Witamina D - profilaktyka osteoporozy
Witamina D jest jedną z niewielu witamin wytwarzanych przez ludzki organizm. Powstaje w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Wraz z dietą bogatą w wapń oraz regularną aktywnością fizyczną jest skutecznym środkiem w profilaktyce osteoporozy. Co trzecia kobieta po 50. roku życia doznaje złamania osteoporotycznego. Osteoporoza - choroba powstająca nie tylko w wyniku postępującego ubytku masy kostnej, ale również w wyniku oddziaływania niżej wymienionych, samodzielnych i niezależnych od masy kostnej czynników ryzyka.
Najczęściej dotyczy kobiet po menopauzie, ale dotyka także mężczyzn - twierdzi prof. Janusz E. Badurski, przewodniczący Polskiej Fundacji Osteoporozy oraz ekspert programu "Zentiva - zmieniamy przyzwyczajenia".
Dotychczas określono następujące czynniki ryzyka złamań osteoporotycznych:
- Zaawansowany wiek,
- Przebyte złamanie (tzw. niskoenergetyczne czyli osteoporotyczne) po 50. roku życia,
- Niska masa kostna,
- Obciążenie genetyczne (złamanie kości udowej u jednego z rodziców),
- Reumatoidalne zapalenie stawów,
- Długotrwałe leczenie glikokortykoidami (np. preparatami zawierającymi jako substancję czynną prednison),
- Drobna budowa ciała (wskaźnik masy ciała BMI poniżej 20),
- Palenie papierosów,
- Nadużywanie alkoholu.
Osteoporozie można w pewnym stopniu przeciwdziałać, modyfikując styl życia np. stosując urozmaiconą, bogatą w wapń i witaminę D dietę, zwiększając codzienną aktywność fizyczną, unikając nadużywania alkoholu i palenia tytoniu. Niedoceniana jest rola słońca, dzięki któremu w organizmie produkowana jest witamina D, odpowiedzialna za wchłanianie wapnia, jednego z najważniejszych elementów budulcowych ludzkiego szkieletu - dodaje prof. Badurski.
Korzystaj ze słońca
Witamina D ułatwia wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego i wbudowywanie go do kości, oraz zapobiega nadmiernemu wydalaniu go z moczem. Wykorzystaj okres letni, aby zapewnić swojemu organizmowi konieczną dawkę promieni ultrafioletowych. Już od 10 do 20 minut (zależnie od pory dnia i roku oraz wysokości geograficznej) codziennej kąpieli słonecznej może dostarczyć organizmowi witaminy D na cały dzień, a nawet może pozwolić na zgromadzenie jej zapasu. Jak najczęściej przebywaj na świeżym powietrzu. Wykorzystaj urlop na spacery i piesze wycieczki, gry towarzyskie na plaży czy w parku. Spędzanie całych dni w zamkniętych pomieszczeniach osłabia organizm. Wzbogać swoją dietę w pokarmy zawierające witaminę D takie, jak: tran i oleje rybne, ryby (łosoś, dorsz, tuńczyk, śledź, makrela, sardynki), wątróbka, jaja.
Zobacz również:
Nie zapomnij o wapniu
Wapń - podstawowy składnik mineralny kości - musi być dostarczany do organizmu z pożywieniem. U człowieka 99% całkowitego wapnia zmagazynowane jest w kościach i zębach. W momencie, kiedy w organizmie nie ma odpowiedniej ilości wapnia (np. z powodu zbyt małej ilości tego pierwiastka dostarczonej w pożywieniu lub zaburzonego wchłaniania z przewodu pokarmowego) uwalniany jest on z kości . Aby szkielet nie został osłabiony, ilość wapnia musi być stale uzupełniania. W ciągu doby osoba dorosła powinna spożywać produkty zawierające przynajmniej 1000 mg wapnia.
Cenne źródła wapnia:
100 g produktu
Ilość wapnia
Mleko
118 mg
Ser gouda 30% tłuszczu
690 mg
Sardynki w oleju
437 mg
Mak
1400 mg
Łosoś
325 mg
Jogurt naturalny
237 mg
Ćwicz codziennie
Aktywność i wysiłek fizyczny stymulują przebudowę kości oraz zapobiegają utracie masy kostnej, dzięki czemu zmniejszają ryzyko wystąpienia osteoporozy. Natomiast brak ruchu (brak obciążenia szkieletu) powoduje demineralizację i osłabienie kości. Regularny wysiłek fizyczny poprawia także koordynację ruchów, przez co zmniejsza się ryzyko upadków. Nabywana podczas ćwiczeń masa mięśniowa utrzymuje szkielet we właściwej pozycji i chroni kości przed uszkodzeniami spowodowanymi upadkiem.
Do najczęściej zalecanych w profilaktyce osteoporozy form aktywności fizycznej zalicza się: marsze, biegi, jazdę na rowerze, aerobic, Tai Chi, siatkówkę, ćwiczenia siłowe oraz taniec.
Program na rzecz zmiany złych nawyków polskiego społeczeństwa „Zentiva - zmieniamy przyzwyczajenia” jest ogólnopolskim projektem edukacyjnym. Program realizuje misję firmy, której elementem jest podnoszenie jakości ludzkiego życia. Program buduje całościowe spojrzenie na pacjenta, zachęca do zmiany stereotypów i złych nawyków zdrowotnych, uczy pacjentów mówić kompleksowo o swoich problemach.
