Ciężka depresja: elektrowstrząsy są skuteczne, według lekarzy

Większość psychiatrów zgadza się co do tego, że elektrowstrząsy pozostają najskuteczniejszą terapią przeciwko poważnej depresji. Wielu ludzi uważa, że elektrowstrząsy to terapia archaiczna, która nie jest już używana. Ale, elektrowstrząsy to w dalszym ciągu terapia z wyboru, stosowana na bardzo ciężką depresję oraz w przypadku osób odpornych na leczenie konwencjonalne.

Jednakże, ogromna większość pacjentów obawia się elektrowstrząsów, co z łatwością można zrozumieć, stwierdza doktor Claude Vanier, szef kliniki terapii elektrowstrząsami przy szitalu Louis-H-Lafontaine w Kanadzie.

Film "Lot nad kukułczym gniazdem", tak samo jak film o piosenkarce Alys Robi, przyczyniły się do powstania tabu otaczającego terapię elektrowstrząsami, które, w latach 1940-1950, były przypisywane na wszystkie bóle i mogły powodować złamania w trakcie konwulsji, przypomina doktor Vanier.

Jednakże, technika ta bardzo znacznie się rozwinęła od czasów tamtej epoki.

Przeprowadza się ją teraz pod znieczuleniem ogólnym (długości rzędu 5 minut), aby pacjent nie odczuwał żadnego bólu. Anestezjolog podaje również środek paraliżujący mięśnie (rodzaj kurary), co ma na celu uniknięcie tego, iż pacjent będzie się ruszał i się zrani, tak, jak to się zdarzało dawniej. Poza tym, pacjenci są wentylowani, aby zapobiec spadkom poziomu tlenu we krwi, które obserwowano kiedyś, ponieważ, w czasie tych kilku sekund, kiedy pojawiają się konwulsje, ciało konsumuje ogromne ilości tlenu, precyzyje doktor Claude Vanier.

Przez całą długość trwania interwencji, anestezjolog nadzoruje oznaki życia (ciśnienie krwi, bicie serca, poziom natlenienia krwi), co zaniedbywano dawniej.

Jeśli ciśnienie tętnicze pacjenta jest zbyt wysokie, nie poddaje się go takiej terapii, ponieważ ciśnienie wzrasta w trakcie konwulsji, potwierdza specjalista.

Cała procedura polega na zaaplikowaniu prądu elektrycznego, co trwa kilka sekund. Prąd aplikuje się między oko a ucho pacjenta, a później prąd ten powoduje konwulsje, które mogą trwać od 20 sekund do 30 sekund.

Leczenie unilateralne (mierzące w jedną półkulę, preferencyjnie w prawą, ponieważ strona odpowiedzialna za pamięć werbalną sytuuje się po półkuli prawej), nie jest skuteczne u wszystkich pacjentów. Większa liczba osób odpowiada na leczenie bilateralne (obie półkule), które jednakże może spowodować bardziej znaczące uszkodzenia pamięci, przyznaje doktor Claude Vanier i dodaje, iż terapia elektrowstrząsami polega średnio na 8 takich sesjach rozłożonych na 3 tygodnie.

Terapia elektrowstrząsami ma na celu spowodowanie epilepsji na poziomie neuronów kory mózgowej, wyjaśnia doktor Paul Lespérance, z CHUM.

Zaobserwował on na modelach zwierzęcych, iż te konwulsje elektryczne powodują transformacje w mózgu, takie jak zwiększenie wydzialanie serotoniny oraz zmiana wrażliwości receptorów na neuroprzekaźniki, które są podobne do tych, jakie się stwierdza w następstwie leczenia medycznego.

Ale dlaczego to właśnie terapia prądem elektrycznym ma takie osiągnięcia, jest to wielkie pytanie.

Jest to tylko hipoteza, dodaje doktor Claude Vanier: to tak, jak aspiryna i Tylenol. Nie wiemy dokładnie, jak to funkcjonuje, ale zażywamy je wszyscy, mimo wszystko, ponieważ wiemy, że jest to skuteczne i bezpieczne. To samo z elektrowstrząsami.

Aczkolwiek, terapia elektrowstrząsami ma pewne skutki uboczne, które dotykają przede wszystkim pamięci. Ale problemy te znikają w większości przypadków w ciągu kilku godzin, kilku dni, kilku tygodni albo kilku miesięcy. Należy przypomnieć, że sama depresja i anestezja również powodują zaburzenia pamięci.

W medycynie, równoważy się zawsze wszystkie korzyści i niedogodności. Kiedy więc dana osoba cierpi na głęboką depresję, kiedy nic już nie je i myśli tylko o śmierci, elektrowstrząsy powinny być leczeniem z wyboru, podkreśla doktor Claude Vanier.

Terapia elektrowstrząsami pozwala na leczenie epizodu depresji, ale może ona się znów pojawić, ponieważ nawet jeśli pomostowanie wieńcowe pozwala leczyć epizod kardiologiczny, nie oznacza to, że dana osoba nie będzie już nigdy miała zawału serca, uprzedza psychiatra.

W Quebeku, terapia elektrowstrząsami jest wyjątkowym leczeniem, przepisywanym osobom cierpiącym na bardzo poważną depresję. Jest ona zarezerwowana dla ciężkich i ostrych przypadków, osobom depresyjnym nie odpowiadającym na klasyczne leczenie, podkreśla doktor Vanier, precyzując jednocześnie, że odwrotnie do tego, co się działo kiedyś, kiedy niektórych pacjentów poddawano siłą temu leczeniu, dzisiaj respektuje się wolną wolę pacjenta. A jego zgoda, albo zgoda jego bliskich, albo też jeszcze zgoda sądu, jest uzyskiwana jeszcze przed przeprowadzeniem takiej terapii.