Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa chorobą młodych mężczyzn

Ból pleców dotyka ludzi w każdym wieku i może mieć różne podłoże. Jeśli jednak jest się osobą młodą, nie uprawiającą wyczynowo sportu i nie pracującą fizycznie, niepozorne dolegliwości mogą być symptomem poważnej choroby. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (in. Choroba Bechterewa) to poważne, trwające całe lata schorzenie, którego skutkiem może być kalectwo w młodym wieku.

Występuje 3 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet. Przebiega zdradliwie i dotyka osób w pełni sił, przed 40 rokiem życia, czasami nastolatków. ZZSK to przewlekły stan zapalny, który prowadzi do stopniowego zarastania i kostnienia szczelin pomiędzy kręgami kręgosłupa. Jest to przyczyną utraty giętkości i deformacji jego naturalnych krzywizn.

Objawy zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa zwykle zaczyna się podstępnie, od tępego bólu w okolicy krzyża (dolny odcinek pleców). Dolegliwości paradoksalnie nasilają się po odpoczynku. Najbardziej męczące są nocą, zmuszając chorego do wstania z łóżka i rozruszania się. Rano chory odczuwa silne usztywnienie kręgosłupa utrzymujące się ok. pół godziny lub dłużej. Sztywność zmniejsza się po ćwiczeniach, a narasta w okresie bezruchu. Wczesnym objawom towarzyszy również zapalenie innych stawów, poza kręgosłupem oraz podwyższona temperatura, spadek wagi ciała, poczucie zmęczenia i brak apetytu. Bez podjętego leczenia i rehabilitacji, w ciągu kilku miesięcy sporadyczne dolegliwości zmieniają się w stały ból, który obejmuje coraz wyższe partie kręgosłupa, klatkę piersiową, a także duże stawy (ramienne, łokciowe, kolanowe, skokowe, biodrowe, stawy rąk i stóp).  Końcowy etap choroby to trwałe zmiany, widoczne na zdjęciach rentgenowskich. Poszczególne kręgi kręgosłupa są połączone przez zrosty kostne. Chory jest stale przygrabiony, a szyja wysuwa się ku przodowi.

Możliwości diagnostyczne

Ból, zesztywnienie kręgosłupa i określone zmiany na zdjęciach rentgenowskich należą do kryteriów rozpoznania ZZSK. Niestety podobne objawy występują w wielu różnych schorzeniach, dlatego właściwe rozpoznanie jest bardzo trudne i czasami ma miejsce dopiero po latach trwania dolegliwości. Typowe zmiany na zdjęciach rentgenowskich występują dopiero w zaawansowanym stadium, dlatego jedynym sposobem na rozpoznanie choroby we wczesnym okresie jest wykonanie badania genetycznego HLA-B27.

HLA-B27 to nazwa genu związanego z występowaniem ZZSK, który znajduje się w genomie 90%-96% chorych. Posiada 51 wariantów genetycznych, z czego 49 jest charakterystycznych dla tego schorzenia. Dwa pozostałe nie mają znaczenia klinicznego.