Nikotynizm
Palenie tytoniu jest uzależnieniem równie silnym, jak uzależnienie od narkotyków, a czasem nawet ocenianym jako silniejsze; niektórzy pacjenci, którzy odstawili alkohol, heroinę czy kokainę twierdzą, że rzucić palenie jest o wiele trudniej. Uzależnienie od nikotyny powinno być traktowane jako problem medyczny i leczone tak, jak każda inna choroba: właśnie ono jest główną przyczyną uniemożliwiającą rzucenie palenia.
Prof. W. Zatoński kierujący badaniami nad zdrowiem Polaków w Centrum Onkologii w Warszawie szacuje, że prawie 50 proc. palących Polaków jest głęboko biologicznie uzależnionych od nikotyny.
Podobnie jak inne środki uzależniające nikotyna oddziałuje na systemy nagradzania w mózgu związane z odczuwaniem przyjemności, powoduje zwiększenie ilości dopaminy w połączeniach międzyneuronalnych stymulując system nagradzania. Dopamina daje odczucie przyjemności po zapaleniu papierosa, wzmacnia uzależnienie, a obniżenie jej poziomu w centralnym systemie nerwowym jest odpowiedzialne za objawy odstawienia po rzuceniu palenia.
Poza tym papieros wyzwala reakcje odruchowe związane z różnymi zmysłami np. wzrokiem, słuchem, węchem, które pobudzają system dopaminergiczny i wywołują potrzebę środka uzależniającego: głód nikotyny. Stres także stymuluje system dopaminergiczny i dlatego wyzwala potrzebę palenia. Według ostatnich badań już niewielkie ilości nikotyny mogą wytworzyć w komórkach nerwowych tworzących system nagradzania taki stan pobudliwości, że mózg będzie chciał jej więcej. Już pierwszy zapalony papieros może wyzwolić tę reakcję, a tym samym uzależnienie od nikotyny.
Uzależnienie od nikotyny rozpoznaje się, jeżeli występują przynajmniej trzy z poniższych cech: silne pragnienie lub poczucie przymusu jej przyjmowania, tolerancja, zespół abstynencyjny, czas trwania nałogu dłuższy niż palacz przewidywał, wiele nieudanych prób zerwania z nałogiem, ograniczenie lub zaniechanie jakichś działań z powodu nałogu, trwanie w nałogu mimo jego szkodliwego wpływu na zdrowie i życie osobiste.
Zobacz również:
- Geny wpływają na zdolność do rzucenia palenia?
- Leczenie uzależnienia od tytoniu
- Pokoje hotelowe dla niepalących nie gwarantują przestrzeni wolnej od dymu
- Jedna, pewna rada na długie i zdrowe życie
- Korzyści zdrowotne po rzuceniu palenia
- Metoda rzucania palenia Allena Carra
- Nikotynowa terapia zastępcza
- Rak płuca
Palenie tytoniu jest uzależnieniem psychicznym (polega na przymusie zapalenia papierosa, aby osiągnąć uczucie odprężenia) i najprawdopodobniej fizycznym. Kryteriami zależności fizycznej są tolerancja i zespół fizycznych objawów odstawienia. Tolerancja to stan obniżonej wrażliwości organizmu na skutki działania używki: polega na konieczności podawania coraz większych dawek dla otrzymania takiego samego efektu. W ciągu dnia wzrasta tolerancja na działanie nikotyny: palący twierdzą, że pierwszy papieros w ciągu dnia sprawia im największą przyjemność. Natomiast objawy po zaprzestaniu palenia (abstynencyjne) to głód papierosa, drażliwość, frustracja, agresja, lęk, niepokój, wzrost napięcia, trudności w koncentracji, nadmierna senność lub bezsenność, depresja oraz dolegliwości somatyczne (zwolnienie akcji serca, spadek ciśnienia, wzrost apetytu i masy ciała, bóle głowy czy dolegliwości żołądkowe). Na ogół objawy te osiągają maksymalne nasilenie w ciągu tygodnia, a większość z nich ustępuje najczęściej po okresie 3 do 4 tygodni od zaprzestania palenia. Tylko zwiększenie apetytu i głód nikotynowy mogą utrzymywać się dłużej, a chęć zapalenia papierosa często powraca nawet po miesiącach czy latach od rzucenia palenia.
Papierosy o małej zawartości nikotyny nie zmniejszają zagrożenia, gdyż palacz zwiększa intensywność zaciągania się, głębokość inhalacji i objętość wciąganego dymu, aby dostarczyć potrzebną dla "uzależnionego mózgu" ilość nikotyny, co powoduje wzrost zagrożenia jego rakotwórczymi składnikami. Papierosy o małej zawartości nikotyny uzależniają równie mocno jak zwykłe papierosy, gdy tymczasem większość ludzi uważa je mylnie za mniej niebezpieczne.
