłowego przyswajania wapnia. Zatroszczmy się zatem o to, by w naszym codziennym jadłospisie nie zabrakło mleka i jego przetworów.

Unikać powinniśmy natomiast produktów typu fast-food oraz kawy i alkoholu, które będą wypłukiwać wapń z naszego organizmu. Zadbać powinniśmy również o dostarczenie organizmowi dużych ilości witaminy C, która bierze udział w syntezie kolagenu, a do tego jest wspaniałym przeciwutleniaczem. Dobrymi źródłami kwasu askorbowego są przede wszystkim świeże warzywa i owoce, m.in. papryka, cytrusy, porzeczki, czarny bez, pomidory. Wiele preparatów witaminowych przeznaczonych do odżywienia paznokci zawiera również biotynę, czyli witaminę H. Ma ona dodatkowo poprawić stan naszej skóry i włosów. Chroni bowiem przed łojotokiem, stanami zapalnymi, a także zmniejsza wypadanie włosów. Jej naturalnymi źródłami są żółtka jaj, wątroba, mleko i drożdże.

Poza witaminami bardzo korzystny wpływ na wygląd naszych paznokci, a także skóry i włosów ma krzem. Pierwiastek ten utrzymuje prawidłową elastyczność skóry oraz zapobiega łamliwości paznokci. Ponadto zwiększa przyswajanie wielu innych substancji mineralnych. Dużą zawartością krzemianów charakteryzuje się przede wszystkim ziele skrzypu polnego (Equiseti herba). Dlatego też wyciągi z surowca są częstym składnikiem preparatów wzmacniających paznokcie. Bardzo ważnym minerałem jest także żelazo, którego niedobór jest częstą przyczyną problemów z paznokciami. Warto zatem zwiększyć udział w swojej diecie wątróbki, mięsa i jaj, które są bogate w żelazo w formie hemowej, które łatwiej się przyswoi. Przyczyną zwiększonej łamliwości paznokci może być również niedobór cynku. Pierwiastek ten słynie ze swojego korzystnego wpływu na skórę, zwłaszcza u osób zmagających się z trądzikiem, oraz paznokcie. Najbogatszymi źródłami cynku są owoce morza (ostrygi, małże), drożdże piwne i ziarna zbóż. Wiele preparatów wzmacniających paznokcie zawiera w swoim składzie metioninę i cysteinę. Rolą tych aminokwasów jest bowiem udział w budowie keratyny.

Odżywić paznokcie warto również od zewnątrz. W tym celu można stosować preparaty zawierające mocznik, α- i β-hydroksykwasy i kwas salicylowy. Płytki paznokciowe można też natłuścić, wykorzystując preparaty z lanoliną, parafiną, gliceryną oraz witaminami A i E.

Marta Grochowska

Źródła:
Noszczyk M.: Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. PZWL Warszawa 2010,
Pura-Rynasiewicz A.: Choroby paznokci,
Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J.: Fitoterapia i leki roślinne. PZWL, Warszawa 2007,