Czym jest zespół stresu pourazowego?

Zespołem stresu pourazowego nazywamy dolegliwości związane z przeżyciem traumatycznego wydarzenia, na przykład wojny lub śmierci bliskiej osoby. Jest to problem, który dotyka wielu z nas, jednak należy wiedzieć, że pod opieką odpowiednich specjalistów można sobie z nim poradzić.

Przyczyny wystąpienia zespołu stresu pourazowego mogą być bardzo różne, zwykle stan ten jest wynikiem długotrwałego stresu lub przedłużającego się poczucia lęku i braku poczucia bezpieczeństwa. Może on także dotknąć osoby, które doświadczyły traumatycznego przeżycia, takiego jak wypadek, katastrofa lotnicza lub klęska żywiołowa.

Zespół stresu pourazowego lekarze mogą zdiagnozować u osoby, u której w okresie minimum sześciu miesięcy od traumatycznego zdarzenia pojawiły się poniższe objawy oraz u której nie ustępują one przez miesiąc:

doświadczanie przeżytego zdarzenia w postaci wspomnień, snów, myśli lub wyobrażeń,
silny niepokój, który może być połączony także z objawami fizjologicznymi. Wywołują go zwykle sytuacje i przedmioty, które przypominają o traumatycznym przeżyciu,
dążenie do unikania rozmów oraz wspomnień, które związane są z traumą,
nadmierna czujność,
stałe rozdrażnienie oraz wybuchowość,
bezpodstawny lęk,
nadpobudliwość,
stan odrętwienia, częściowe „znieczulenie” lub utrata poszczególnych wrażeń oraz bierność.

Dodatkowo bardzo charakterystyczne jest także to, że chory czuje się winny wobec osób, które zginęły w danym wydarzeniu. Taka osoba bardzo często wyrzuca sobie, że mogła zrobić więcej, że mogła pomóc innym ofiarom. Towarzyszy temu także silne poczucie winy z powodu uratowania własnego życia, podczas gdy inni nie przeżyli.

Powyższym objawom może towarzyszyć także niezdolność do odczuwania przyjemności. Polega ona na tym, że czynności, które przed wypadkiem sprawiały choremu radość, już go nie cieszą w takim samym stopniu lub nie cieszą go w ogóle. Pacjent może mieć także myśli samobójcze.

Zobacz również:

Jakie problemy najczęściej towarzyszą choremu?

Taki stan, jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, sprawia, że dana osoba jest praktycznie niezdolna do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Chory ma problemy ze skupieniem się na codziennych czynnościach, co negatywnie odbija się na wydajności jego pracy oraz nauki.

Ponadto osoby cierpiące na zespół stresu pourazowego często mają tendencję do uciekania w alkohol lub narkotyki. Przynosi to niestety jedynie chwilową ulgę i może prowadzić do poważnego uzależnienia.

Psychoterapia najskuteczniejszą metodą leczenia!

Niestety bardzo często terapia ogranicza się jedynie do podawania środków przeciwlękowych. Co prawda są one bardzo skuteczne w łagodzeniu objawów i pozwalają na powrót do życia zawodowego oraz rodzinnego, jednak ich działanie polega tylko i wyłącznie na eliminowaniu objawów. W ten sposób nie jest możliwe usunięcie przyczyny zespołu stresu pourazowego. Ponadto leki stosowane w takich przypadkach mają bardzo często działanie uzależniające.

Psychoterapia jest jedyną w pełni skuteczną metodą leczenia zespołu stresu pourazowego. Powinna polegać na zmianie zachowania osoby chorej tak, by nie musiała ona unikać kontaktu z bodźcami, które wywołują skojarzenia z traumą. Terapia przynosi tym lepsze efekty, im wcześniej została podjęta, dlatego ważna jest obecność odpowiednio wykwalifikowanego psychologa lub psychoterapeuty na miejscu każdego wypadku lub katastrofy.

Jak można pomóc choremu?

Jeśli problem stresu pourazowego dotyka twoich bliskich lub przyjaciół, nie powinieneś obserwować całej sytuacji bezczynnie, ponieważ te osoby czekają na twoją pomoc. Oto kilka wskazówek, które pomogą wybrać odpowiednie postępowanie:

wysłuchaj chorego i nie używaj w stosunku do niego określeń typu „weź się w garść”, to nie pomoże, a jedynie da mu wrażenie, że bagatelizujesz jego problem,
staraj się delikatnie wciągać chorego w rozmowę na temat traumatycznego przeżycia, którego doświadczył,
bądź przy bliskich w tym trudnym czasie, gdyż sama świadomość chorego, że nie został sam z tym problemem jest niezwykle pocieszająca,
pozwól sobie oraz bliskim na płacz i okazanie słabości. Tłumienie emocji i udawanie, że wszystko jest w porządku to droga donikąd,
dawaj bliskim i przyjaciołom poczucie bezpieczeństwa i wsparcia. Niech wiedzą, że mogą na ciebie liczyć w każdej sytuacji,
zaproponuj bliskim odwiedzenie psychologa i rozpoczęcie leczenia.

Zespół stresu pourazowego to okres niezwykle trudny nie tylko dla chorego, ale również dla jego rodziny oraz najbliższego otoczenia. Nie bagatelizujmy tego problemu, gdyż zwykle wymaga on odpowiedniej psychoterapii, a nieleczony może nawet popchnąć pacjenta do samobójstwa.