Do uzależnienia tytoniowego przyczyniają się czynniki fizjologiczne i psychologiczne, ale także socjologiczne: palenie najczęściej rozpoczyna się w okolicznościach towarzyskich lub przez naśladownictwo. Kolejne etapy na drodze do uzależnienia to eksperymentowanie z papierosami, uczenie się palenia i w końcu nawykowe używanie tytoniu, przy czym etapy te często następują tak szybko jeden po drugim, że około 20 proc. młodzieży uzależnia się od nikotyny już po miesiącu okazjonalnego palenia, przy czym objawy uzależnienia są u dzieci i młodzieży równie silne jak u dorosłych palaczy. Firmy tytoniowe dobrze wiedzą, że uzależnienie najczęściej rozpoczyna się w okresie dorastania. Dlatego kierują reklamy papierosów szczególnie do osób młodych.
Fragment artykułu ze "Służby Życiu" 2001/01
Komentarze do: Nikotynizm (39)
Nie Łatwo pozbyć się nałogu tytoniowego.
1Nie palę blisko 5 miesięcy,czasami wraca myśl o papierosie.Myślałam,że po takiej przerwie BP nie będzie problemu i głodu nikotynowego.To nie jedyny problem w rzucaniu, dochodzą różne dolegliwości z tego powodu,ale jakoś ... pokaż całość
jak zwalczyc głod nikotynowy
1nie palę 22dni nadal mam glod nikotynowy .Przez 21dni było mi łatwiej przebywalam w szpitalu ,teraz w domu b bardzo ciężko chce wytrwac muszę wytrwać nie mogę wrocić do nalogu zdrowie nie pozwala mam dla kogo żyć.... pokaż całość
Pomogę wam!
3Witam! UkoDczyBam studia psyhologiczne! Widze ze jst wam ciezko! piszcie do mnie na numer gg : 10308242! odpisze zawsze :) pozdrawiam i piszcie!!!!... pokaż całość
CO robic zeby nie tyc?Ochote na jedzenie mam zawsze. Nie pale od 49 dni.Jest mi ciezko. Prosze o pomoc.Palilam okolo45 lat.... pokaż całość
a ja w katalogu publicznym widze że masz 15 lat :P... pokaż całość
Było ciężko ale udało się rzucić!
11WITAM NIE PALE OD 1 STYCZNIA I MIAŁEM WSZYSTKIE OPISANE OBJAWY JUZ MYSLALEM ZE WARIUJE ZE JAK MOGLO MNIE COS TAKIEGO SPOTKAC ALE DAJE RADE DO TEJ PORY I NIGDY JUZ NIE TKNE PAPIEROSA PONIEWAZ NIE CHCE JUZ PRZECHODZIC PRZE... pokaż całość
hej nie palę już 4 lata czasami mam ochotę na dymka i łamię się ale po takim razie mam spokój na miesiąc lub dłużej palaczem będę już zawsze i nie zarzekam się że już nigdy nie zacznę na dłużej .całuję wszystkich palaczy... pokaż całość
http://tabex.sopharma.bg/pl/tabex.html. Na razie daje radę . Zobaczymy jak długo .Jak ktoś wyżej wspomniał chyba najskuteczniejsze skutki - 10 dni bez peta w gębie :)... pokaż całość
ja nie pale juz 2 lata i wcale mnie nie ciagnie do tego a palilam 2 paczki dziennie wiecie mam 19 lat palilam od 1 klasy gimnazjum juz nalogowo predzej popalalam ale to wiecie takie tam no i 2 lata temu wyladowalam w szp... pokaż całość
Udało mi się rzucić!
3nie pale!!!! od 4 dni 8 godz i 40 min, sluchajcie to jest straszne jak czlowiek sie meczy. Na razie tyle, nie moge nic wiecej napisac bo juz mnie to denerwuje ze nie moge sie squpic :-) Pozdrwiam wszystkich.... pokaż całość
ja tez juz nie pale pare dni (5 chyba) i meczy mnie kaszel i dusznosci. mam dosyc juz :/ zaluje strasznie ze zaczelam pozdrawiam i trzymam kciuki za wszystkich co sa w trakcie rzucania! :*... pokaż całość
zacząłem od terapi rezonans magnetyczny miało byćmiło i bez stressowo jest okropnie po czterech dniach myslę tylko o papierosach i ile czasu już wytrzymałem.Czy istnieje coś co pomaga walczyć znałogiem?... pokaż całość
po co zaczynac?
2ja tez nie pale juz 4 dni.. faktycznie ciezko wytrzymac bez palenia.. ale dajemy rady.. przynajmniej sie staram. Potem po zaczeciu palenia sa tylko same problemy,.,... pokaż całość
ja juz nie pale piaty dzien i jak narazie dumna jestem z siebie :) palilam 9 miesiecy i okazjonalnie ale tak jak teraz przy rzucaniu nie mam checi do palenia czyli nie bylam uzalezniona. powietrze sie wydaje takie rzes... pokaż całość
Nie palę i mam święty spokój!:)
1Ja nie palę i mam święty spokój.Palenie tu głupota, picie to jest życie...(oczywiście soków owocowych) :)... pokaż całość
nie palę
1nie palę 5 miesięcy.Pomógł mi biorezonans.Przez 2 tyg. kompletnie nie miałam ochoty na papierosa.Paliłam po 2 paczki dziennie... pokaż całość
nikotyna feralna
1juz drugi dzien bez fajeczek - polecam:pic duzo mineralnej,witaminy.... pokaż całość
Państwo zarabia na naszym zdrowiu (akcyza)
1Powinno się zakazać tego g....a!... pokaż całość