Leczenie niepłodności u mężczyzn

Męska niepłodność to stan, w którym mężczyzna nie ma zdolności do spowodowania ciąży u kobiety płodnej. Problem z płodnością mężczyzny jest przyczyną lub współprzyczyną niemożności posiadania potomstwa u około 40%  par bezpłodnych.

Czynniki wpływające na występowanie niepłodności u mężczyzn mają zróżnicowany charakter i można wśród nich wyodrębnić kilka grup, w tym np. choroby urologiczne, inne choroby ogólnoustrojowe,  czynniki środowiskowe, styl życia, czynniki psychologiczne, zaburzenia hormonalne lub uwarunkowania genetyczne. Najczęstszą przyczyną niepłodności są nieprawidłowości w zakresie ilości oraz jakości nasienia. Wybór metody leczenia niepłodności jest uzależniony przede wszystkim od przyczyn tego stanu.

Diagnostyka a leczenie niepłodności u mężczyzn

Rozpoczęcie terapii powinno zostać poprzedzone dokładną diagnostyką, której celem jest ustalenie podstawowej przyczyny lub przyczyn niepłodności. Dobór metod leczenia jest zazwyczaj uzależniony od rodzaju problemu, który wywołuje niepłodność. W niektórych przypadkach określenie konkretnej przyczyny nie jest możliwe i konieczne jest zastosowanie środków o bardziej ogólnym działaniu. Poniżej przedstawiono podstawowe metody leczenia męskiej niepłodności.

Operacyjne leczenie niepłodności u mężczyzn

Zabiegi chirurgiczne są wykorzystywane w przypadkach schorzeń układu płciowego, w tym np. żylaków powrózka nasiennego oraz innych schorzeń powodujących niedrożność nasieniowodów. Skutki wazektomii (zbieg podwiązania lub podcięcia nasieniowodów) mogą być zazwyczaj odwrócone dzięki interwencji chirurga. W przypadkach, w których stwierdzono zbyt małą ilość plemników w nasieniu istnieje również możliwość chirurgicznego pobrania plemników bezpośrednio z jąder i najądrza.

Suplementacja w leczeniu niepłodności u mężczyzn

Niewystarczająca liczba plemników w nasieniu może być korygowana przy pomocy odpowiednio dobranej suplementacji oraz zastosowaniu leków, których celem jest stymulacja procesu spermatogenezy. Najczęściej stosowane są suplementy diety uzupełniające niedobory cynku, koenzymu Q10, biotyny, selenu, magnezu, kwasu foliowego lub witamin A, C, D i E.

Antybiotykoterapia a leczeniu niepłodności u mężczyzn

Niepłodność może być skutkiem infekcji. W takich przypadkach zalecana jest antybiotykoterapia, która umożliwia zwalczenie stanów zapalnych obrębie układu moczowo-płciowego, chociaż wyleczenie infekcji nie zawsze jest równoznaczne z przywróceniem płodności.

Leczenie niepłodności u mężczyzn a zaburzenia seksualne

Metody leczenia mogą się również skupiać na wyeliminowaniu zaburzeń współżycia seksualnego, związanych np. z problemami z uzyskaniem i utrzymaniem erekcji lub przedwczesnym wytryskiem.

Leczenie niepłodności u mężczyn za pomocą hormonów i leków

W niektórych przypadkach konieczne jest skorzystanie z terapii hormonalnej oraz farmakologicznej. Lekarz może zalecić wykorzystanie tych metod w przypadkach, gdy niepłodność jest spowodowana wysokim lub niskim poziomem niektórych hormonów lub problemami z prawidłowym wykorzystywaniem hormonów przez organizm.

Leczenie niepłodności u mężczyn a styl życia

Lekarze zajmujący się leczeniem niepłodności w wielu przypadkach zalecają również zmianę trybu życia i wyeliminowanie nawyków, które mogą przyczyniać się do problemów z płodnością, w tym np. palenia papierosów, zażywania narkotyków, stosowania sterydów, niewłaściwej diety, braku aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia oraz przebywania w zbyt wysokiej temperaturze.

Co można zrobić w przypadku nieskuteczności leczenia niepłodności u mężczyzn?

Brak skuteczności innych metod leczenia lub niepłodność o nieustalonych przyczynach są przesłankami do skorzystania z technik wspomaganego rozrodu. W takich okolicznościach nasienie może być pobrane od mężczyzny drogą normalnej ejakulacji lub ekstrakcji chirurgicznej. Pozyskana w ten sposób sperma może być umieszczona w kobiecym układzie rozrodczym lub wykorzystana w procedurach pozaustrojowego zapłodnienia in vitro oraz docytoplazmatycznej iniekcji plemników (metoda ICSI).

Istnieje wiele metod leczenia męskiej niepłodności, których dobór jest zazwyczaj ściśle powiązany z przyczyną tego problemu. Najważniejszym elementem w tym kontekście jest odpowiednio przeprowadzona diagnostyka. Warto również dodać, że w nielicznych przypadkach, męskie problemy z płodnością mogą być nieuleczalne, co sprawia, że mężczyzna nie jest w stanie zapłodnić kobiety przy użyciu własnego nasienia. W takich przypadkach  należy rozważyć możliwość zapłodnienia przy użyciu spermy od dawcy lub adopcję dziecka.

Autor: Stanisław Skorcz